تنش‌هاي اخير ميان تركيه و روسيه جرقه‌اي را در افق گردشگري ايران روشن كرده است. تركيه با از دست دادن قريب 4 ميليون گردشگر مغرور و ميهن پرست روسي ضرر چندين ميليارد دلاري را تجربه خواهد كرد و گردشگران كشور ابري و يخ‌زده روسيه نيز روزهاي آفتابي دومين مقصد گردشگري محبوبشان را از دست خواهند داد و در چنين فضايي چرا ايران به مقصد محبوب و آفتابي روس‌ها تبديل نشود. اسرائيلي‌ها زودتر از ايران تورشان را براي جذب اين بازار بالقوه پهن كرده‌اند. برخي عقيده دارند كه در كشور اسلامي چون ايران چه از نظر نوع پوشش يا برخي جاذبه‌ها لذت سفر براي گردشگران روسي محدود است، اما اين همه ماجرا نيست!
وقتي تركيه هواپيماي جنگي سوخو 24 روسيه را ساقط كرد و تنش ميان خود و روس‌ها را افزايش داد يكي از تركش‌هاي اين تنش در قلب روابط گردشگري ميان دو كشور فرو رفت. ضررهاي اين تنش براي ترك‌ها سنگين و چندين ميليارد دلاري بود و روس‌ها در اين بين تنها دومين مقصد محبوب آفتابي خود را از دست مي‌دادند.
هشدار پوتين مبني بر نا امن بودن مقاصدي چون تركيه و مصر براي شهروندان روسي از يك طرف و حس ميهن‌پرستي روس‌ها در تحريم سفر به تركيه از سوي ديگر به معناي پايان روزگار خوش تمركز تركيه بر بازار گردشگري روسيه و از دست دادن قريب 4 ميليون گردشگر روسي بود كه از طريق آن درآمدي چند ميليارد دلاري به اقتصاد تركيه سرازير مي‌شد. پوتين با هشدارش ضربه‌اي مهلك را به اقتصاد گردشگري تركيه وارد كرد. از سوي ديگر قدرت مانور گردشگران و تور اپراتورهاي روسي براي جست‌وجو و انتخاب در ميان مقاصد آفتابي و خوش آب و هوا نيز محدود شد آن هم در آستانه سال نو ميلادي و در حالي كه كمتر از يك ماه پيش بمب‌گذاري در هواپيماي مسافربري روسيه، مصر گرم و آفتابي را نيز از دايره مقاصد گردشگري روس‌ها حذف كرده بود.
براساس آمارهاي جهاني مصر در سال گذشته پذيراي 6/2 ميليون گردشگر روس بوده است. همچنين در نيمه اول سال ميلادي جاري تركيه در رده دوم مقاصد محبوب گردشگران روسي قرار داشت. در سال گذشته ميلادي 3/3 ميليون گردشگر تنها از تركيه بازديد كرده بودند. اتحاديه توراپراتورهاي گردشگري روسيه اعلام كرده است كه نزديك به 5 هزار تور گردشگري به تركيه تاكنون به فروش رفته اما اين نهاد دولتي از پنج‌شنبه گذشته فروش كليه بسته‌هاي سفر به تركيه را ممنوع كرده است.
حالا در اين روزها پيدا كردن يك مقصد گرم و آفتابي به دغدغه گردشگران روس تبديل شده است. در آستانه سال نو ميلادي كمتر گردشگر روسي دوست دارد در خانه‌اش بنشيند و رنگ آفتاب را به خود نبيند. در چنين فضايي روزنه‌هاي اميدواري براي گردشگري ايران هويدا مي‌شود؛ كشوري كه مي‌تواند جايگزين مقاصد گرم و محبوب گردشگران روس شود. آيا اين هدف بلندپروازانه است؟
به تازگي اتحاديه توراپراتورهاي روسيه طي بيانيه‌اي اعلام كرده است: «پس از مصر تركيه به عنوان بهترين گزينه جايگزين سفر براي گردشگران روسي در حال از دست رفتن است. تركيه بهترين هتل‌هاي 5 ستاره با استخر و چشمه‌هاي آب معدني را داراست. ساير مقاصد يا بسيار دور هستند يا بسيار گرانقيمت.»
به نظر مي‌رسد كه تا اين لحظه ايران نتوانسته باشد خود را به عنوان فرصتي مهم و بالقوه به بازار گردشگري روسيه بشناساند، آن هم در حالي كه كشورمان به عنوان يكي از ارزان‌ترين مقاصد گردشگري دنيا شهرت دارد و از سوي ديگر فاصله هوايي تهران تا مسكو معادل 2 هزار و 464 كيلومتر است؛ سفري كه فقط سه ساعت و 34 دقيقه به طول مي‌انجامد.
رابطه خوب سياسي ميان ايران و روسيه هميشه نقطه قوتي براي روابط پايدار فرهنگي ميان دو كشور بوده است. با اين وجود آيا در سفر چند روز پيش ولاديمير پوتين به تهران كسي با او درباره اين چشم‌اندازهاي جديد صحبتي كرده است؟ پوتين در روزي به ايران آمد كه پيش از آن تصميمش براي تحريم گردشگري تركيه را با هشدارش به شهروندان روسي علني كرده بود. در چنين موقعيتي اگر ذكاوت لازم از سوي مسئولان دولتي كشورمان وجود داشته باشد پيشنهاد همكاري‌هاي گردشگري ميان دو كشور تاكنون به سمع پوتين رسيده و اولين قدم براي فراهم آوردن بستر ورود 4 ميليون گردشگر روسي به كشورمان برداشته شده است. ساير كشورها چنين فرصتي را از دست نمي‌دهند.
يك ماه پيش و پس از آنكه گردشگران روس از مقصد گرمي چون مصر قطع اميد كردند در همان زمان اسرائيل خودش را وسط انداخت تا جاي خالي مصر را براي روس‌ها پر كند. خيلي زود سر و كله تبليغات پرزرق و برق سواحل سرزمين‌هاي اشغالي در تلويزيون روسيه پيدا شد. طبق گزارش رسانه‌هاي روسي، مقامات رژيم صهيونيستي به تازگي به مسكو سفر كرده‌اند تا پيشنهاد حمايت از پروازهاي مستقيم سنت پترزبورگ به مقصد شهر گردشگري ايلات در سرزمين‌هاي اشغالي را مستقيم روي ميز مقامات گردشگري روس بگذارند.
يكي از توراپراتورهاي گردشگري روسيه به خبرگزاري فرانسه اعلام كرده است كه براي فرار از سرماي سخت زمستان در روسيه، بسته‌هاي سفر به مقاصد گرمي چون هند، تايلند، ويتنام و كامبوج تدارك ديده مي‌شود. به عقيده روس‌ها جنوب‌شرق آسيا در حال تبديل شدن به مقاصدي محبوب براي اهالي سيبري است، اما يك مشكل وجود دارد و آن اينكه سفر به مقاصد آسيايي براي گردشگران كشور اروپايي چون روسيه گران تمام مي‌شود. گردشگراني كه قدرت خريدشان به خاطر كاهش بهاي نفت و تحريم‌هاي اقتصادي غرب عليه روسيه كاهش يافته است.
گردشگران روس آفتاب دوست هستند و عاشق مقاصد گرم. ايران كشور ارزان و چهار فصلي است كه جزيره كيش و قشم آن بهترين آب و هوا را در سردترين روزهاي سال دارد. سفر روس‌ها به ايران حاوي آورده‌هاي اقتصادي بسياري براي كشورمان خواهد بود. هم‌اكنون بخش عمده‌اي از مسافران روسي به ايران را تاجران روس تشكيل مي‌دهند. گردشگران عمدتاً جواني كه يا تاجر فرش هستند يا فعاليت اقتصادي مرتبط و غيرمرتبط با فرش را انجام مي‌دهند. سرمايه‌گذاري بر جذب گردشگران روسي تركيه مي‌تواند سهم چندين ميليارد دلاري آنها را در اقتصاد تركيه به اقتصاد ايران تزريق كند. روس‌ها ثروتمند و مغرور هستند و عاشق سفرهاي لوكس. ورود آنها به مقصد ارزان‌قيمتي چون ايران مي‌تواند حاوي پالس‌هاي مثبتي براي زيرساخت‌ها و بخش خدماتي گردشگري ايران همچون هتل‌ها باشد. تاريخ هرگز قابل پيش‌بيني نبوده است. بعيد نيست كه تا چند صباح ديگر روابط ميان تركيه و روسيه به حالت عادي بازگردد و شانس تنها يك بار در خانه را مي‌زند.
