ظاهراً وزير خارجه امريكا در گفتوگوي تلفني با محمدجواد ظريف به او اطميناني نسبي داده كه دولت ترامپ نيز برجام را حفظ خواهد كرد، زيرا به گفته او تركيب كابينهاي كه ترامپ چيده «هوشمندانه» و در راستاي حفظ برجام است، البته خبر اطمينان دادن كري به ظريف، منتشر نشده، ولي از محتواي گفتوگوي جديد او با بوستون گلوپ، ميتوان حدس زد كه كري در گفتوگوي تلفني با همتاي ايراني خود نيز سعي كرده از او نگرانيزدايي كند.
به گزارش «جوان»، با انتخاب دونالد ترامپ، رئيسجمهور منتخب امريکا نگرانيها درباره آينده برجام در بين مقامات دولت يازدهم بيش از پيش افزايش يافته است. جان کري، وزير خارجه امريکا که در مذاکرات هستهاي ايران و 5+1 نقش محوري داشت بار ديگر به مقامات ايراني اطمينان داد که دولت بعدي امريکا نيز به برجام پايبند خواهد ماند. کري يکشنبه شب در گفتوگو با پايگاه «بوستون گلوب» گفت که ترکيب کنوني کابينه دونالد ترامپ در راستاي حفظ توافق هستهاي با ايران است. کري با اشاره به اينکه وزراي پيشنهادي دونالد ترامپ هوشمندانه و در راستاي حفظ برجام است، گفت: «توافق هستهاي با ايران در آينده کارايي و منطقي بودن خود را بيشتر نمايان ميکند.» اظهارات کري درحالي است که رکس تيلرسون، گزينه پيشنهادي ترامپ براي وزارت خارجه يعني کليديترين وزارتخانه امريکا نگاه چندان خوشبينانهاي به نتيجهبخش بودن اعمال تحريمها ندارد، هرچند ممكن است او نيز مانند بسياري ديگر از مقامات در ساختار وزارت خارجه امريكا هضم شود. بهروز كمالوندي، سخنگوي سازمان انرژي اتمي ايران ماه گذشته در سخناني با بيان اينکه ايران خود را براي شرايط مختلف و حتي بدترين شرايط آماده كرده گفته بود که تماسهايي بين مقامات وزارت خارجه و سازمان انرژي اتمي ايران و امريكا وجود دارد.
بهرام قاسمي، سخنگوي وزارت خارجه ايران روز دوشنبه در نشست خبري گفتوگوي تلفني اخير بين ظريف و کري درباره برجام را تأييد کرد. هرچندگزارشي از محتواي مذاکرات کري و ظريف منتشر نشده است، اما به نظر ميرسد وزير خارجه امريکا تلاش کرده به همتاي ايراني خود اين اطمينان را بدهد که دولت بعدي امريکا نيز به توافق برجام پايبند خواهد ماند. کري جمعه شب نيز با بيان اينکه تمديد قانون تحريمهاي 10 ساله ايران به هيچ عنوان بر محدوده کاهش تحريمهايي که ايران طبق برجام دريافت کرده است، تأثير نخواهد گذاشت، گفت که امريکا همچنان به انجام تعهدات خود ذيل برجام ادامه خواهد داد. کري که نزديک به دو سال از دوران وزارت خارجهاش را صرف مذاکره در مورد توافق هستهاي کرد، حالا در پايان دوران کارياش بايد اين وزارتخانه را به دولتي تحويل دهد که برجام را «بدترين توافق» خوانده است. روزنامه واشنگتنپست روز شنبه در گزارشي درباره تضمينهاي کري به ايران نوشت: «تضمين کري شايد عمر چنداني نداشته باشد اگر دولت جديد همانطور که انتظار ميرود، موضع سختتري نسبت به ايران بگيرد.»
تضمين همزمان با تحريمنگرانيهاي مقامات ايراني پس از آن شروع شد که دونالد ترامپ در کمپينهاي تبليغاتي خود بارها گفته بود در صورت رئيسجمهور شدن برجام را پاره خواهد کرد. امريکا که در يکسال گذشته از زمان اجراي برجام گام مؤثري براي لغو تحريمها برنداشته است، هفته گذشته نيز تحريمهاي 10 ساله ايران را تمديد کرد. باراک اوباما، رئيسجمهور امريکا تا چهارشنبه گذشته (14 دسامبر) وقت داشت که قانون تمديد تحريمهاي 10 ساله ايران را که کنگره با اکثريت آرا تصويب کرده بود براي اجرا به دستگاههاي مربوطه ابلاغ يا در صورت مخالفت با آن، از حق وتوي خود استفاده کند اما اوباما در اقدامي بيسابقه مصوبه کنگره را امضا نکرد و اين طرح به طور خودکار به قانون تبديل شد. مقامات دولت يازدهم گفتهاند اين اقدام در حکم نقض برجام است. مقامهاي دولت يازدهم از جمله محمدجواد ظريف، وزير خارجه پيش از اين هشدار دادهاند كه ايران در صورت تخطي امريكا از برجام گزينههاي خود را دارد. حسن روحاني، رئيسجمهور ايران اخيراً در پي نقض برجام از سوي امريکا و پيرو تصميمات شوراي عالي امنيت ملي و هيئت نظارت بر برجام، دستورهاي جداگانهاي را خطاب به محمدجواد ظريف و علياکبر صالحي، رئيس سازمان انرژي اتمي صادر کرد تا تمهيدات لازم جهت مقابله با نقض برجام از سوي امريکا را اتخاذ کنند. ظريف روز شنبه پس از تمديد تحريمهاي ايران در نامهاي به فدريکا موگريني، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا از وي خواست کميسيون مشترکي بين مقامات ايران و اروپا برگزار شود.
هشدار آژانس به ايران با وجود تأکيد يوکيا آمانو، مديرکل آژانس بينالمللي انرژي اتمي مبني بر پايبندي ايران به تعهداتش درباره محدوديت غنيسازي اورانيوم، دو ديپلمات مدعي شدند آژانس به ايران هشدار داده است در صورت پايين نياوردن سرعت اين فرآيند تهران به واسطه توانمنديهايش در خصوص موادي که ميتوانند براي توليد بمب مورد استفاده قرار گيرند، دچار دردسر خواهد شد. به نوشته خبرگزاري آسوشيتدپرس، ادعاي اين هشدار از اين جهت در زماني حساس مطرح شده که دولت جديد امريکا از احتمال نقض توافق و از سرگيري مذاکرات براي توافقي جديد با ايران خبر داده است. اين دو ديپلمات ارشد که تخصص آنها برنامه هستهاي ايران است به دليل اهميت و محرمانه بودن موضوع نخواستند نامشان فاش شود. اين ادعا درحالي مطرح شده که مديرکل آژانس بينالمللي انرژي اتمي روز يکشنبه در کنفرانس خبري با رئيس سازمان انرژي اتمي کشورمان از روند اجراي تعهدات کشورمان در برنامه جامعه اقدام مشترک ابراز رضايت کرد.