در حالي كه در پايتخت با اشباع مراكز راديوتراپي مواجهيم، در استان‌هاي كم‌برخوردار و مرزي مانند سيستان و بلوچستان، كهگيلويه و بوير احمد و خراسان جنوبي مراكز راديوتراپي وجود ندارد و بيماران سرطاني اين استان‌ها براي درمان بايد يا به تهران بيايند يا به استان‌هاي همجوار مراجعه كنند. اين بي‌عدالتي در توزيع خدمات بهداشتي درماني موجب مي‌شود علاوه بر هزينه‌هاي درمان، هزينه‌هايي بابت رفت و آمد و اقامت بر دوش اين بيماران و خانواده‌هاي‌شان بيفتد؛ بيماراني كه اغلب جزو اقشار بي‌بضاعت جامعه هستند.
چشمان بي‌فروغ‌شان از دردي عميق و جانكاه خبر مي‌دهد. اينها بيماران مبتلا به سرطان هستند كه براي درمان بيماري‌شان علاوه بر درد و رنج بيماري رنج سفري طولاني با تني رنجور را هم بايد به دوش بكشند. خانواده‌هاي‌شان را هم مي‌توانيد در اطراف بيمارستان پيدا كنيد كه در زير سايه درختي چادر زده يا فرشي پهن كرده‌اند تا در حين انجام راديوتراپي بيمارشان كمي استراحت كنند و چايي بنوشند. بعضي‌هاي‌شان كه وضع مادي بهتري دارند هم در مسافرخانه‌اي جا گرفته‌اند تا آواره خيابان‌هاي پايتخت و ديگر شهرهاي بزرگ نباشند. آوارگي اين بيماران سرطاني اما ريشه در بي‌عدالتي در توزيع امكانات درماني دارد، به گونه‌اي كه به گفته حسن نصرتي، دبير اجرايي اولين كنگره سالانه كارشناسان راديوتراپي ايران در حال حاضر در برخي استان‌هاي كشور مانند سيستان و بلوچستان، كهگيلويه و بوير احمد و خراسان جنوبي مراكز راديوتراپي وجود ندارد و بيماران مجبور هستند به استان‌هاي همجوار يا تهران سفر كنند. پرتودرماني يكي از روش‌هاي اصلي درمان سرطان است و بيش از نيمي از مبتلايان به بدخيمي تحت راديوتراپي قرار مي‌گيرند. به بيان ديگر راديوتراپي عبارت است از استفاده از اشعه براي تخريب سلول‌هاي سرطاني. راديوتراپي در درمان سرطان‌هايي كه در بدن منتشر نشده‌اند و براي برطرف كردن علائم سرطان‌هاي پيشرفته به كار مي‌رود. گاهي اوقات، براي درمان سرطان، فقط از راديوتراپي استفاده مي‌شود اما گاهي اوقات راديوتراپي، در كنار شيمي درماني و جراحي به درمان سرطان كمك مي‌كند. راديوتراپي مي‌تواند به تنهايي يا همراه با ساير روش‌هاي درماني از جمله شيمي درماني، بسياري از سرطان‌ها را به طور كامل درمان كند. وقتي درمان سرطان امكانپذير نيست، براي كنترل پيشرفت سرطان و توقف انتشار آن، از راديوتراپي استفاده مي‌شود. راديوتراپي مي‌تواند علائم ناراحت‌كننده سرطان از جمله درد يا خونريزي را از بين ببرد تا بيمار حتي‌الامكان احساس آرامش كند. گاهي هم به عنوان درمان مكمل استفاده مي‌شود؛ زماني كه به منظور افزايش شانس درمان، قبل يا بعد از ساير روش‌هاي درماني، از راديوتراپي استفاده مي‌شود، درمان مكمل ناميده مي‌شود.
دردسرهاي مسير دور براي بيماران تحت درمان به گفته مسئول كميته كارشناسان انجمن راديوتراپي ايران، بنا بر نوع بدخيمي و مرحله پيشرفت بيماري، پزشك متخصص راديوتراپي آنكولوژي نوع درمان و تعداد جلسات را براي بيماران تعيين مي‌كند. بديهي است چنانچه بيمار از مراكز راديوتراپي دور باشد در صورت تعدد جلسات درماني براي رفت و آمد و اقامت دچار مشكل جدي مي‌شود.
وي تصريح مي‌كند: راديوتراپي روشي مؤثر براي درمان بسياري از تومورها است اما در اين روش امكان بروز عوارض جانبي براي بيمار وجود دارد. افراد مختلف واكنش متفاوتي نسبت به پرتودرماني دارند و بعضي از بيماران شايد هيچ‌گونه عوارض جانبي نداشته باشند، اما در عين حال عوامل زيادي بر نوع و شدت عوارض درمان تأثيرگذار هستند.
بنابه تأكيد اين متخصص بسته به اينكه كدام قسمت از بدن در معرض پرتو قرار گيرد، عوارض جانبي ايجاد شده نيز متفاوت است. ممكن است واكنش بدن نيز در هر دوره از پرتودرماني تغيير كند. اين عوارض جانبي را معمولاً مي‌توان با كمك داروها و مراقبت‌هاي خاص كاهش داد. تمام اين مسائل براي بيماراني مطرح مي‌شود كه شانس استفاده از اين روش درماني را دارند اما به دليل توزيع نامتناسب امكانات درماني در كشور بسياري از بيماران سرطاني كه در شهرستان‌هاي مرزي زندگي مي‌كنند، نمي‌توانند در محل زندگي‌شان از اين امكانات استفاده كنند.
متخصص زياد داريم مركز درماني كمبنا به تأكيد نصرتي مشكل فقدان مراكز راديوتراپي در برخي استان‌هاي كشور مانند سيستان بلوچستان، كهگيلويه بوير احمد و خراسان جنوبي به خاطر كمبود متخصص اين رشته نيست بلكه در حال حاضر تعداد فارغ‌التحصيلان رشته راديوتراپي در كشور مازاد بر نياز مراكز درماني موجود است و براي حل اين مشكل بايد انجمن علمي راديوتراپي آنكولوژي، دانشگاه‌ها و مراكز خصوصي با يكديگر همكاري داشته باشند تا تعداد فارغ‌التحصيلان اين رشته با نياز موجود در كشور مطابقت داشته باشد.
بنا به تأكيد اين متخصص براي توزيع عادلانه مراكز راديوتراپي در كشور لازم است ابتدا تعداد مراكز درماني گسترش يابد و سپس جذب دانشجو بر اساس نياز اين مراكز انجام شود.
پاپس كشيدن از سرمايه‌گذاري در مناطق محروم وزير بهداشت هم در سفري كه بهمن‌ماه سال گذشته به لرستان داشت فقدان مراكز راديوتراپي در اين استان را به عنوان يكي از مشكلات درماني جدي اين استان مطرح كرده بود. وي در رابطه با كمبود مراكز راديوتراپي در استان لرستان گفت: مراكز راديوتراپي يكي از نيازهاي جدي استان لرستان است كه با استاندار و رئيس دانشگاه علوم پزشكي لرستان صحبت شده تا كمتر از شش ماه آينده اين مشكل حل شود اما با وجود اين مشكلات توزيع نامناسب مراكز درماني در استان‌هاي كم‌برخورداري مانند سيستان و بلوچستان، خراسان جنوبي و كهگيلويه و بويراحمد همچنان وجود دارد. استان‌هاي محرومي كه مردمي فقير دارند و شايد همين مسائل موجب شده سرمايه‌گذاران خصوصي تمايل چنداني به احداث اين مراكز در چنين مكا‌ن‌هايي نداشته باشند. اين مسئله لزوم ورود بخش دولتي را براي راه‌اندازي چنين مراكزي جدي‌تر مي‌كند.
باسلام
