نويسنده: حجتالاسلام مهدي حسينپور
دانشآموزي با استعداد بالا و برخوردي مؤدبانه بود، ولي انگار از چيزي به شدت رنج ميبرد! بعد از چندين جلسه صحبت كردنهاي طولاني، بالاخره گره از زبانش باز شد و به مطلبي اشاره كرد كه روح هر انساني بعد از شنيدن آن حرفها آزرده ميشود. او ميگفت: چند سال پيش، در راهروي دادگاه، منتظر بودم تا تكليفم را مشخص كنند. پدرم مرا با خودش خواهد برد، يا مادرم؟! مادرم از انتهاي سالن آمد، ولي تنها بود! بله، پدرم حتي براي خداحافظي با من هم به سمتم نيامد. او رفت و مرا به مادرم سپرد. زندگي بدون پدر سخت است. نه پشتوانهاي، نه درآمدي و نه كسي كه وقتي با بچهها دعوايم شود، آنها را از پدرم بترسانم و بگويم الان ميروم و به پدرم ميگويم.
زندگي بدون سرپرست، بدون پدر، برايم خيلي دشوار بود تا اينكه مادرم دوباره ازدواج كرد. همه دوستانم ميگفتند ناپدري خوب نيست. خشن و بد اخلاق است، ولي مادرم ميگفت نه، او جاي خالي پدر را برايت پر خواهد كرد. اما بعد از گذشت مدت كوتاهي، به صداقت حرفهاي كودكانه دوستانم پي بردم. او مرا همچون بيگانهاي ميديد!
بعد از اينكه خدا به آنها دختري داد، يقين كردم كه در آن خانه و خانواده جديد، مزاحمي بيش نيستم. ناپدري ميتوانست پدري مهربان باشد اما او فقط به دخترش محبت ميكند، فقط او را ميبوسد، فقط او را در آغوش ميگيرد، فقط با او به بازار ميرود، فقط او را فرزندم صدا ميزند.
با چشماني اشكبار و قلبي شكسته، نگاهي به من، كه معلمش بودم انداخت و گفت:«حاج آقا؟ يعني الان من هم يتيم هستم؟! حاج آقا؟ ميشه درباره يتيم برام صحبت كنيد؟» به ياد سفارشات اميرالمؤمنين(ع) افتادم كه میفرمایند: «الله الله في الايتام». يتيم، به كودكاني گفته ميشود كه پدرشان را در دوران كودكي از دست داده باشند. (فوت كرده باشد)، ولي فرزندان طلاق كه از داشتن پدر يا مادر يا هر دوي آنها محرومند، مورد بيمهري و بيتوجهي و گاهي مورد ظلم قرار ميگيرند.
مهرباني با فرزندان طلاققبل از اينكه از فرزنداني سخن بگويم كه پدرشان از دنيا رفته است و يتيم شدهاند و خداوند، توجه بسيار ويژهاي به آنها دارد، ميخواهم اشارهاي داشته باشم به فرزندان طلاق كه پدر و مادرشان با ناسازگاري و بيتوجهي تمام، آنها را بيسرپرست رها كردهاند و ناپدريها و نامادريها، نه تنها جاي خالي پدر و مادر را برايشان پر نكردهاند، بلكه با رفتاري غيراخلاقي و غيرشرعي، به آن كودكان ظلم و بياحترامي ميكنند!
مگر نخوانده و نشنيدهاند كه اميرمومنان علي(ع) فرمودند:«به بازماندگان ديگران احسان و محبت كنيد تا بعد از شما به بازماندگانتان احسان و محبت كنند.» اگر روزي همين اتفاق براي فرزند من بيفتد ديگران با او چه برخوردي خواهند داشت؟! اگر روزي فرزند من، سرپرست خود را از دست دهد، چه بلايي بر سرش خواهد آمد؟!
والديني كه قصد جدايي و طلاق داريد! در هر زندگي، اختلاف سليقه و تفاوت وجود دارد. در هر زندگي، رنج و غصه وجود دارد. در هر زندگي، مشكلات ريز و درشت بوده و خواهد بود. زندگي خوب و موفق به آن زندگي نميگويند كه هيچ تفاوت و اختلاف و رنج و مشكلي وجود نداشته باشد. زندگي خوب و موفق، آن زندگي است كه در آن، تمام رنجها و مشكلات و اختلاف سليقهها را بتوان به خوبي مديريت كرد. زندگي خوب مديريت صحيح رنجها و اختلافات است.
شما والديني كه آهنگ جدايي كردهايد! هيچ به آن فرزند يا فرزنداني كه قرار است از وجود پدر يا مادر، بيبهره شوند، فكر كردهايد؟! به آن كودكان بيگناهي كه بايد سنگ بيمديريتي شما در زندگي مشتركتان را بخورند فكر كردهايد كه آه اين كودكان گريبانتان را نخواهد گرفت؟! قصد ازدواج با شخصي را داريد كه از همسر قبلش فرزند دارد.
آيا به اين فكر كردهايد وقتي شما تصميم به ازدواج با شخصي را گرفتهايد كه از همسر قبلش داراي فرزند است، در زندگي جديد، شما بايد برايش پدري يا مادري كنيد! آيا با خود به اين جمعبندي رسيدهايد كه بايد آن فرزند را همچون فرزند خود بدانيد و در رفتار، گفتار، محبت، احترام و ادب، نبايد هيچ تفاوتي بين او و فرزندانتان قائل شويد؟! اينكه آن فرزند، فرزند طلاق بوده يا فرزند يتيمي كه پدر و مادرش را از دست داده است، در نوع رفتار شما نبايد هيچ گونه تفاوتي رخ دهد. شما بايد بدانيد كه هر گونه بيعدالتي و بياحترامي و ظلمي كه از طرف شما نسبت به او صورت گيرد، حتماً خشم پروردگار عالم را براي خود خريدهايد.
حضرت علي(ع) ميفرمايند:«ادب اليتيم بما تؤدب منه ولدك واضربه مما تضرب منه ولدك» همان گونه كه فرزند خودت را تربيت و ادب ميكني، به همان صورت و با همان روش يتيمي را كه در اختيار تو است را ادب و تربيت كن و با همان شيوهاي كه فرزند خودت را تنبيه ميكني، با همان يتيمي را كه در اختيار تو است تنبيه كن. عبارت اميرمؤمنان حضرت علي(ع) ، آنچنان دقيق و روشن است كه تكليف را بر يتيم نوازان مشخص كرده است. حضرت ميفرمايند: يتيم را همچون فرزند خود بدانيد و هيچ تفاوتي در رفتار و گفتارتان نشان ندهيد، در غير اين صورت، آماده قهر الهي باشيد.
بهترين خانه و بدترين خانهرسول خدا(ص) فرمودند: بهترين خانههاي مسلمانان، خانهاي است كه در آن يتيمي باشد و به او نيكي كنند و بدترين خانههاي مسلمانان، خانهاي است كه در آن يتيمي باشد و با او بدي كنند. من و سرپرست يتيم در بهشت، مانند دو انگشت، همراه هم هستيم. يتيم وسيلهاي براي سنجش ميزان خلوص ايمان و بندگي ما، نسبت به خداوند است.
احترام و محبت به يتيم، رضايت خداوند را در بر دارد و بياحترامي و بدرفتاري با او، خشم و غضب خداوند را به همراه داشته و عاقبت دردناكي را براي ما رقم خواهد زد. پيامبر گرامي اسلام ميفرمايند:«براي يتيم همچون پدري مهربان باش و بدان كه هر چه كشت كني، همان را برداشت ميكني. اگر پدري مهربان برايش باشي و دستان پر محبتت را بر سرش بكشي، خداوند به اندازه هر تار مويي كه بر آن دست كشيدهاي، ثوابي برايت مينويسد.»
اشك يتيم، عرش خدا را ميلرزاند
رسول خدا(ص) فرمودند: اذا بكي اليتيم، اهتز العرش علي بكائه. فيقول الله تعالي يا ملائكتي اشهدوا علي ان من اسكته و استرضاه ارضيته في يوم القيامه: «وقتي يتيمي گريه كند و اشك بريزد، عرش خدا، به خاطر گريه او، به لرزه ميافتد. در آن هنگام، خداوند به ملائكه ميگويد: اي ملائكه من، شاهد باشيد كه اگر كسي، آن يتيم را ساكت كند و مانع از گريه كردنش شود و آن يتيم را راضي كند، من هم آن شخص را در روز قيامت راضي ميكنم.»
در اين ميان، افراد زيادي هستند كه خودشان با استقبال فراوان و آغوشي گرم، يتيماني را به فرزندي ميپذيرند و در نهايت احترام و ادب، به آنان محبت ميكنند. اين افراد همان كساني هستند كه خداوند به آنان وعده بهشت و همنشيني با پيامبرش را داده است. زينب كبري(س) از جمله افرادي است كه خداوند در قيامت او را راضي ميكند.
آنقدر خداوند به زينب، دختر علي و زهرا(ع) ميبخشد تا راضي شود. يكي از دلايلش اين است كه زينب كبري، از يتيمان برادر شهيدش حسين(ع) مراقبت ميكرد و به جاي آنها تازيانه و شلاق ميخورد، ولي در مقابل، يزيد ملعون است كه در پاسخ اشكهاي دختر بچه يتيمي، سر بريده پدرش را هديه ميدهد! بترسيم از آن روزي كه در بياحترامي و ظلم به يتيمان، شبيه يزيد شويم.
حال انتخـاب با شماست. يتيم نوازي، همچون زينب(س)، دختر علي(ع) يا يتيم آزاري، همچون يزيد، پسر معاويه؟ كودكان بيسرپرست و بدسرپرست را فراموش نكنيم.