آذر ماه سال 87 بود كه همايشي تحت عنوان «30 سال قانونگذاري و نظارت» در مجلس شوراي اسلامي و با حضور شخصيتهاي مشهور نظام برگزار شد كه حواشي مهمي را هم به دنبال داشت.
عنوان برگزاري آن همايش باعث شد پنج نفر از رؤساي ادوار مجلس شوراي اسلامي (هاشميرفسنجاني، حدادعادل، مهدي كروبي، علي لاريجاني و ناطقنوري) به سخنراني بپردازند و افرادی نظير محمدخاتمي و عزتالله سحابي در آن جلسه حضور داشتند كه حرف و حديث فراواني را با خود به همراه داشت.
بسياري در همان مقطع زماني هدف و اساس تشكيل چنين جلسهاي را فراتر از يك بزرگداشت قانونگذاري دانسته و «ائتلاف جناحهاي مختلف» را هدف اصلي چنين تشكيلاتي ارزيابي ميكردند، حتي عنوان «آشتي ملي» را نيز جماعت تجديدنظرطلب پس از اين تاريخ به بعد مورد توجه قرار دادند چراكه در آن مقطع زماني- همانند امروز- نه در قوه مجريه و نه در قوه مقننه جايگاهي نداشتند و نياز بود تا پس از غائله 18تير78 هزينههاي دستسازي كه براي جامعه ايراني رقم زده بودند را با طرح آشتي ملي به فراموشي بسپارند.
اما انتخابات سال 88 نه تنها وضعيت جريان غربگرا را شوريدهتر کرد بلكه دوري آنها از قدرت را پايدارتر كرد و امروز پس از گذشت نزديك به 9سال از آن همايش يك بار ديگر جماعت تجديدنظرطلب تلاش دارد با توجهيات مختلف بحث آشتي ملي را به عنوان يك اولويت پيش كشانده و ضمن اشاره به لزوم آزادي سران فتنه آن را پيشنياز مبارزه با دشمنان عنوان كند.
اقدام هدفمند زنجیرهایها
روز گذشته نيز روزنامههاي زنجيرهاي تلاش كردند با بهرهبرداري از راهپيمايي 22 بهمن، بحث آشتي ملي را يك بار ديگر برجسته و به عنوان نياز اساسي كشور در آستانه انتخابات دوازدهم رياست جمهوري مطرح كنند كه از آن جمله ميتوان به تيترهاي نخست روزنامههاي شرق، اعتماد، ابتكار، آرمان، شهروند و آفتاب يزد اشاره كرد كه در اقدامي هماهنگ و با وام گرفتن از سخنان رئيسجمهور تلاش كردهاند آزادي سران فتنه و پيشبرد طرح آشتي ملي را به عنوان يك اولويت جامعه جانمايي كنند.
به عنوان نمونه اعتماد تيتر «اجماع، آشتي و انسجام ملي»را انتخاب كرده و در بخشي از اين مطلب از قول رئيسجمهور نوشته: ما در پي ساختن ايراني آزاد، آباد و مستقل هستيم و با پيروي از مقام معظم رهبري در پي اجماع، آشتي و انسجام ملي هستيم.
شرق نيز تيتر يك خود را به همين موضوع اختصاص داده و با درج عبارت «چراغسبز براي ديدار با محصوران» نوشته: ٢٢ بهمن و سالگرد پيروزي انقلاب ماجراي حصر و تلاش مسئولان براي پاياندادن به آن را دوباره در سرخط خبرها قرار داده است.
ماجراي ديدار با محصوران نخست از نشست علي مطهري در دانشگاه فردوسي مشهد سر زبانها افتاد. كمي بعدتر علي مطهري خبر منتشرشده از سوي ايسنا را تصحيح كرد و گفت ديداري با محصوران نداشته اما تلاشها و برنامههايي در راه است تا بتواند با سه شخصيت سياسي در حصر گفتوگو داشته باشد.
حالا فرزند حجتالاسلام مهدي كروبي به «اميد ايرانيان» خبر داده كه مسئولان به درخواست ملاقات علي مطهري با محصوران پاسخ مثبت دادهاند اما هنوز زماني براي آن تعيين نشده است. علي مطهري نيز به ايلنا خبر داده كه «زمان قطعي اين ديدار هنوز نهايي نشده است.»
آشتی بدون پذیرش خطاهای هزینهزا !
سؤال اساسي اين است كه چرا تجدیدنظرطلبان بعد از آن همه هزينهها كه به واسطه هنجارشكني و رفتارهاي خارج از قاعده و قانون انجام دادهاند به فكر آشتي ملي افتادهاند آن هم با شرايطي كه مصطفي تاجزاده عنوان ميكند.
تاجزاده كه تازه دوران محكوميت خود را سپري كرده و از زندان خارج شده است، در اينباره بيان ميكند: «آشتي ملي» يعني احياي همان شعار «همه با هم» ابتداي انقلاب و زنده كردن شعار «ايران براي ايرانيان» عصر اصلاحات، يعني همه نيروها به صحنه بيايند و برخلاف گذشته كه روي اختلافها تأكيد ميشد، با حفظ عقايد روي اشتراكها تأكيد كنند و براي نجات ايران به يكديگر دست همكاري بدهند.
تاجزاده حرف دل محمد خاتمي و ساير فعالان در فتنه 88 را تكرار و تأكيد ميكند كه عذرخواهي كردن بابت هزينههاي دستساز جريان غربگرا در طول سالهاي گذشته معنا و مفهومي ندارد و بحث آشتي ملي منهاي عذرخواهي معنا پيدا ميكند: «ما اگر اهل توبهنامه نوشتن و چنين كارهايي بوديم در سالهاي گذشته كه در زندان بوديم به چنين روشهايي متمسك ميشديم كه خودمان را نجات دهيم و بتوانيم سهمي از حكومت را به خود اختصاص دهيم. آن دوره به اتمام رسيده و كسي چنين مواردي را در دستوركار قرار نميدهد و «آشتي ملي» آنچنان كه آقاي خاتمي هم تأكيد كرده، براي اين است كه آينده ايران را نجات دهيم و سعي كنيم آينده را به نحو بهتري بسازيم.»
قبل از سخنان روز جمعه تاجزداه و جهتگيري خاص روزنامههاي زنجيرهاي محمد خاتمي يكي از رهبران فتنه نيز در موضع جالبي عنوان ميكند: «اميدوارم مقام معظم رهبري ما را وارد عرصه خدمت كند... نبايد در گذشته ماند، هاشمي رفسنجاني نيز همين را ميخواست.» هادي خامنهاي نيز در همين رابطه بيان ميكند: «رفع حصر وحدت ملي را تقويت ميكند.»
علي مطهري نيز كه طي سالهاي اخير به موضعگيري شاذ مشهور شده و خوراك مناسب بيبيسي فراسي را فراهم كرده در موضعي مشابه بيان ميكند: «به ما اجازه دادند ملاقاتي با محصوران داشته باشيم تا ببينيم اگر آزاد شوند برنامهشان چيست، آنها گفتهاند نظام را دوست دارند و مايل به وحدت هستند كه خب اينها را به مقامات و رهبري ابلاغ كرديم... اگر هم بيايند بيرون ديگر اتفاقي نميافتد مانند زماني كه آيتالله منتظري بيرون آمدند و مشكلي پيش نيامد.»
اهداف اصلی تجدیدنظرطلبان از طرح «آشتی ملی»
اين حجم از درخواستها و موضعگيريهاي مشابه اگر چه سؤالات فراواني را به همره دارد اما پاسخهاي مشخصي را به همراه دارد كه در ادامه به مهمترين آن اشاره ميشود:
1- نخستين هدف جريان تجدیدنظرطلب از طرح آشتي ملي آن است كه حلقه واسط آنها با حاكميت كه همان آيتالله هاشميرفسنجاني باشد، منقطع و قدرت چانهزني آنها براي پيشبرد اهداف خاص جناحي كمرمق شده، بنابراين موضع «تقابل با نظام» بايد جاي خود را به «تواضع توأم با تعامل براي ماندن در حاكميت» دهد تا اين جريان براي حضور در عرصه انتخابات با مانع روبهرو نشود.
2- فشار بر رأس نظام براي حضور در عرصه انتخابات اين بار به بهانه رفع حصر سران فتنه رخ داده است، به اين معنا كه هدف اصلي نظام در انتخابات كه همان «مشاركت حداكثري» مردم است را به عنوان گرو انتخاباتي نگه داشته و پيششرط تحقق آن را - يا پس دادن گرو را- آزادي سران فتنه معرفي كنند.
3- طرح آشتي ملي در آستانه انتخابات 96 خود ماهيت تهديدي عليه حاكميت را نيز دارد، به اين معنا كه چنانچه آزادي سران فتنه در ماههاي آتي رنگ تحقق به خود نگيرد نه تنها – بهواسطه هجمههاي جريان غربگرا به اصل و كاركرد نظام - مشاركت انتخاباتي كاهش پيدا كرده بلكه احتمال شكلگيري اردوكشيهاي خياباني در كف خيابان نيز وجود خواهد داشت.
4- طرح پيوسته و طراحي شده و دامنهدار مسئله آشتي ملي و رفع حصر و همچنين تضمين افرادي بر پايه قول سران غائله مبني بر عدمتكرار رفتار گذشته، نشان ميدهد اهداف نظام در حصر سران فتنه تاكنون «كارساز» و در صورت استمرار در انتخابات 96 نيز «راهگشا» خواهد بود.