تخریب زیستگاه هاي گیاهی و جانوری ، دفن غیراصولی زباله ها و بحرانی شدن وضعیت دشت های چهارمحال و بختياري بخشي از درد هاي اين استان است

كمر طبيعت بكر ايران زير خروارها اسيب زيست محيطي خم شده

بر اساس گزارش ها زوال اکوسیستم که پیامد خشکسالی های مداوم است توانسته حدود 70 هزار هکتار از جنگل ها و 200 هزار هکتار از مراتع چهارمحال و بختياري را درگیر خشکی كند. در كنار اين پديده شوم، شکار غیرمجاز حیوانات و پرندگان نيز از جمله تهدیدهای فراروی حیات وحش اين استان است که گواه اين ادعا کشف و ضبط بيش از 135 قبضه اسلحه گرم طي سال گذشته از متخلفان است.

استاني كه تا دهه هاي قبل توان و پتانسیل بالایی در زمینه تنوع اکوسیستم ها، حیات وحش و قابلیت های اکوتوریستی داشت و تاکنون بیش از یکهزار و 400 گونه گیاهی و 294 گونه جانوری اعم از انواع پرندگان، پستانداران، ماهی ها و خزندگان در این استان شناسایی شده و با 270 گیاه كه جنبه دارویی، خوراکی و صنعتی دارند، خود را به عنوان داروخانه بزرگ طبيعت معرفي كرده است، حالا با تخریب زیستگاه گونه های گیاهی و جانوری، بهره برداری مفرط و شکار غیرمجاز گونه های جانوری، تخلیه فاضلاب های شهری و روستایی به رودخانه ها و برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی و بحرانی شدن وضعیت دشت هایش روبرو شده كه مجموعه اين عوامل روزهاي سختي را پيش روي چهارمحال و بختياري قرار داده است.

محققان دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد طی فعاليت هاي خود، بخشی از آسیب های زیست محیطی استان را شناسایی کرده اند که نتیجه این تحقیقات می تواند مسئولان را در پیشگیری از گسترش آسیب ها یاری دهد.
اينها بخشي از حرف هاي رئیس دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد است كه تخریب زیستگاه گونه های گیاهی و جانوری، بهره برداری مفرط و شکار غیرمجاز گونه های جانوری، تخلیه فاضلاب های شهری و روستایی به رودخانه ها، دفن غیراصولی زباله ها در حاشیه شهرها، برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی و بحرانی شدن وضعیت دشت های استان و نبود مطالعات کارشناسی دقیق طرح های انتقال آب از مهمترین آسیب های شناسایی شده در این خصوص عنوان مي كند.

علیرضا داودیان ادامه مي دهد: وقوع پدیده ریزگردها به طور متناوب در شهرهای استان، خشکسالی و اثرات آن بر خشکیدگی درختان، تصرف اراضی جنگلی توسط مردم برای توسعه کشاورزی، وابستگی شدید مردم به عرصه های جنگلی، تغییر کاربری اراضی جنگلی توسط طرح های عمرانی، عدم زادآوری طبیعی رویشگاه های جنگلی، زغال گیری و بهره برداری بی رویه از جنگل های استان برای تامین چوب سوخت از دیگر آسیب ها در این بخش است.
وي خاطرنشان مي كند: انتظار می رود مسئولان استان به همراه سایر نهادهای ذیربط گام های موثری در راستای رفع مشکلات زیست محیطی استان بردارند.

نبود مطالعات آمایش سرزمین عللت آسیب های زیست محیطی

یک عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد و کارشناس مسائل محیط زیست و منابع طبیعی نیز نبود نگاه توریسمی به منطقه را عامل بسیاری از بی توجهی ها به محیط زیست استان دانسته و مي گويد: مسئولان پیش از آنکه بر توانمندی های طبیعی یک منطقه برای تحقق توسعه پایدار آن تاکید داشته باشند به سمت صنعتی شدن جوامع می روند که این موضوع برای استان هایی با قابلیت بالای طبیعی و اکوتوریسمی آفت بزرگی است.
مهدی پژوهش، نبود مطالعات آمایش سرزمین را از مهمترین آسیب های فراروی توسعه پایدار در کشور عنوان كرده و ادامه مي دهد: بی توجهی به ظرفیت ها و توانمندهای خاص هر منطقه به سبب نبود سند آمایش سرزمین سبب شده تا در سال های گذشته ظرفیت های گردشگری این استان نادیده انگاشته شود و شاهد راه اندازی کارخانه های صنعتی در استان باشیم.
وی اضافه مي كند: چهارمحال و بختیاری 9 سال متوالی خشکسالی را پشت سر گذاشته و همین موضوع اجرای هرگونه طرح انتقال آب درون و برون حوضه ای از این استان را رد می کند، چرا که روند کم آبی و خشکسالی در این استان ضمن ایجاد کانون های گرد و خاک و آلوده شدن هوا، به تنوع گیاهی و جانوری این استان نیز ضربه های جبران ناپذیری وارد می کند.
این عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد، توسعه مزارع شیلات را از دیگر آسیب های زیست محیطی استان برشمرده و اظهار مي كند: طی سه دهه گذشته صدور بیش از حد مجوزهای احداث شیلات در استان و توسعه مزارع پرورش ماهی و رهاسازی پساب این مزارع منجر به آلودگی شدید آب و خاک شده و امراض بسیاری را به دنبال داشته است.

* شناسایی 5 کانون گرد و خاک
مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری نیز در گفت و گو با جوان با اشاره به آلودگی هوای استان مي گويد: از ابتدای امسال تا 25 مرداد ماه، به سبب هجوم ریزگردها و گرد و خاک منشاء داخلی در استان، هوای استان طی 39 روز در وضعیت ناسالم قرار گرفت.
مهرداد قطره سامانی تصریح مي كند: منشاء آلودگی هوای چهارمحال و بختیاری علاوه بر هجوم ریزگردها از کشورهای سوریه و عراق، خشکسالی های اخیر و فعال شدن کانون های گرد و خاک در این استان است به نحوی که هم اکنون پنج کانون گرد وخاک از جمله دشت شهرکرد در استان شناسایی شده که در پی وزش بادهای پرسرعت هوای استان را آلوده می کند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری نيز با تایید نظر اين کارشناسان، خشکسالی را مهمترین آسیب فراروی این حوزه دانسته و اظهار مي كند: کمبود شدید بارش ها سبب شده تا چهارمحال و بختیاری سال گذشته پنجمین استان خشک کشور اعلام شود و تداوم این روند بزودی زنگ خطر بیابان زایی را در استان به صدا در خواهد آورد.
شهرام احمدی مي افزايد: پدیده شوم زوال اکوسیستم که پیامد خشکسالی های مداوم در استان است حدود 70 هزار هکتار از جنگل ها و 200 هزار هکتار از مراتع استان را درگیر خشکی کرده اما با این وجود با تحقیقاتی که در سال های اخیر انجام گرفته تا حد بسیار زیادی از پیشروی این پدیده جلوگیری شده است.
به گفته وی، شکار غیرمجاز حیوانات و پرندگان از جمله تهدیدهای فراروی حیات وحش استان است که برای مقابله با آن سال گذشته135 قبضه اسلحه گرم از متخلفان کشف و ضبط و در اختیار مراجع قضایی قرار داده شده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری پرهیز از بخشی نگری و داشتن نگاه فرابخشی را لازمه حفاظت از محیط زیست و مقابله با تهدیدهای این حوزه دانسته و مي گويد: نگاه تک بعدی آسیب بسیاری را متوجه محیط زیست می کند از همین رو ضروری است تا طرح های عمرانی با نگاه همه جانبه و متناسب با اصول توسعه پایدار و استانداردهای موجود اجرا شود.