صنايع تبديلي و بسته‌بندي به عنوان حلقه
گمشده کشاورزي کشور شناخته مي‌شود. مسئله‌اي که اگر مسئولان به آن توجه‌اي داشتند
شايد هيچ وقت تاريخ صنعت کشاورزي کشور مجبور نمي‌شد براي تعديل بازار عرضه و تقاضا
شاهد دفن ۱۷۰۰ تن سیب زمینی در استان فارس شود. اتفاقي که بر درد
و رنج کشاورزاني که با تحمل تمام سختي‌ها چون سرمازدگي، گرمازدگي، گسترش آفات
افزود و لکه ننگي بر کارنامه مسئولان جهادکشاورزي وقت شد. وجود صنايع تبديلي نه
تنها راه را براي صادرات محصولات کشاورزي هموار‌تر و دست دلالان را کوتاه‌تر مي‌کند
بلکه محصولات کشاورزی را طی یک فرایند عمل‌آوری، فرآوری، بسته‌بندی به محصولات قابل
مصرف و نگهداری مبدل مي‌کند. البته علاوه بر اين فوايد، صنايع تبديلي بخش زيادي از
مشکل اشتغال‌زايي در بين روستاييان را هم برطرف مي‌کند. به طوري که در استان مرکزي
وجود 169 واحد صنايع تبديلي منجر به فراهم شدن زمینه اشتغال دو هزار و 990 نفر شده
است. همچنين ظرفیت فرآوری اين تعداد واحد در اين استان یک میلیون و 700 هزار تن محصول
کشاورزی برآورد شده است.
جولان دلالان در نبود چتر حمايتي از
کشاورزان
فرآوری محصولات خام کشاورزی و جلوگيري از
فله فروشي آن نه تنها منجر به ایجاد ارزش افزوده، اشتغال، امنیت غذایی، توسعه پایدار
بخش کشاورزی و ارزآوری مي‌شود، بلکه دست دلالان را محصولات کشاوري کوتاه مي‌کند و
کشاورزي رونق ميابد. احد فعالیان، مشاور عالی اتحادیه سراسری تعاونی‌های گل و گیاه
و محصولات گلخانه‌ای کشور مي‌گويد: سیاست بازار و دلالانش به اقتصاد کشاورزی دیکته
می‌شود و همین امر منجر به اين مي‌شود سیستم کشاورزی و اقتصاد کشاورزی به خام‌فروشی
و فله‌فروشی عادت کند. وي ادامه مي‌دهد: دلالان و عمده‌فروشان در میادین تره‌بار دوست
دارند محصولات کشاورزی را بدون ارزش افزوده و به صورت خام و فله از کشاورز خریداری
کنند.
نماینده هیات مدیره اتحادیه شرکت‌های تعاونی
گل و گیاه و محصولات گلخانه‌ای استان مرکزی مي‌افزايد: اين وضعيت نه تنها در مورد سیستم بسته‌بندی ديده مي‌شود، بلکه در بخش
فرآوری محصولات کشاورزي پس از تولید و صنایع تبدیلی هم منتقل می‌شود. بنابراين اگر
کشاورزان خودشان تشکیلات سازمانی داشته باشند و بتوانند صنایع تبدیلی ایجاد کنند ارزش
افزوده‌ای که از مراحل تبدیل ایجاد می‌شود به خود تولیدکنننده بر می‌گردد، اما متاسفانه
در حال حاضر این امکان در بسیاری از بخش‌های کشاورزی وجود ندارد اتحادیه‌ها وجود ندارند
و کشاورزان از حمايت‌هاي مسئولان محروم هستند.
رونق فلهفروشي در مقابل صنايع تبديلي
فلهفروشي محصولات کشاورزي معضلي است که
کشاورزان همچنان با آن دست و پنجه نرم مي‌کنند، نبود صنايع تبديلي به چالشی بزرگ در
پيش‌روي کشاورزان تبديل شده است. مدیر صنایع کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی
با بیان اینکه بسته‌بندی محصولات کشاورزی عموما به صورت فله‌ای انجام می‌شود، مي‌گويد:
به دلیل وجود باغات میوه در این شهرستان‌هاي استان مرکزي نیاز است که در بعضی از بخش‌های
صنایع تبدیلی سرمایه‌گذاری انجام شود تا اين صنعت در استان جان دوباره بگيرد. رضا باجلانی
با اشاره به اينکه از مجموع 169 واحد صنایع تبدیلی در استان تعداد 14 واحد به دلیل
عدم وجود نقدینگی غیرفعال هستند، ادامه مي‌دهد: پیش‌بینی می‌شود با حمایت‌ها و کمک‌های
دولت در قالب اقتصاد مقاومتی و رونق تولید
تعداد 10 واحد در مدار تولید قرار گیرند. بنابراين اميد است صنايع تبديلي در اين
استان جان دوباره بگيرد. البته اين تعداد واحد به نسبت تولید سالانه ۳ میلیون
تن محصولات کشاورزی در استان مرکزی هنوز نمي‌تواند مشکل استان را به طور کامل
برطرف کند. بحث صنايع تبديلي و بسته بندي در تمام استانهاي کشور از جمله ايلام، لرستان،
خراسان، اردبيل و غيره به معضلي بزرگ تبديل شده و اميد است اين مسئله زودتر مورد
توجه مسئولان قرار گيرد.
