پل تاريخي کشکان نيز از همين آپار تاريخي بود که به دليل کم لطفي مسئولان با اندک وزرش باد و ريزش باران فرو ريخت. این پل با قدمتی بیش از هزارسال دارای 12 طاق پل بوده اما اکنون 4 دهنه از این طاق پل‌ها تخریب‌شده و مابقی طاق پل‌ها همچنان زير سايه بي‌مهري متوليان به سختي استوار مانده است.
+++
پل تاريخي کشکان که مدتي پيش فرو ريخت، ميراثي از دوره ساسانيان بود و از سوي باستان‌شناسان لقب مادر پل‌هاي تاريخي ايران را به خود اختصاص داده است. استان لرستان به اين دليل که همواره به عنوان شاهراه مهمی در طول تاریخ، گذرگاه شمال را به جنوب و شرق را به غرب وصل کرده و از موقعيتي استراتژيک در دوره‌هاي ساساني و صفويه برخوردار بوده است، در طول تاريخ محلي مناسب براي احداث پل‌هايي چون کشکان، شاپوری (شکسته)، گاومیشان، پل‌دختر، کلهر و پل گپ بوده و عنوان پايتخت پل‌هاي کشور را به خود اختصاص داده است. هنر و معماری هزار و 400 ساله ایران را به سادگي مي‌توان در قامت پل‌های تاریخی استان لرستان دید. پل کشکان با طول 320 متر، عرض هر یک از دو چشمه شرقی پل 23.20 متر، ارتفاع بالاترین نقطه 26 متر و کوتاه‌ترین قسمت آن 10 متر به عنوان طويل‌ترين و عظیم‌ترین پل تاریخی ایران در 50 کیلومتری جنوب خرم‌آباد و بخش دوره چگنی بر روی رودخانه کشکان در مسیر باستانی شاپور احداث شده است. بيش از 10 قرن پيش، پل تاریخی کشکان با مصالحی همچون سنگ، گچ و آجر بنا شده و آنطور که شواهد موجود نشان مي‌دهد براي ساخت پایه‌های این پل از سنگ‌های بزرگ و تراش‌خورده استفاده شده است. اين پل تاريخي به شماره 355 در فهرست آثار ملی ایران ثبت و در فهرست موقت ثبت آثار جهانی قرار گرفته است. قدمت پل کشکان که به نام مادر پل‌هاي تاريخي ایران شهره است به قرن چهارم هجری برمی‌گردد و جزو سه پل تاریخی کشور محسوب مي‌شود. اين اثر تاريخي داراي کتیبه است و کتیبه این پل به اندازه 106 در 92 و با خط کوفی برگ‌دار در هفت سطر و با «بسم‌الله الرحمن الرحیم» شروع شده است.
بازسازي‌ها اصولي نبود
در سال‌های اخیر بازسازی‌هایی روی پل کشکان انجام شد اما به دليل مرمت مکرر غيرکارشناسي طاق‌های آن، پس از مدتي ترک‌هایی در بدنه این پل ايجاد و در نهايت به ريش يکي ديگر از طاق‌هاي پل ختم شد. زهرا بهاروند کارشناس ناظر پل کشکان با اشاره به اينکه کار مرمت اين پل از سال 89 تاکنون انجام شده است، مي‌گويد: مرمت پل کشکان با هزینه بیش از یک میلیارد تومان به صورت مداوم انجام‌شده است. کارشناس میراث فرهنگی با تاييد اينکه عمليات مرمت و بازسازي اين پل غيراصولي و غير کارشناسي بوده است، مي‌گويد: متأسفانه این بازسازی‌ها به‌گونه‌ای جدید بوده که مناسب بناهای تاریخی نیست، درواقع این پل به شکل امروزی بازسازی‌شده و نوع بازسازی آن برای هر بیننده‌ای حتی اگر کارشناس میراث فرهنگی هم نباشد قابل‌مشاهده است. بازسازی‌هاي انجام شده، شامل پایه‌ها و حتی طاق‌ها می‌شود که متأسفانه طاق‌هاي این بنا در حال ریزش بوده و اگر این بازسازی‌ها را هم اکنون از پل جدا کنند بدون شک لطمات جبران‌ناپذیری به پل وارد می‌شود.
مرتضی رحمتی همچنين با اشاره به اينکه عواملي ديگر نيز در تخريب اين پل نقشي اساسي دارد، مي‌افزايد: مسئله دیگر آزادسازی حریم این پل است که باید به شکل اصولی بر روی آن کار شود، ساخت‌وسازها در اطراف این بنا به یک متری پل رسیده است و میراث فرهنگی هیچ توجهی به آن نمی‌کند. همچنين علاوه بر موارد مذکور کشاورزی، باغبانی، روشن کردن آتش و نوشتن یادگاری از ديگر عواملي هستند که به بنا لطمه وارد کرده است.
بالاخره فرو ريخت!
معاون میراث فرهنگی استان لرستان با اشاره به اينکه یکی از طاق‌های الحاقی پل کشکان فرو ريخته است، مي‌گويد: این طاق الحاقی که در دوره قاجار با مصالح خیلی ضعیفی ایجادشده بود و نیم متر از عرض آن باقی‌مانده بود براثر باد و بارندگی پس از تحمل فراز و نشيب‌هاي بسيار براي مرمت فرو ريخت. به گفته محمد رضا اسدی این طاق شکسته بود و نمي‌توانست مورد مرمت قرار بگيرد چرا که باید بازسازی سبکی انجام می‌شد؛ تا برای ثبت جهانی اثر تاریخی و فرهنگی اسکن لیزري شود. قبل از رسانه‌اي شدن خبر عکس‌هايي از ريزش طاقي ديگر از اين پل مادر در فضاي مجازي منتشر شد، اما با اين حال بهاروند کارشناس ناظر پل تاریخی کشکان خبر ریزش پل کشکان در فضای مجازی را رد کرد و ادعاي سالم بودن پل تاريخي کشکان را داشت تا اينکه معاون میراث فرهنگی استان لرستان مهر تاييد بر فروريختن اين اثر ارزشمند تاريخي زد. متوليان مربوطه نه تنها براي مرمت اين اثر اقدامي به جا و سودمند انجام ندادند بلکه قصد سرپوش گذاشتن روي اين موضوع و ممانعت از رسانه‌اي شدن آن هم داشتند.
