وزراي خارجه امريكا و روسيه دور جديد مذاكرات درباره سوريه را در زوريخ آغاز كردند. هدف اصلي گفت‌وگوهاي وزراي خارجه دو كشور توافق درباره ليست گروه‌هاي تروريستي است؛ مسئله‌اي كه يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي مذاكرات سياسي محسوب مي‌شود و تحليلگران معتقدند بدون حل اين مسئله امكان حل بحران سوريه وجود ندارد. در چنين شرايطي معارضان سوري با حمايت عربستان ليستي را معرفي كرده‌اند كه از نظر ايران، روسيه و سوريه تروريست محسوب مي‌شوند.
***
«سرگئي لاوروف» و «جان كري» وزيران امور خارجه روسيه و امريكا روز چهارشنبه در زوريخ سوئيس براي گفتوگو درباره مسئله سوريه با يكديگر ديدار كردند. «ميخائيل بوگدانف» معاون وزير امور خارجه و نماينده رئيس‌جمهوري روسيه در امور خاورميانه، در مورد ديدار لاوروف و كري گفت: «مسئله سوريه محور مذاكرات وزيران خارجه روسيه و امريكا را تشكيل مي‌دهد و دو طرف در خصوص مسائل مربوط به حل و فصل مسئله سوريه مطابق با قطعنامه 2254 شوراي امنيت گفتوگو مي‌كنند.»
مهم‌ترين بحث درباره سوريه تهيه ليست گروه‌هاي تروريستي در سوريه بر اساس توافق نشست وين 2 است. در حالي كه تمامي طرف‌ها درباره تروريست بودن «داعش» و «جبهه النصره» (شاخه سوريه القاعده) توافق نظر دارند اما در مورد بعضي گروه‌هاي ديگر به ويژه جيش‌الاسلام و احرار‌الشام اختلاف نظر جدي وجود دارد. ايران، روسيه و دولت سوريه اين گروه‌ها را تروريستي مي‌دانند كه بايد از بين بروند اما عربستان و متحدانش اين گروه را «انقلابي» توصيف مي‌كنند كه بايد در آينده سياسي سوريه نقش داشته باشند. مقامات روسيه تأكيد كردند اختلافات زيادي در اين زمينه وجود دارد. ديميتري پوشكف سخنگوي كرملين روز چهارشنبه گفت كه هنوز «اختلافات جدي درباره اين ليست كه چه كسي خوب است و چه كسي بد وجود دارد و كار زيادي براي حل اين اختلاف‌ها لازم است.»
اختلاف نظر جدي دو طرف درباره ماهيت اين گروه‌ها باعث شده چشم‌انداز مذاكرات سياسي سوريه مبهم به نظر برسد. قرار است دور جديد مذاكرات درباره سوريه با حضور نمايندگاني از دولت و مخالفان سوريه از دوشنبه هفته آينده در ژنو برگزار شود اما نبود توافق درباره ليست گروه‌هاي تروريستي برگزاري اين نشست را در معرض خطر داده است. فرهان حق سخنگوي سازمان ملل روز دوشنبه گفته بود كه اين سازمان جهاني پس از اينكه قدرت‌هاي بزرگ درباره اينكه كدام گروه شورشي بايد در مذاكرات 25 ژانويه شركت كنند به توافق برسند اقدام به ارسال دعوتنامه براي شركت‌كنندگان خواهد كرد.
اما در حالي كه هنوز اختلاف نظر جدي درباره ماهيت بعضي گروه‌هاي مسلح در سوريه وجود دارد، مخالفان سوريه با حمايت عربستان تلاش مي‌كنند با تهيه ليستي از نمايندگان مخالفان، مانع قرار گرفتن بعضي گروه‌ها در ليست گروه‌هاي تروريستي شود. شبكه خبري العربيه روز چهارشنبه گزارش داد معارضان سوريه تيم خود را براي حضور در مذاكرات صلح ژنو تشكيل داده‌اند و اين تيم 17 نفره است. بر اساس اين گزارش «اسعد عوض الزعبي» رئيس هيئت مذاكره‌كننده معارضان و جرج صبرا معاون او خواهد بود و محمد مصطفي علوش نيز از مذاكره‌كنندگان ارشد معارضان است. همچنين خبرگزاري رويترز چهارشنبه گزارش داد كه «جيش الاسلام» نيز در مذاكرات صلح سوريه كه قرار است به‌زودي در ژنو سوئيس برگزار شود، شركت خواهد كرد. قرار گرفتن نمايندگان جيش‌الاسلام براي حضور در مذاكرات ژنو در حالي است كه اين گروه به صورت علني از اتحاد خود با جبهه النصره شاخه سوري القاعده حرف مي‌زند و اسناد زيادي از ماهيت سلفي اين گروه منتشر شده است. بر اساس توافق در نشست وين 2 هر گروهي كه با داعش و القاعده همكاري مي‌كند تروريست محسوب مي‌شود.
اختلاف جدي طرف‌ها درباره ماهيت بعضي گروه‌ها باعث شده بعضي منابع از احتمال تعويق نشست هفته آينده ژنو خبر بدهند. اين احتمال پس از آن مطرح شد كه سازمان ملل اعلام كرده تا زماني كه هيئت معارضان تشكيل نشود از هيچ طرفي دعوت نخواهد كرد. دولت سوريه در واكنش با اعلام اينكه آماده شركت در نشست هفته آينده است، هشدار داد در صورتي كه برگزاري اين نشست به تأخير بيفتد، مسئوليتش با طرف‌هاي ديگر است.
خواب‌هاي جديد براي جنوب سوريه
منابع رسانه‌اي از طرح‌هاي جديد امريكا و متحدانش براي جنوب سوريه با الگوبرداري از گروه‌هاي كرد در شمال اين كشور خبر دادند. روزنامه الاخبار لبنان با اشاره به شكست‌هاي سنگين مخالفان در سوريه به ويژه پس از ورود مستقيم نظامي روسيه گزارش داد طرح‌هاي جديدي براي اين منطقه در حال مطرح شدن است. در اين گزارش آمده است: شكست سنگيني كه ايستادگي و مقاومت ارتش و ساكنان درعا به عاصفه الجنوب وارد كرد به همراه تحولات سياسي منبعث از مداخله روسيه در سوريه و تأثير آن بر موضع و نقش سرويس اطلاعات اردن در جنوب، گروه موك را مجبور كرد در برخورد با واقعيت‌هاي ميداني اين منطقه، سياست تازه‌اي را در پيش بگيرد.» اتاق عمليات موك از افسران امريكايي، اردني و كشورهاي عربي حاشيه خليج‌فارس تشكيل شده كه تحولات جنوب سوريه را مديريت مي‌كند. بنابر گزارش الاخبار گروه‌هاي تروريستي كه اردن از آنها تحت عنوان ميانه‌رو ياد كرده است شامل «جيش اليرموك»، «الجبهه الجنوبيه» ارتش آزاد، «الويه العمري» و «لواء شباب السّنه» هستند كه عليه النصره و حركه المثنى بايد وارد جنگ شوند.
الاخبار در ادامه گزارش خود مي‌نويسد: احتمالاً جنگ براي دفاع از شهر «شيخ مسكين» در ريف غربي درعا آخرين جنگي خواهد بود كه گروه ارتش آزاد با النصره و المثني در كنار هم عليه ارتش سوريه انجام خواهند داد تا جلوي پيشرفت آن را در اين شهر بگيرند؛ شهري كه تصرف كامل آن به معناي كليد پيشروي در همه جبهه‌هاي «حوران» از منطقه «الجيدور» به ريف شرقي خواهد بود و به جبهه ريف‌هاي قنيطره خواهد رسيد.
