جوانآنلاين: آخرين روز از دي ماه امسال با انبوهي از آتش و دود و در نهايت ريزش ساختمان ناايمن پلاسكو خيابان جمهوري، به پايان رسيد. پلاسكو در حالي با تلي از آهن و آوار فرو ريخت كه تعدادي از آتشنشانان فداكار همراه آوار و در ميان آتش سقوط كردند و صاحبان و كسبه پلاسكو فقط در عرض چند دقيقه شاهد از دست دادن همه سرمايهي خود بودند و در اين ميانه سيلي از جمعيت گوشي به دست با لبخند و هيجان به تماشاي حادثه نشستند و سلفيهايشان را با آوار ساختمان فرو ريخته در شبكههاي اجتماعي دست به دست ميكردند. انبوه جمعيت مانع ورود امدادرسان به صحنه حادثه ميشد و كسي گوشش بدهكار نبود. جذابيت رد و بدل فيلم و عكس در فضاهاي مجازي از يك سو و كنجكاوي در خصوص حادثه پلاسكو از سوي ديگر هوش از سر تماشاگران برده بود و اين مسئله يك پدپده نامناسب اجتماعي جديد را در جامعه رقم زد. مجيد ابهري، جامعهشناس و استاد دانشگاه در اين خصوص به گفتوگو با «جوانآنلاين» پرداخت.
مجيد ابهري، با اشاره به سلفيبگيران و تماشاگران حادثه پلاسكو گفت: ورود فناوري جديد به جامعه اگر همراه با فرهنگسازي و آموزشهاي لازم در مورد كابرد منطقي آن نباشد عوارض و آسيبهايي را به جامعه وارد ميسازد كه امتيازات و محاسن آن را بيرنگ و خنثي كرده و حتي اعضاي بخشي از جامعه را به بيراهه ميكشد.
ابهري ادامه داد: يكي از اين فرايندهاي فضاي مجازي، شبكههاي اجتماعي و كاربرد آن است كه متاسفانه وجود اين اقلام در جامعه ما همراه با فعاليت برخي از شبكههاي ماهوارهاي كه براي اهداف سياسي و براندازي، به دنبال نوكران بيجيره و مواجب هستند و اين مسئله باعث شده برخي از افراد تبديل به خبرنگاران رايگان شوند و در تيم سياه نمايي جامعه شركت كنند.
وي اظهار داشت: در فاجعه آتشسوزي ساختمان ناايمن پلاسكو ملاحظه كرديم تعدادي از افراد بدون توجه به آتشسوزي مهيب و خاكستر شدن سرمايه برخي از هموطنان و شهادت تعدادي از بهترين فرزندان جامعه، با تبسم توسط گوشيهاي همراه خود به عكسبرداري و فيلمبرداري مشغول بودند.
اين جامعهشناس افزود: سبك زندگي ايراني و اسلامي ما همراه با ارزشهاي معنوي، تربيت همدلي و تعاون را در جامعه توسعه ميداد كه در يك دهه قبل اگر چنين فاجعهاي رخ ميداد شهروندان زودتر و بيشتر از دستاندركاران مربوطه وارد ميدان شده و حادثهديدگان را ياري ميكردند. متاسفانه انحراف از سبك زندگي ايراني و اسلامي شرايط گذشته باعث شده است كه در چنين شرايطي نه تنها اثري از همدلي از سوي برخي از افراد ديده نشود بلكه حضور و توقف آنها در حادثه پلاسكو موجب كندي خدمترساني نيز شد.
وي تصريح كرد: هر چند اكثريت جامعه آنچنان داغدار اين عزيزان بودند كه گويي عضوي از خانواده خود را از دست دادهاند و با چشمان اشكبار به صفحه تلويزيون خيره شده بودند و اخبار اين حادثه را پيگيري ميكردند، اما رفتار تعداد معدودي از شهروندان كه بويي از همدلي و دلسوزي نبرده بودند باعث شد فضاي منفي پر رنگتر و قويتر به نمايش درآيد حتي برخي از دستاندر كاران نيز كه براي همدردي آمده بودند از اين منظره متاثر شدند و براي كاهش و پيشگيري آن از آنها راهكارهايي ارائه دادند.
ابهري با اشاره به نقش رسانهها براي از بين بردن اين پديده نامناسب اجتماعي گفت: رسانهها به ويژه صدا و سيما بايد بدون فوت وقت وارد عمل شده و ابعاد منفي اينگونه رفتارها را به دفعات مكرر يادآوري كنند و همچنين مديران فرهنگي جامعه بايد بر طبق رهنمودهاي مقام عظماي ولايت امام خامنهاي نسبت به مهندسي فرهنگي اقدام سريع كنند تا نقاط تخريب شده بدنه فرهنگ عمومي جامعه مرمت شود و اقدامات موثر در اصلاح انحرافات پيش آمده در سبك زندگي اسلامي ايراني انجام دهند.
اين جامعهشناس همچنين در خصوص نقش مردم در مواجهه با سلفيبگيران از صحنههاي دلخراش تاكيد كرد: در خاتمه بايد يادآوري كنم كه مردم مهربان و دلسوز ما نيز هنگام مواجهه با اين گونه افراد كه هيچ گونه احساس شهروندي همدلي از خود بروز نميدهند بايد با استفاده از ابزار امر به معروف و نهي از منكر، آنها را در جهت درست رفتارهاي اجتماعي هدايت كنند. تماشاي جان دادن يك انسان حادثه ديده يا سوختن سرمايهي انسانهاي ديگر نه تنها خنده و تماشا ندارد بلكه اشك و همكاري را ميطلبد.