18 ماه پس از کلنگ‌زني

پتروشيمي 2 خراسان شمالي نه مجوز محيط زيست دارد و نه بودجه

18 ماه پيش بود رئيس جمهور در ادامه سفرهاي استاني اش به همراه هيئت دولت وارد خراسان شملي شد و کلنگ احداث پروژه گسترش پتروشيمي اين استان را که از آن به عنوان پتروشيمي2 نيز ياد مي‌شود بر زمين زد. طرحي که قرار بود با سرمايه گذاري سازمان تامين اجتماعي و شركت هاي خارجي به اجرا درآيد اما از همان ابتدا و به عقيده كارشناسان احداث چنين مجتمعي در منطقه‌اي که خود اسير خشکسالي است توجيهي نداشت. بنابراين معلوم نبود در احداث اين پروژه دقيقا چه نيازهايي از منطقه مد نظر قرار گرفته بود. اشتغال‌زايي، جلوگيري از مهاجرت مردم يا صرفا جذب سرمايه‌هاي خارجي موجب شده بود تا کلنگ‌ چنين پروژه آب‌بري در سرزمين خشك خراسان شمالي به زمين زده شود؟ گواه اين ادعا هم اين که بعد از 18 ماه هيچ‌کدام از سرمايه‌گذاران داخلي و خارجي قدمي براي اجراي طرح برنداشتند و جاي کلنگ رئيس جمهور هنوز بدون هيچ تغييري بر زمين مانده است.

پروژه احداث پتروشيمي2 خراسان شمالي که در سال 94 توسط رئيس جمهور بر زمين زده شد، هنوز بعد از 18 ماه هيچ پيشرفتي نداشته و مسئولان طي پرس و جوهاي خبرنگار «جوان» هيچ اطلاعي در رابطه با زمان اجراي طرح نداشتند. مسئولان استاني با اين اميد که اين طرح از مهاجرت مردم جلوگيري کند و معضل بيکاري را در استان کاهش دهد، پيگير اجراي پروه هستند. به گفته نمايندگان اين استان، طرح مذکور قرار بود به وسيله بخش خصوصي و سرمايه‌گذاران خارجي انجام شود اما اکنون بعد از گذشت بيش از يکسال از کلنگ‌زني، سازمان تامين اجتماعي به عنوان يکي سرمايه‌گذاران داخلي، حتي ريالي براي اجراي طرح هزينه نکرده است. به اعتقاد سرمايه‌گذاران داخلي، تا وقتي که تکليف نحوه تامين منابع آبي مشخص نشود، اجراي پروژه کليد نمي‌خورد.

در ابتداي تصميم گيري براي اجراي طرح گسترش پتروشيمي خراسان شمالي وزارت نيرو قول تامين منابع آبي را به سرمايه‌گذاران داده بود، اما پس از بر زمين خوردن کلنگ، حرف و حديث‌هايي در رابطه با اين موضوع که تامين منابع آبي هم بر عهده سرمايه‌گذاران است، منتشر شد که سرمايه‌گذاران هم با اين ادعا که تا وقتي منابع آبي تامين نشود هيچ اعتباري تخصيص نمي‌دهند، دست از پروژه مذکور کشيدند. قرار بود منابع آبي مورد نياز پتروشيمي از طريق فاضلاب و پساب شهري تامين شود.

کلنگ‌ پروژه‌هايي که بر زمين مي‌ماند!

اکنون بعد از گذشت 18 ماه از کلنگ زني پروژه، وقتي به سراغ عبدالرضا عزيزي نماينده مردم شيروان در مجلس شوراي اسلامي رفتيم، وي با اظهار بي اطلاعي از زمان اجراي پتروشيمي 2 خراسان شمالي مي‌گويد: قرار بود سرمايه احداث اين پروژه از طريق سرمايه‌گذاران خارجي و داخلي چون شستا، صندوق بازنشستگي کشوري و صندوق بازنشستگان فرهنگيان به صورت مشارکتي تامين شود که با توجه به اينکه اجراي چنين طرحي به منابع مالي زيادي احتياج دارد و اين سازمان‌ها چنين اعتباري را در اختيار ندارند پروژه متوقف شده است. عزيزي با اشاره به اينکه اين سازمان‌ها چنين منابع مالي را در اختيار ندارند، مي‌افزايد: بهترين کار ممکن اين است که فاينانس خارجي بيايد و ما هم تلاش ميکنيم اين فاينانس بيايند و پتروشيمي گسترش پيدا کند تا منفعت آن به تمام مردم استان برسد.

نماينده مردم شيروان با اشاره به اينکه اطلاعي در رابطه با آينده پروژه ندارد، ادامه مي‌دهد: متاسفانه مسئولان براي کلنگ‌هايي که بر زمين زده مي‌شود، هيچ ارزشي براي براي آن قائل نمي‌شوند. اکنون همين مشکل در رابطه با اجراي طرح راه‌آهن هم در استان وجود دارد که بعد از کلنگ زني به اين نتيجه رسيدند که منابع مالي ندارند. علاوه بر اين براي اجراي اين طرح که تامين آب آن به عهده مسئولين محلي است، وزارت نيرو هم بد قولي کرده است. بنابراين اجرايي شدن اين پروژه تنها بستگي به تصميم مسئولان محلي و پتروشيمي دارد.

مجوزي از سوي محيط زيست داده نشده!

براي اجراي هر طرح بزرگي چون پتروشيمي نياز به مجوز مسئولان محيط زيست است، اما مديرکل حفاظت از محيط زيست خراسان شمالي در گفتگو با خبرنگار «جوان» با اشاره به اينکه هنوز نتيجه گزارش و ارزيابي پتروشيمي به مسئولان محيط زيست ارائه داده نشده است، مي‌گويد: اين طرح همان موقع که وزير آمد با اين شرط کلنگ زني شد که گزارش ارزيابي تهيه شود و از محيط زيست مجوز بگيرد. بنابراين کلنگ زني شد قرار بر اين بود که تا پايان گزارشات ارزيابي هيچ گونه عمليات اجرايي نبايد روي عرصه صورت بگيرد. اين شرطي بود که از همان ابتدا براي گسترش پتروشيمي خراسان شمالي قرار گرفت.

اصغر مطهري با اشاره به تعهدي مسئولان در رابطه تامين نحوه آب مورد نياز داده شد، مي‌افزايد: قرار بر اين شد که منابع آبي اين مجموعه از محل تصفيه خانه فاضلاب شهري بجنورد تامين شود. قرار دادهايش هم در حال نهايي شدن است و به توافقات استاني رسيده بودند که آب مورد نيازش از اين طريق تامين شود. اما در اين رابطه که برخي از مسئولان مي گويند چند چاه عميق هست که براي مصارف پتروشيمي قرار مي‌گيرد، هنوز مسئولان محيط زيست استان در جريان آن نيستد و توافقاتي که صورت گرفته بود در همين حد بود و قرار بر استفاده از منابع آب زيرزميني نبوده است.

وي ادامه مي‌دهد: گزارش ارزيابي براي مرحله اول به سازمان محيط زيست ارائه شد اما متوليان اجراي طرح ديگر پيگير کارهاي تکميلي اش نشدند و وقتي ما پيگيري کرديم گفتند که فعلا هيئت مديره پتروشيمي جلوي هر گونه هزينه کردي را در خصوص طرح توسعه آن را گرفته تا به يک نقطه نظر مشترک برسند. در نهايت بايد بگويم که پتروشيمي اکنون پيگير اخذ موجز از محيط زيست نيست.

بعد از گذشت 18 ماه از بر زمين خوردن کلنگ پروژه گسترش پتروشيمي هنوز مسئولان استاني اطلاعي از اجراي اين پروژه ندارند و کلنگ اين طرح هم به گفته برخي از مسئولان با هدف اشتغال‌زايي در منطقه‌اي که اسير خشکسالي است به دست شخص رئيس جمهور بر زمين خورده است. اما همچنان مشخص نيست که کليد اجراي پروژه تا پايان اين دولت زده مي‌شود يا در دولت بعدي بازهم بايد اما و اگر با مواجه شود؟