تپه هگمتانه که شهری زیرزمینی را در خود جای داده است، در قسمت شمالی و در بافت قدیمی شهر همدان در انتهای خیابان اکباتان قرار دارد. این تپه باستانی 3 هزار سال قدمت دارد و با مساحت حدود 30 هکتار، وسیعترین تپه باستانی ایران است. این محوطه باستانی با توجه به اشارههای تاریخی و برداشتهای اولیه باستانشناسان و پژوهشگران، دربرگیرنده آثاری از دورههای تاریخی مختلف به ویژه ماد، هخامنشی و اشکانی میباشد.
هگمتانه در طول یک صد سال اخیر بارها مورد حفاری باستانشناسان داخلی و خارجی قرار گرفته است. پیشینه حفاریهای علمی این تپه به سال 1913 میلادی برمیگردد که هیئتی فرانسوی از طرف موزه لوور پاریس به سرپرستی شارل فوسی، کاوشهایی در تپه هگمتانه انجام داد اما نتایج این کاوشها هیچگاه منتشر نشد. در طی 10 فصل حفاری انجام شده از سال 1362 تا 1378 خورشیدی که حدود 14 هزار مترمربع از این تپه مورد کاوش قرار گرفت، یکی از کهنترین دورههای تمدن بشری نمایان شده است. همچنین یک حصار طولانی به ارتفاع 9 متر و دو برج عظیم و کمنظیر در درون آن کشف شده است.