رسانه‌هاي سعودي با پخش مستقيم مراسم رمي جمرات در روز عيد قربان در حالي تلاش داشتند نمايشي از نظم و ترتيب و ساماندهي حجاج و بازسازي خيابان‌هاي منتهي به رمي جمرات را به تصوير بكشند كه شمار حجاج خارجي در عربستان امسال با ۲۰ درصد كاهش روبه‌رو بوده و وضعيت داخلي از اين هم بدتر بود یعنی خود عربستاني‌ها امسال ۵۰ درصد كمتر از سال گذشته به حج رفتند و در مجموع حدود 40 درصد از آمار حجاج كاسته شده بود.
***
شايد انتظار مي‌رفت امسال عربستان سعودي براي افزايش ظرفيت حج تدابيري بينديشد اما با كاهش بي‌سابقه تعداد حجاج براي حج امسال مواجه شديم، به گونه‌اي كه امسال تنها يك ميليون و ۸۶۲ هزار و ۹۰۹ نفر زائر بيت‌الله الحرام شدند و اين آمار در طول سال‌هاي اخير بي‌سابقه بوده است زيرا در برخي سال‌ها تا 3 ميليون نفر در ايام حج ابراهيمي در سرزمين وحي حاضر شده بودند. كاهش 40 درصدي حجاج در حج امسال به نوعي اعتراف عربستان به بي‌كفايتي براي برگزاري يك حج با‌شكوه بود و مقامات اين كشور به جاي تدبير در جلوگيري از تكرار فاجعه منا با كم كردن تعداد حجاج تلاش كردند بر بي‌كفايتي و ناتواني خودشان سرپوش بگذارند. با وجود كاهش حدود نيمي از ظرفيت حجاج در حج 2016 اما حج امسال هم بي‌حادثه نبود.
40 درصد حاجي كمتر از سال قبل حج 2015 تلخ‌ترين حج تاريخ برگزاري اين آيين عبادي است. سال گذشته در دو حادثه كه هر دو به دليل بي‌تدبيري و بي‌كفايتي و بر اساس برخي شواهد حتي عامدانه و طرح‌ريزي شده اتفاق افتاد، حدود 7هزار و 500 زائر خانه خدا شهيد شدند كه از اين ميان 476 نفر از هموطنان ما هم به شهادت رسيدند. نخستين حادثه سقوط جرثقيل در مسجدالحرام بود كه منجر به شهادت 110 زائر و زخمي شدن 400 زائر ديگر شد كه در ميان آنها 12 زائر ايراني هم حضور داشتند. حادثه‌اي كه حالا با سپري شدن يك سال از آن يك رسانه رسمي سعودي فاش كرد گزارشي سري درباره فاجعه سقوط جرثقيل در مسجدالحرام، چند ماه پيش از وقوع آن هشدار داده بود. حادثه بعدي هم فاجعه منا بود كه با بي‌كفايتي مسئولان برگزاري حج در هدايت جمعيت و بستن تمام مسيرهاي عبور موجب شهادت بيش از 7 هزار حاجي در مسير رمي جمرات شد. مقامات سعودي بعد از اين حادثه به جاي حتي يك عذرخواهي زباني تلاش كردند از پذيرش مسئوليت خود در اين فاجعه سر باز بزنند و حتي تقصير را به گردن برخي حجاج از جمله حجاج ايراني بيندازند اما كاهش معنادار تعداد حجاج در حج امسال نشان داد مسئولان دولت سعودي خودشان هم از ناتواني خود در برگزاري حج خبر دارند و براي تكرار نشدن فاجعه سال گذشته آن هم در شرايطي كه افكار عمومي جهاني فضاي حج را رصد مي‌كردند، ظرفيت حج امسال را بر‌خلاف وعده‌هاي گذشته خودشان تا 40 درصد كاهش دادند. مقامات سعودي خود اذعان كرده‌اند كه امسال حدود 1/86 ميليون نفر كه 1/3 ميليون نفر آن خارجي هستند به حج رفتند، اين در حالي است كه در سال گذشته تعداد حجاج به ركورد ۳ ميليون نفر رسيده بود و اين به معناي كاهش 38 درصدي زائران حج تمتع در طول يك سال گذشته است. بر اين اساس، شمار حجاج خارجي در عربستان امسال با ۲۰ درصد كاهش روبه‌رو بوده و اين در حالي است كه وضعيت داخلي از اين هم بدتر بود و خود عربستاني‌ها امسال ۵۰ درصد كمتر از سال گذشته به حج رفتند.
كاهش ظرفيت حج با وجود قول افزايش كاهش آمار حجاج به 1/86 ميليون نفر در حالي است كه طبق اظهارت برخي مقامات سعودي با پايان طرح توسعه مسجدالحرام بنا بود امسال 5ميليون زائر راهي خانه خدا شوند.
سال گذشته بندر بن محمد حجار، وزير حج عربستان اعلام كرد: «امسال آخرين دوره‌اي است كه حج تمتع با محدوديت سهميه براي زائران كشورهاي مختلف برگزار مي‌شود.»
وي علت اين تصميم‌گيري را پايان يافتن طرح توسعه فضاي مسجدالحرام عنوان كرد و گفت: «تعداد زائران از حج تمتع سال آينده به 5 ميليون نفر و سپس به 30 ميليون زائر در پنج سال آينده افزايش پيدا مي‌كند.»
با وجود كاهش حدود 40 درصدي ظرفيت حجاج در حج امسال اما باز هم شاهد حادثه و مرگ حجاج برخي كشورهاي اسلامي بوديم، به گونه‌اي كه امسال هم 30 تن از حجاج مصري فوت شدند. در چنين شرايطي انگار خود مسئولان سعودي هم به اين نتيجه رسيده‌اند كه حتي با پايان طرح توسعه مسجدالحرام توانايي مديريت 2 ميليون زائر را هم ندارند چه برسد به 5 تا 30 ميليون زائر.
منبع اماری شما چه نهادی میباشد ؟ 
