اين روزها در فضاي مجازي و عمومي همه آتش‌نشان شده‌اند و سعي مي‌كنند آتش افروخته در دل خانواده‌هاي داغدار حادثه را خاموش كنند، اما مگر مي‌شود تسلايي براي اين داغ بزرگ پيدا كرد.
نبرد تمام‌عيار آتشنشانان در ويرانه پلاسكو همچنان در جريان است. روز گذشته از ميان ويرانه‌ها تنها ماسك و مقداري از تجهيزات آتشنشانان گرفتار شده كشف شد. از همين رو بود كه جلال ملكي، سخنگوي آتش‌نشاني با صراحت بيشتري گفت: 25 نفر قطعاً پيكرشان زير آوار است كه 15 نفر از آنها آتش‌نشان هستند. آمار شهداي آتش‌نشان همان سه نفر است كه يك نفر در بيمارستان فوت كرد و دو نفر از زير آوار بيرون كشيده شدند. عمده‌ترين نگراني كسبه در گزارش‌هاي ميداني روز‌هاي گذشته خبرنگاران ما از محل حادثه، عمل مسئولان به وعده‌هايي است كه اين روزها آن را مثل نقل و نبات مطرح مي‌كنند. ديروز خبر رسيد كه دفاتري براي رسيدگي به مشكلات كسبه در نزديكي محل حادثه داير شده است. در حوزه عمل، اين همسايگان كسبه پلاسكو بودند كه با نصب بنر در ساختمان كويتي‌ها براي به خدمت گرفتن همكاران خسارت‌ديده‌شان اعلام آمادگي كردند. براي ديدن فرجام اين دعوت، بايد منتظر آرام شدن فضا و پايان عمليات امداد ماند. از آنجا كه احتمال مي‌رود پس از كشف پيكر قربانيان شناسايي هويت آنها امكان‌پذير نباشد، خانواده 13 نفر از آنها با مراجعه به پزشكي قانوني آزمايش دي. ان.اي دادند و از اين تعداد ۱۱ خانواده آتش‌نشان و دو خانواده ديگر از شهروندان عادي بودند. از سه پيكر شهداي حادثه، هويت يكي از آنها مشخص و دو پيكر ديگر هم از سوي خانواده شناسايي و آزمايش دي. ان.اي انجام شده است.
دور کردن خبرنگاران از محل حادثه صبح ديروز عده‌اي از دانش‌آموزان با در دست داشتن گل در محل حادثه حاضر شدند و گل‌هايشان را به دست آتشنشانان دادند. در جبهه‌هاي مختلف عمليات آواربرداري در جريان بود. ظهر روز گذشته با پيدا شدن تجهيزات آتشنشانان، در قسمت شرق ساختمان، كنار ساختمان كويتي‌ها خبرنگاران از محل دور شدند. بيل‌هاي مكانيكي از كار ايستادند و عده‌اي از نيروهاي عمليات آتش‌نشاني خودشان را به محل كشف تجهيزات امدادگران رساندند. لحظاتي بعد از حادثه در حالي كه خبرنگاران منتظر خبر كشف پيكر امدادگران بودند، جلال ملكي، خودش را به جمع خبرنگاران رساند و گفت: تنها تجهيزات امدادگران كشف شده و خبري از پيكر آتشنشانان نيست.
کلاف‌های سردرگمبعد از آن بود كه دوباره بيل‌هاي مكانيكي به كار افتادند و عمليات از سر گرفته شد. در كنار عمليات امداد عده‌اي از آتشنشانان تازه نفس آماده وارد شدن به عمليات هستند. با ادامه عمليات، تجسس براي لحظاتي قطع مي‌شود. تيم‌هاي آتش‌نشان خود را به ميان عمليات آواربرداري مي‌رسانند و مثل نيروهاي پياده به دنبال پيكرها مي‌گردند. بعد از آن از محل دور می‌شوند و عمليات آواربرداري دنبال مي‌شود.
قيچي‌هاي مكانيكي آن‌پاره‌ها را مثل كلاف سردرگم قيچي و به كنار منتقل مي‌كنند. وقتي كه نوك قيچي‌هاي مكانيكي به ميان آوار مي‌رود و هوا به لايه‌هاي زير مي‌رسد، شعله‌هاي آتش زبانه مي‌كشد. با زبانه كشيدن آتش، آتشنشانان شروع به آبپاشي به آتش مي‌كنند. يك ساعت از ظهر گذشته است كه زيبا بروفه، بازيگر سينما و تلويزيون در حالي كه گل و شيريني به دست دارد، خودش را به كنار آوار مي‌رساند و از آتشنشانان تجليل مي‌كند. با گذشت زمان، عمليات امداد سرعت بيشتري به خودش مي‌گيرد. وقتي عقربه‌ها به ساعت 15 مي‌رسد نيروهاي يگان ويژه خودشان را به خبرنگاران مي‌رسانند و آنها را از محوطه كارگاه دور مي‌كنند. احتمال مي‌رود كه جسدي كشف شده باشد. مثل قبل خبرنگاران از محل دور مي‌شوند. عمليات لودرها متوقف مي‌شود و نيروهاي عمليات آتش‌نشاني خودشان را به ضلع شمالي بالاي آوار مي‌رسانند و شروع به جست‌وجو مي‌كنند. در حالي كه خبرنگاران چشم به راه نيروهاي عمليات هستند، شروع دوباره لودرها خبر مي‌دهد كه جسدي كشف نشده است. وقتي خبرنگاران خودشان را به نزديكي آوار مي‌رسانند، عده‌اي امدادگر نزديك مي‌شوند و هشدار مي‌دهند كه احتمال انفجار كپسول‌هاي گاز مدفون ميان آوار وجود دارد. اين موضوع نگران‌كننده است؛ چراكه امكان دارد جان امدادگران با خطر مواجه شود. با اين وجود عمليات امداد دوباره با سرعت ادامه پيدا مي‌كند. دود و آتش همچنان امدادگران را آزار مي‌دهد، اما تلاش آنها ادامه دارد. ساعت 16 كه مي‌شود، دوباره دستگاه‌هاي امدادي متوقف مي‌شوند. لحظاتي بعد تيمي از نيروهاي عمليات به همراه سگ زنده‌ياب خودشان را به بالاي آوار مي‌رسانند. عمليات در جريان است. دود و آتش هم از هر طرف زبانه مي‌كشد. لحظات به سختي در حال گذر است. نيروهاي عمليات به سرعت خودشان را به بالاي آوار مي‌رسانند.
عاشق خدمت به مردم هستيميكي از آتشنشانان به خبرنگار ما مي‌گويد: حسين حسين‌زاده، آتش‌نشان ايستگاه 60 از دوستانم بود كه حالا ميان آوار گرفتار شده است. او 28 ساله و يك سال قبل ازدواج كرده بود. حسين مردي شجاع بود و هميشه دل به آتش مي‌زد. مدتي قبل در يك آتش‌سوزي پيرزني را نجات داده بود. او با گريه ادامه مي‌دهد : خانواده حسين نگرانش هستند. برادرش از روز حادثه اينجاست و منتظر است كه از زير آوار خبري برسد. اين آتش‌نشان مي‌گويد: براي كمك به مردم خسته نمي‌شوم. دختري شش‌ماهه دارم و از مردم مي‌خواهم هميشه برايمان دعا كنند.
مردم قوت قلبمان هستندآتشنشان ديگري مي‌گويد به صورت شيفتي در اينجا فعاليت مي‌كنيم. از زمان ريزش خودمان را به محل رسانديم. سه نفر از دوستانم جزو مفقود شدگان هستند. او ادامه مي‌دهد: همه ما مشتاقيم كه براي نجاتشان تلاش كنيم. او مي‌گويد: هفت‌سال است كه در آتش‌نشاني، نيروي عملياتي هستم. در اين مدت افراد زيادي را نجات داده‌ام. وي مي‌گويد: مردم مدام در حال همدردي هستند. واقعاً به ما قوت قلب مي‌دهند و جانمان را براي مردم مي‌دهيم و توقعي از كسي هم نداريم.
پرسش‌های بی‌جواب با گذشت پنج روز از وقوع حادثه پرسش‌هاي بسياري همچنان بدون پاسخ مانده‌است. علت وقوع حادثه و چرايي پيشگيري نكردن از وقوع آن، مهم‌ترين سؤال‌هايي است كه در فضاي حقيقي و مجازي مطرح مي‌شود. فاجعه پلاسكو در شرايطي رخ داد كه قانون مدت‌ها پيش براي جلوگيري از بروز چنين حوادثي راهكارهاي دقيقي را ارائه كرده بود، اما كم‌كاري برخي دستگاه‌ها باعث شد تا فاجعه‌اي بزرگ در قلب تهران رخ دهد. اواخر دي ماه ۹۳ و در سالگرد حادثه خيابان جمهوري و كشته شدن دو زن كارگر در قالب مصوبه‌اي با عنوان «تصويب نامه هيئت وزيران در بخش آتش‌نشاني و امور ايمني» در قالب بخشي از سند آسيب‌شناسي كلانشهرها، به تصويب هيئت دولت رسيد. اين سند به روشني به وظايف وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي درباره ايمن‌سازي واحدهاي توليدي، صنفي و تجاري اشاره شده است.
در بخشي از اين مصوبه آمده است: قرار گرفتن گزارش‌هاي سازمان‌ها و واحدهاي آتش‌نشاني و خدمات ايمني شهرداري‌هاي كشور در خصوص كارگاه‌هاي ناايمن شهري در اولويت بازرسي وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي است. براساس اين سند، دولت وزارت كار را موظف كرده است به محض ارائه گزارش آتش‌نشاني، اين مسئله را در اولويت كاري بازرسي‌اش قرار دهد؛ اين حكم است و نمي‌توان از آن سرپيچي كرد، اما برخي معتقدند كه در اين ماجرا شهرداري تهران مقصر اصلي است چون وظيفه مقرر شده در قانون شهرداري‌ها، اين نهاد را موظف به جلوگيري از حوادث اينچنيني كرده است. اگر گزارش‌هاي سازمان آتش‌نشاني شهرداري تهران درباره پلاسكو توسط وزارت كار جدي گرفته مي‌شد، شايد امروز به جاي آواربرداري از برج پلاسكو و حسرت براي از دست دادن آتشنشانان فداكار، كارگران مشغول بهسازي و ايمن‌سازي اين برج بودند. در حوادث اينچنيني برخي تلاش مي‌كنند با پنهان كردن وظايف قانوني خود در ميان برخي جنجال‌هاي رسانه‌اي، اصل تقصير را به گردن نهادهاي ديگر بيندازند و همين مسئله نيز راه جلوگيري از بروز حوادث مشابه را مي‌بندد؛ همانطور كه اگر وظيفه وزارت كار درباره پلمب كارگاه پوشاك (در حادثه سه سال قبل خيابان جمهوري) مورد تأكيد قرار مي‌گرفت، امروز فاجعه در اين حد رخ نمي‌داد.
