پديدههايي مانند اعتياد، كارتنخوابي، بارداري زنان كارتنخواب و معتاد و خريد و فروش نوزادان اين زنان، همگي نشانههايي از اشتباه در سياستگذاري يا كمكاري دولت و دستگاههاي مختلف به خصوص دستگاههايي است كه عملكرد آنها به طور مستقيم بر كنترل يا شكلگيري و توليد آسيبهاي اجتماعي اثر ميگذارد. در چنين شرايطي وقتي اين دستگاهها به جاي پذيرش كمكاري و اشتباهات به فرافكني يا ارائه راهكارهايي براي پاك كردن صورت مسئله روي بياورند، بديهي است كه حلقه آسيبهاي اجتماعي تكرار و باز توليد ميشود.
طرح ماجراي عقيمسازي زنان كارتنخواب به عنوان راهكاري در جهت مهار خريد و فروش نوزادان و استفاده از تعبير «ماشين جوجهكشي» براي اين افراد آسيبديده و حتي طرح عقيمسازي مشروط به رضايت اين افراد، همگي نسخههايي است كه علاوه بر پاك كردن صورت مسئله، از عمق ناآگاهي مسئولان امر حكايت دارد و به روشني نشان ميدهد اين افراد از دور ايستادهاند و نظارهگر چالشهايي هستند كه براي حل و فصل ريشهاي آن بايد از نزديك اين آسيبها را لمس كرد و طي فرايندهاي پژوهشي حتي پاي درد و دل زناني نشست كه بعد از 9 ماه عذاب بارداري آن هم در شرايط اعتياد و بيخانماني حاضر ميشوند بر مهر مادري چشم پوشيده و نوزادانشان را به ازاي چند بار نشئگي بفروشند.
در اين ميان در بازار داغ اظهارنظرهاي موافق و مخالف روز گذشته رئيس سازمان بهزيستي كشور هم پس از مدتها از طرح اين موضوع به جرگه اظهارنظركنندگان پيوست تا از اين مسير عقب نماند. انوشيروان محسني بندپي، درباره با طرح عقيمسازي زنان كارتنخواب حرفهاي قشنگي زده و با انتقاد نسبت به اين طرح گفته است:اين كار به لحاظ انساني، اخلاقي و شرعي درست نيست. مطرح كردن مسائلي مانند عقيمسازي، پاك كردن صورت مسئله است. ما اعتقاد داريم هر فرد در هر زماني رو به اصلاح است و ميتواند تحولات مثبتي در زندگياش ايجاد شود. گفتني است مولاوردي، معاونت زنان رياست جمهوري طرح عقيمسازي زنان آسيبديده را مطرح و بعد از آن هم استانداري تهران با تعابير شرمآوري از اين طرح خفتبار حمايت كرد. محسني بندپي در رابطه با برنامههاي بهزيستي در زمينه زنان كارتنخواب نيز اينگونه توضيح داده است: برنامههاي حمايتي داريم، بخش توانمندسازي آنها و اجتماعپذيرشدنشان در دستور كار قرار دارد، اين افراد در مسير زندگي، عمدي يا سهوي دچار لغزش شدهاند كه اين لغزش قابل برگشت و اصلاح است.
اظهارنظرهاي رئيس سازمان بهزيستي هر چند نسبت به اظهارات معاونت زنان و خانواده رئيسجمهور يا معاون استانداري رسانهپسندتر و عامهپسندتر است، اما بايد گفت سازمان بهزيستي هم يكي از سازمانهايي است كه در رابطه با ساماندهي بيخانمانها و كنترل و مقابله با آسيبهاي اجتماعي نقشي جدي دارد.
اگر امروز نسبت به سالهاي گذشته با رشد دو برابري آمار اعتياد در زنان مواجهيم به اين خاطر است كه بخشهايي مانند معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان، معاونت زنان و خانواده رياست جمهوري و همين طور سازمان بهزيستي در انفعال كامل سرگرم فعاليتهاي سياسي و سخنرانيهاي اپوزيسيونپسند خود بودهاند. اين در حالي است كه بندهاي متعدد قانون اساسي و حتي منشور حقوق شهروندي دولت يازدهم به حقوق همين مردم اختصاص دارد و محققنشدن اين حقوق مولد چنين آسيبهايي بوده است. در اين ميان اما نسل آسيبديدگان اجتماعي كه محصول اين همه بيتوجهي و بيقانوني بودهاند، حتي بدون نياز به اقداماتي نظير عقيمسازي رو به اضمحلال ميرود، اما اين اضمحلال به معني پايان آسيبهاي اجتماعي نيست، بلكه از تولد آسيبهايي بزرگتر با دامنه تبعات اجتماعي گستردهتر خبر ميدهد. در واكنش به اظهارنظرهاي آقاي بندپي بايد گفت: آقاي رئيس از حس نوعدوستي شما متشكريم، اما تاكنون براي بر گرداندن طردشدگان اجتماعي به آغوش جامعه چه كردهايد و برنامههاي حمايتي –عملياتي شما از مادران معتادي كه حاضر به فروش فرزندشان ميشوند، دقيقاً چيست؟