در گذشته بيشتر توجهات بشر در حوزه IQ يا هوش عقلي متمركز بود و بالا بودن اين هوش عامل و نشانه پيشرفت از جانب روانشناسان محسوب مي‌شد، همانطور كه امروزه نيز افراد عادي تمايل دارند هوش عقلي فرزندانشان بالا باشد ولي امروزه تمركز اساسي روانشناسان در زمينه هوش هيجاني و حل كردن مشكلات ارتباطي با ديگران با كمك گرفتن از اين توانايي است. به ويژه زماني كه به تفاوت‌هاي عميق در ويژگي‌ها و خصوصيات روحي و رواني بين مردان و زنان بر‌مي‌خوريم به لزوم و حياتي بودن بهره‌گيري از هوش هيجاني براي برقراري ارتباط مؤثر و همدلانه بين آنها پي مي‌بريم. به عنوان مثال هميشه شاهد پر چانگي خانم‌ها در صحبت كردن و علاوه بر اين اصرار آنها بر اينكه همسرشان تمام و كمال به اين صحبت‌ها گوش بسپارد هستيم، در صورتي كه يكي از ويژگي‌هاي برجسته و مشترك در بين اكثر آقايان كم حرف بودن و عدم تمايل آنها به گوش سپردن به صورت طولاني به حرف‌هاي روزمره و حتي در برخي مواقع با‌اهميت خانم‌ها است.
تقويت روابط عاطفيدر اكثر مواقع گله و شكايت خانم‌ها از بي‌توجهي و سكوت مردان كاملاً واضح و آشكار است. به رغم اين موضوع كه اين ويژگي‌ها و تمايلات در ناخودآگاه هر دو تثبيت شده است ولي راه‌حل آن را در ميان مهارت‌هاي ارتباطي و با كمك بهره‌گيري از اين ابزار مي‌توان بهبود بخشيد و در بسياري مواقع ريشه‌هاي اين معضل را به طور كامل از بين برد. يكي از راهكارهايي كه براي رفع اين مشكل مي‌توان از آن بهره برد، حفظ و تقويت روابط عاطفي و صميمانه در ميان زوجين با تقويت هوش هيجاني است. البته مواردي هم چون توانايي عمل به احترام و درك متقابل نيز در سايه هوش هيجاني تحقق پيدا مي‌كند.
احترام متقابلاحترام متقابل يكي از كليدي‌ترين نكات در اين مقوله است. منظور از احترام گذاشتن در بين زوجين اين نيست كه ناراحتي‌ها يا دلخوري‌هايي را كه از يكديگر دارند در دل خود جمع كنند، بلكه بايد حرف‌ها يا دلايل ناراحتي و نگراني خود از موضوعات متفاوت را بگويند.
چراكه اين راهكار بسيار اشتباه است و نشان از ضعف و كمبود اعتماد به نفس يا حتي عدم توانايي مهارت سخن گفتن دارد. در نهايت روزي كاسه صبرتان خالي مي‌شود. پس بهتر است قبل از اين اتفاق خودتان با كمال احترام و در زماني مناسب دلايل مشكلات و ناراحتي خود را ابراز كنيد. در اينجا منظور از احترام اين است كه بدون خشنونت، تند‌خويي و غرض‌ورزي حرف دل خود را بزنيد، دست از تمسخر يا طعنه و نيش و كنايه برداريد. با فراگرفتن و تمرين مهارت گوش دادن سعي كنيد واقعاً مشكلات را رفع كنيد و تا جايي كه مي‌توانيد از دور زدن يا پاك كردن صورت مسئله كه همان ناديده گرفتن مشكلات است، دست برداريد.
درك طرف متقابل
زماني كه در حين تلاش براي گسترش يا ترميم دغدغه‌هاي خود در روابط عاطفي با همسرتان هستيد سعي كنيد اگر بر سر موضوعي، يا حادثه‌اي دچار اختلاف در نظرات يا عقايد يكديگر شده‌ايد، به جاي مشاجره و جنجال و پرخاشگري يا ناديده گرفتن مشكل، همسرتان را درك كنيد و لحظاتي خود را به جاي او بگذاريد و با زاويه ديد او به دنيا و مشكلاتش نگاه كنيد. بارها از زوجين شنيده‌ايم كه به يكديگر مي‌گويند: يك بار هم دنيا رو از نگاه من ببين. در اين صورت قطعاً نظر و عقيده شما تغيير خواهد كرد يا حداقل چيزي كه از اين كار عايدتان مي‌شود اين است كه از تصميم قبلي خود اطمينان بيشتري پيدا كرده و با گام‌هاي مطمئن‌تري در رفتار و تصميم‌گيري خود عمل مي‌كنيد.
مقايسه نكنيدراهكار ديگري كه بسيار با‌اهميت است، عدم مقايسه خود با يكديگر از لحاظ ويژگي‌هاي شخصيتي و ظاهري است.
در كل مقايسه يكي از پارامترهاي مخرب و استرس‌زا در هر رابطه و هر حوزه‌اي خصوصاً روابط عاطفي بوده و برعكس از جمله عوامل مخربي است كه باعث تزلزل شخصيت يا كاهش اعتماد به نفس طرف مقابل مي‌شود.
مشورت و همياري به جاي توهين و لجبازي
مشورت و همياري در انجام كارها با يكديگر، جويا شدن نظرات، در نظر گرفتن اعتقادات و ارزش‌هاي حاكم بر شخصيت او و عمل كردن مطابق با اميال و خواسته‌هاي مشترك يكديگر يكي از راه‌هاي بهبود روابط عاطفي در ميان زوجين و پر رنگ‌تر شدن عشق و علاقه در بين آنها است.
به عنوان مثال هنگامي كه در زندگي مشترك به مشكلي بر مي‌خوريد كه براي رفع آن راه‌حلي نداريد يا از شكل‌گيري اين اتفاقات بسيار ناراحت و مضطرب شده‌ايد، در مرتبه نخست به خودتان بياييد و دست از لجبازي و انجام رفتارهاي بچگانه يا توهين‌آميز به طرف مقابل برداريد و به جاي آن سعي كنيد آرامش و تمركز خود را حفظ كرده و مجدداً به دست بياوريد. درباره ارتباط خود فكر كنيد و اگر واقعاً مقصر هستيد از همسرتان عذرخواهي كنيد و سعي كنيد رفتار يا اعمال قبلي خود را جبران كنيد.
اگر در رفع مشكل و ترميم رابطه عاطفي خود دچار مشكل شده‌ايد براي پيدا كردن آن و دست يافتن به راه‌حل آن به مشاور يا روانشناس مراجعه كنيد و اطلاعات و سواد خود در رابطه عاطفي را با كمك آنها بالا ببريد.
*روانشناس
