محمد جواد ظريف، جان كري و علي اكبر صالحي در يك روز جزئياتي علني نشده از مذاكرات دو سال گذشته بين ايران و امريكا را بيان كردند؛ مذاكراتي كه حالا ديگر مشخص شده كه به پرونده هستهاي محدود نشده و در مسيرهايي متفاوت، به موضوع «تبادل زندانيان» و همچنين مشكلات سوريه و يمن نيز گسترش پيدا كرده است. كري از تلاشهاي ظريف در روند تبادل زندانيان صحبت كرده، ظريف از تبادل ايميل با كري سخن گفته و علي اكبر صالحي هم جزئيات بيشتري از شروع مذاكرات هستهاي بين ايران و امريكا از كانال عمان بيان كرده است.
وزير خارجه امريكا در مراسمي كه در روزنامه واشنگتن پست به مناسبت تبادل جيسون رضائيان يكي از هفت زنداني امريكايي در ايران برگزار شد، جزئياتي از نحوه تبادل رضائيان بيان كرد و از محمد جواد ظريف و حسين فريدون برادر رئيس جمهور به خاطر تلاش براي خروج همسر و مادر جيسون رضائيان از ايران تشكر كرد. جان كري به اتفاقات ساعتهاي تبادل جيسون رضائيان و خروج همسر و مادرش از ايران اشاره كرد، زماني كه به گفته او، ظريف چند ساعت قبل از اجراي برجام، او را از بروز مشكلي در روند تبادل زندانيان با خبر كرده است. كري گفته كه ظريف براي حل اين مشكل، با برادر حسن روحاني رئيس جمهور تماس گرفته و او نيز نيمهشب براي گرفتن امضاي آزادي يگانه صالحي همسر رضائيان، با يك مقام قضايي در ايران تماس گرفته است. كري روز تبادل رضائيان با زندانيان ايراني را يكي از پراسترس ترين روزهاي كاري خودش توصيف كرده است، زيرا به گفته او، بدون آزادي مادر و همسر رضائيان، كل روند تبادل زندانيان مختل ميشد: «به لطف ظريف كه خيلي سريع اقدام كرد، حجم زيادي از كار بسيار سريع انجام شد، چند نفر ديگر نيز در اين فعال شدند از جمله برادر رئيسجمهور (حسين فريدون) كه اين افراد حتي يك قاضي را در همان ساعات شبانگاهي بيدار كردند و برگههايي كه بايد براي آزادي آنها امضا ميشد، امضا شد و حالا ما ميدانيم كه آخر اين داستان عالي، چگونه بود.» همزمان، محمد جواد ظريف نيز در گفت و گويي جداگانه با هفتهنامه صدا براي اولين بار خبر داد كه با جان كري تبادل ايميلي دارد. ظريف كه تا كنون چندبار تأكيد كرده « مذاكرات با وزير خارجه امريكا فقط در موضوع هستهاي است» براي اولين بار گفته كه با امريكاييها در دور دوم مذاكرات لوزان در مورد جنگ يمن هم گفته وگو كرده ولي «با كارشكني عربستان به نتيجه نرسيده(است)» ظريف همانطوركه قبلا هم گفته بود، با كري بر سر آزادي تفنگداران دريايي امريكا مذاكره كرده و گفته كه 20 دقيقه «قبل از مذاكرات تلفني من و كري خبر بازداشت ملوانان» را به او دادهاند. اشتون كارتر وزير دفاع امريكا هم ديروز به اسارت 10 تفنگدار امريكايي توسط ايران اشاره كرد و گفت كه اين حادثه مرا به شدت عصباني كرد. ظريف در مورد مذاكرات تبادل زندانيان با امريكا هم گفته كه مجوز مذاكره با امريكاييها در مورد تبادل زندانيان 5/1 سال پيش داده شده ولي تأكيد كرد: «گفتوگوها در مورد تبادل زندانيان توسط وزارت خارجه انجام نشد... شوراي امنيت ملي مسئول مذاكره با امريكا در مورد تبادل زندانيان بود.» ظريف گفته: «ممكن است مقامات امريكايي بخواهند مشكل ديرينهشان را با ايران حل كنند»، زيرا به گفته او « شاهد برخي تلاشها از سوي امريكاييها براي كاهش بياعتمادي هستيم.» با اين حال، ظريف به برجام اشاره كرده و ميگويد: «مردم ايران، انتظار عهدشكني امريكا را دارند.» ظريف ديروز همچنين با اشاره به سفر اروپايي روحاني، در توئيترش نوشت: «ديدار دكتر روحاني از فرانسه تبلور قدرت ديپلماسي است. عصر جديدي از همكاريهاي سودمند متقابل درعرصههاي اقتصادي، سياسي و فرهنگي آغاز شده است.»
محرمانههاي صالحيرئيس سازمان انرژي اتمي نيز در گفتوگو با انبيسي، به روند مذاكرات هستهاي از يك دهه گذشته اشاره كرد و در مورد زمان رياستش بر وزارت خارجه گفت: «آن زمان نزد رهبر رفتم و گفتم مذاكرات با 1+5 ما را به جايي نميرساند و پيشنهاد كردم كه آيا ميتوانيم به صورت دوجانبه با ايالات متحده مذاكره داشته باشيم يا نه.»
به گزارش فارس، صالحي با بيان اينكه رهبر انقلاب با پيشنهاد وي موافقت كردهاند، گفت آن زمان بود كه مذاكرات محرمانه با امريكا بدون آنكه در رسانهها افشا شود، آغاز شد. صالحي ادامه داد: «آن زمان مذاكرات را در عمان آغاز كرديم و دولت جديد هم كه روي كار آمد اين مذاكرات را ادامه داد. بنابراين ما دو مسير داشتيم، مسير 1+5 و مسير ايالات متحده.»صالحي با بيان اينكه تهران اعلام كرده بود توافقاتي كه با امريكا حاصل ميشود بايد از سوي 1+5 نيز پذيرفته شود، گفت: اگر مذاكرات دوجانبه با واشنگتن نبود، «احتمالاً به اينجا نميرسيديم.»رئيس سازمان انرژي اتمي در مورد نحوه آغاز اين مذاكرات دوجانبه نيز گفت كه ابتدا يك رابط عماني طرحي را از سوي امريكا مطرح كرد، اما تهران به وي اعلام كرد كه عمان بايد طي نامهاي رسمي پيشنهاد امريكاييها را به ايران ارائه كند تا اين پيشنهاد قابل اتكا باشد. به گفته صالحي، پس از آن بود كه سلطان عمان شخصا طي نامهاي به رهبر انقلاب، آمادگي امريكا براي مذاكره را اعلام كرد. رئيس سازمان انرژي اتمي ميگويد رهبري براي آغاز مذاكرات چهار شرط را مطرح كردند: «اولين شرط اين بود كه خب شما صرفاً در مسئله هستهاي بحث كنيد و وارد موضوعات ديگر، مثل مذاكرات سياسي و غيره، نشويد.» بنا بر روايت رئيس سازمان انرژي اتمي، دومين شرط اين بوده است كه مذاكرات با امريكا سريع به جمعبندي برسد و «مانند مذاكرات با 1+5 «بيرمق» نباشد.»وي افزود: «سومين شرط اين بود كه آنها بايد حق بنيادين ما يعني غنيسازي را به رسميت بشناسند. شرط چهارم را هم بگذاريد كه پيش خودم بماند.» رئيس سازمان انرژي اتمي در ادامه گفت: علاوه بر آن چهار شرط اوليه «شرط ديگري هم بود مبني بر اينكه مذاكرات بايد در سطحي پايينتر از وزير خارجه باشد، به همين جهت من اجازه نيافتم كه در مذاكرات حضور داشته باشم.» صالحي با برشمردن برخي از اقدامات واشنگتن در گذشته عليه ايران، از جمله ساقط كردن هواپيماي مسافربري ايران، گفت: با اين دلايل است كه تهران به امريكا اعتماد ندارد. به گفته صالحي، در مقابل ايران هرگز دست به اقدامات اينچنيني نزده و اگر يك شخص امريكايي، انگليسي يا فرانسوي در منطقه سر بريده شده، توسط گروههايي بوده كه مورد حمايت كشورهاي متحد امريكا قرار دارند.