نويسنده: مصطفي مولوي
خدمت به خلق خدا از جمله رفتارهاي نيكو و پسنديده در سيره ديني و انساني است. يتيم نوازي و توجه به يتيم، از نيكوترين خدمت‌ها به خلق است. «يتيم نوازي» امروزه از جمله ريز رفتارهايي است كه در موضوع اخلاق اجتماعي، ديگر كمتر به آن توجه مي‌شود. رفتاري است كه بودنش در اجتماع ديني بسيار تأكيد شده اما اين روزها در جامعه اسلامي كمرنگ شده است.
خدمت به خلق و يتيم نوازي از درس‌هاي عاشورا بوده است. چيزي كه در زندگي حسين بن علي(ع) بسيار ديده مي‌شد و او كه واسطه‌رحمت الهي بود، اين مهم را در زندگي خود، به بهترين وجه داشت.
روز عاشورا بر شانه شريف سيد‌الشهدا اثري مشاهده كردند، از حضرت زين‌العابدين(ع) علت آن را پرسيدند. فرمود: اين اثر انبان‌هايي است كه بر پشت خود مي‌گذارده و آذوقه به خانه‌هاي بيوه زنان، يتيمان و تهيدستان مي‌برده است. يتيم نوازي و احسان به كساني كه سهم كمتري از خوشي را دارند، در ميان آموزه‌هاي ديني، جايگاه ويژه‌اي دارد. خداي رحمان در كتاب قرآن خويش بيان مي‌كند كه احسان و خوبي كنيد كه خداوند محسنان را دوست دارد. چنانچه مي‌فرمايند: و در راه خدا، انفاق كنيد! و با ترك انفاق خود را به دست خود، به هلاكت نيفكنيد! و نيكى كنيد! كه خداوند، نيكوكاران را دوست مىدارد.
در جايي ديگر تأكيد مي‌نمايد كه ما به محسنان و مردمان نيكوكار، پاداشي افزون خواهيم داد. تأكيد را نيز بزرگ‌تر و به نوعي پاداش را روشن‌تر مي‌كند كه بندگان من، هرگز به نيكي نمي‌رسيد، مگر اينكه از آنچه دوست داريد انفاق كنيد. پروردگار مهربان با تأكيد بر نيكوكاري و انفاق كه برخي از آياتش گذشت، دستور مي‌دهند به يتيمان و بينوايان نيكى كنيد.
يتيم نوازي را اهل بيت(ع) در گفتار و كردار تأكيد فراوان كرده‌اند و هر معصومي به فرزند خويش سفارشاتي در مورد يتيمان مي‌كرده است. امير‌مؤمنان علي(ع) در سفارشي به فرزند خود كه معصوم است و عامل به نيكويي‌ها و دين حق، اينگونه سفارش مي‌كند كه درباره يتيمان از خدا بترسيد و مبادا يك روز سيرشان كنيد و يك روز گرسنه بمانند و مبادا كه با حضور شما آنان از بين بروند، زيرا از رسول خدا(ص) شنيدم كه مى‌فرمايند:«هر كس يتيمى را سرپرستى كند، تا آنكه بى نياز شود، خداوند عز‌و‌جل با اين كار بهشت را بر او واجب گرداند، همچنان كه آتش دوزخ را بر خورنده مال يتيم واجب ساخته است.»
انسان در هر شرايطي نيازمند است. نيازمندي انسان به يك منبع فيض و رحمت، از همه نيازها مهم‌تر است. منبعي كه مدام از آن كسب فيض مي‌كنيم و سائل درگاه او هستيم. اگر سائلي را رد كنيم، نكند زماني كه دست نياز به درگاه بي‌نياز مي‌بريم خود، مردود شويم؟ از امام مجتبي(ع) پرسيدند:«چگونه است هر سائلي كه بر در خانه شما مي‌آيد، نااميدش برنمي‌گردانيد.» حضرت فرمود:«من هم نيازمند و محتاج هستم به درگاه خداوند متعال و دوست ندارم او مرا دست خالي برگرداند، خداوندي كه نعمت‌هايش را بر ما ارزاني داشته، هرگز نمي‌خواهد بندگانش را محروم كنم، مي‌ترسم اگر سائلي را رد كنم، او هم مرا دست خالي برگرداند.»
زندگي كه نيكوكاري و بخشش در آن يك مهم شمرده مي‌شود، بخشش و فضل خداوند در آن حيات، نمود روشن‌تر و بيشتري خواهد داشت.
