چند روز پیش تیتر اول روزنامه آفتاب‌یزد این بود: «برجام گازی» از قضا همان شب تركمنستان گاز مناطق شمالی كشور را قطع كرد! گویا تركمنستانی‌ها روزنامه آفتاب‌یزد نمی‌خوانند و اهمیت مطالب و گزارش‌های این روزنامه وزین را درك نمی‌كنند. به ویژه تیترهایی كه با رنگ قرمز و فونت درشت می‌زند كه همه می‌دانند باید جدی گرفته شود.
انواع برجام
اما بنده به نوبه خودم از طرف شركت گاز تركمنستان از آفتاب‌یزد و بقیه رسانه‌های جریان طالبان‌اصلاح عذرخواهی می‌كنم و به خاطر تقدیر از این عزیزان دلسوز و دغدغه‌مند (كه وطن واقعاً پاره تن‌شان است) به انواع دیگری از «برجام» كه زحمت كشیده و با رنج و مرارت‌های بسیار اختراع نمودند و به ادبیات رسانه‌ای كشور تقدیم داشتند (یا خواهند داشت!) اشاره می‌كنم:
برجام نفتی
برجامی كه نفت‌مالی شده. هدف از نفتی كردن برجام چند چیز است: اول اینكه دیگر چشم كسی دنبالش نباشد و دولت بتواند از دستش خلاص شود. دوم اینكه حالا كه امریكا برجام را نقض كرده ما هم باید در اقدامی تلافی جویانه نفتی‌اش كنیم. سوم رساندن این پیام كه «نفت رفت» و روسیاهی‌اش به برجام ماند. دیگر اینكه اگر لازم شد برجام را آتش بزنیم بهتر بسوزد!
برجام گازی
برجام گازی همه انواع گاز را در برمی‌گیرد. از آنجایی كه برجام چندی است وحشی شده و گاز می‌گیرد این نام به ایشان اطلاق شده است. در زمینه گاز طبیعی هم برنامه برجام گازی پیاده شد كه هدف آن قطع گاز مناطق شمالی كشور به منظور كمك به خودكفایی گازی بود. ضمناً همان نظریه‌ای كه در مورد انرژی هسته‌ای می‌گفت: ما كه نفت داریم، هسته‌ای می‌خواهیم چكار؟ اینجا هم مصداق پیدا می‌كند كه ما در شمال كشور این همه درخت و هیزم داریم، گاز می‌خواهیم چكار! در همین راستا برجام گازی عملیاتی شد.
برجام خالی
هیچی، همین برجام اصلی خودمان است. البته اگر به آن گفتیم «خالی» نه اینكه بخواهیم بگوییم هیچی (یا تقریباً هیچی) توش نیست، بلكه می‌خواستیم با دیگر انواع برجام قاتی نشود. بالاخره عزیزان وطن‌پاره دارند زحمت می‌كشند و هر روز یك نوع برجام را روانه بازار می‌كنند، از این رو بهتر است از عبارت برجام خالی استفاده كنیم كه كژتابی نشود.
برجام آبی
طرحی است كه در آینده توسط رسانه‌ها به دولت پیشنهاد می‌شود با هدف واگذار كردن آب‌های كشور و گرفتن هواپیما به جای آن. الان نظریه پردازان اعتقاد دارند ما كه در كشورمان دوغ و نوشابه داریم دیگر آب می‌خواهیم چكار؟ اصلاً در 20 سال آینده دیگر كسی آب نمی‌خورد كه. ضمناً حالا كه داریم آب سنگین را می‌فروشیم، خب آب سبك و بقیه آب‌ها را هم بفروشیم برود پی كارش دیگر خلاص شویم!
برجام قرمز
برجامی كه به وضعیت قرمز رسیده باشد. البته وضعیت قرمز آخر كار نیست. مثل وقتی که گلوی كسی را فشار بدهند، اول قرمز می‌شود بعد بنفش می‌شود بعد كم‌كم سیاه می‌شود، برجام هم بعد از اینكه وضعیت قرمز را رد كرد می‌رسد به وضعیت بنفش!
برجام ماستی
برای این نوع از برجام به چند مذاكره‌كننده آرام و شل و ول نیاز داریم. این برجام خیلی هم می‌تواند برای ما مفید باشد. زیرا در نتیجه آن دبه دبه ماست وارد كشور خواهد شد و به جز میل كردن، به درد كارهای دیگر هم می‌خورد. مثل مالیدن روی بعضی افتضاحات.
برجام ارزی
همین برجامی كه الان حدود دو ماه است در حال اجراست و در اثر آن دلار از 40هزار ریال گذشته است. سیاست دولت در برجام ارزی این است كه دلار آنقدر بالا برود كه دیگر رویش نشود بالاتر برود. می‌گذاریم زورش را بزند. ولش می‌كنیم ببینیم چه غلطی می‌خواهد بکند. نهایتش 5، 6 هزار تومان می‌شود دیگر! یكی از بخش‌های برجام ارزی نیز مدتی قبل انجام شد و آن تبدیل واحد پول كشور از ریال به تومان بود. آن موقع ارزش این مصوبه را نفهمیدیم، اما وقتی در اعلام قیمت دلار به جای 40هزار ریال بگوییم 4هزار تومان قدرش را می‌دانیم!
برجام هوایی
همان برجامی بود كه توسط آن تعداد زیادی هواپیما خریداری شد. البته عنوان برجام «هوایی» یك وجه دیگر هم دارد؛ اینكه علی‌الحساب آن معامله (از چند جهت) روی هواست!
برجام سنگی
توافقی است كه طی آن پا می‌دهیم سنگ‌پا می‌گیریم. ملاحظه فرمودید چه معامله پرسودی است؟ ركوردش هم دست دولت خودمان است. ضمناً سنگ پا برای درمان شرمساری هم خوب است.
برجام منشوری
این برجام یك خرده بداخلاقی كرده و منشوری شده است. بنابراین ما هم زیاد دوست نداریم درباره‌اش حرف بزنیم. البته یك منشور دیگر هم هست كه حقوق ملت قرار است در آن ریخته شود. بعضی‌ها هم از ما سؤال می‌كنند كه این منشور حقوقی قرار است در همان حساب یارانه باشد یا باید برویم یك حساب حقوق منشوری باز كنیم؟!
برجام نجومی
یك نوع برجام است كه بیشتر در مورد فضا، نجوم و صور فلكی كاربرد دارد. كارش هم این است كه تا جای ممكن بعضی از پدیده‌های نجومی را از ما دور كند یا به كهكشانی دیگر حواله دهد یا به زمین و زمان ربط دهد! می‌دانم كمی گیج شدید، مفاهیم نجومی ماهیتشان همینطوری پیچیده است!
انواع دیگر برجام را در شماره‌های آینده پی می‌گیریم. مذاكراتتان بی‌دبه و برجام‌تان بی‌نقض باد.
تا دیدار بعد مراقب لبخند‌ها و اشتباهاتتان باشید.
