مباحث مربوط به برجام و گزارش كميسيون ويژه برجام و به تبع آن طرح دوفوريتي كه تبديل به طرح يك فوريتي شد را بايد مهم‌ترين خبر رسانه‌ها در هفته جاري دانست كه حواشي فراواني را هم با خود به همراه داشته است. يكي از مهم‌ترين حواشي به‌وجود آمده، كناره‌گيري برخي از اعضاي كميسيون ويژه برجام از كميسيون و بيانيه دادن عليه گزارشي بود كه كميسيون بيش از 170 ساعت روي آن كار كرده بود، حال عليرضا زاكاني رئيس كميسيون برجام در گفت‌وگو با تسنيم ناگفته‌هايي از نحوه شكل‌گيري كميسيون متبوعش و همچنين پشت پرده‌هاي سياسي عليه اين كميسيون ارائه كرده كه در ادامه به بخش‌‌هايي از آن اشاره مي‌شود.
زاكاني گفت: از همان زمان كه انتخابات هيئت رئيسه كميسيون به نتيجه رسيد، از همان زمان نظرات متفاوت بود. اولاً خيلي تلاش شد كه بنده رئيس اين كميسيون نباشم و حتي پيام دادند كه رئيس از ما باشد و پس از آن هر كدام از سمت‌ها مانند نايب رئيس را مي‌توانيد خودتان انتخاب كنيد ولي بنده كه تا قبل از اين براي هيچ سمتي در مجلس معمولاً كانديدا نبودم به جهت حساسيت موضوع ايستادگي كردم. رئيس كميسيون ويژه برجام با بيان اينكه بسياري از نظرات خاص هيئت رئيسه هم به كميسيون تحميل مي‌شد، گفت: مثلاً قرار بود آقاي عراقچي يكبار دعوت شود كه بعداً هيئت رئيسه با پيشنهاد اعضا ايشان را چهار بار دعوت نمود. در طول مدت سه يا چهار هفته فرصتي كه داشتيم سه چهار جلسه هيئت رئيسه كميسيون تشكيل شد.
وي ادامه داد: اين افرادي كه روز شنبه آخر اصرار داشتند كه پيش‌نويس گزارش خارج از كميسيون نوشته شده است پاسخ من به آنها اين بود كه خير. طبق سند روش كار در دبيرخانه كميسيون به ازاي هر كميته، يك دانشجوي دكتري زير نظر رئيس كميسيون، مستندات را جمع‌آوري و دسته‌بندي مي‌كرد از جمله اينكه دنبال مي‌كرديم تمام فايل‌هاي صوتي جلسات استماع كميسيون پياده‌سازي شود، چون براي ما همه اينها سند بود و بايد در گزارش نهايي استفاده مي‌شد كه شد.
زاكاني خاطر نشان كرد: اين گزارش‌ها از صفر تا صد آن، مصوبه جمع اعضاي كميسيون است. روزي كه ما مي‌خواستيم براي بازديد از فردو برويم من اين متن آيين‌نامه را نوشتم بين اعضا تقسيم كردم و گفتم بخوانيد و اگر ايرادي داشت مطرح كنيد و اين آيين‌نامه از روز چهارشنبه تا شنبه در اختيار اعضا بود تا در مورد آن اظهار‌نظر كنند كه نهايتاً مد نظر قرار گرفت. برخي دوستان نه اينكه اكثراً كار غير سيستمي كرده‌اند، كار سيستمي را بر نمي‌تابند، در حالي كه مشكل از خود آنهاست، لذا براي هر يك از مواردي كه برخي اعضا مانند آقاي پزشكيان اشكال مي‌گرفتند به صورت مستند از آيين نامه روش كار، پاسخ داده مي‌شد.
وي در ادامه با اشاره به بحث «كميته محور» بودن گزارش خاطر نشان كرد: براي تنظيم گزارش نهايي در كميسيون چند پيشنهاد مطرح شد كه نهايتاً يك پيشنهاد واسطي آقاي بذرپاش مطرح كرد كه رأي آورد و قرار شد گزارش نهايي كميسيون هم با اولويت «كميته محور» بودن باشد و بعد هم از ظرفيت «سؤالات و پاسخ‌ها» توسط اعضاي كميسيون نيز استفاده شود كه اين پيشنهاد تصويب شد، لذا اين ادعا كه قرار بوده هرآنچه كميته‌ها مي‌آورند عيناً بدون كم و كاست در گزارش نهايي منعكس شود كاملاً نادرست است چراكه هم پاسخ سؤالات و هم نظرات و پيشنهادات ساير اعضاي كميسيون بايد در نظر گرفته مي‌شد. اين دوستان معترض كه مي‌گفتند بياييد نظرات كميته‌ها را بدون تغيير در كنار هم بچينيد و به عنوان گزارش ارائه كنيد، دقت نمي‌كردند كه هر يك از گزارش‌ها با يك ادبيات متفاوتي نوشته شده است و حتماً بايد كار يكپارچه‌سازي انجام مي‌شد. جالب اينكه برخي از اين افراد به‌طور كلي از برجام دفاع مي‌كردند و ورود تخصصي به كميته‌ها نداشتند. مباحث را فني بحث نمي‌كردند بلكه سياسي بحث مي‌كردند، برخي از آنها مي‌گفتند اگر بخواهد گزارش هم تهيه شود چهار تا شش ماه زمان مي‌برد و حتي برخي اعضا مي‌گفتند اصلاً گزارش ندهيم و فقط چند توصيه به صحن ارائه كنيم.
زاكاني افزود: آقاي قشقاوي يك بار تماس گرفتند و به شوخي گفتند كه تو خيلي موضوع را جدي گرفته‌اي و مسئله برجام حل شده است ولي من پاسخ دادم نه اينگونه نيست و كار بسيار جدي است.
نماينده مردم تهران با بيان اينكه «آقاي لاريجاني اصرار داشتند كه گزارش سريع‌تر تهيه شود و چندبار تلفني و حضوري اعلام كردند كه سريع‌تر كار را تحويل دهيد»، اظهار داشت: در پاسخ به اعتراض آقاي تاج گردون و اتهام اينكه شما متن آقاي جليلي را براي تصويب آورده‌ايد گفتم، مگر شما نگفتيد مهم‌ترين بخش اقتصادي و تحريم سوئيفت است؟ تأييد كرد. پرسيدم توضيح آقاي جليلي در اين بخش چه بود؟ چيزي نگفت. گفتم گزارش آقاي جليلي اين بود كه تحريم سوئيفت هشت سال ديگر برداشته مي‌شود. اما بنده در پيش‌نويس گزارش آورده ام سوئيفت روز اجراي برجام از بانك مركزي برداشته مي‌شود پس همه حرف‌هاي شما زير سؤال رفت، البته ايشان پاسخي نداد و جلسه را ترك كرد.
به آقاي منصوري آراني هم كه اعتراض كرد برخي از مطالب پيش‌نويس را ايشان نداده است و ديگران نوشته‌اند، گفتم اولاً قرار نبود فقط كميته محور باشد بلكه سؤال محور هم بود و پاسخ سؤالات (از جمله پاسخ سازمان انرژي اتمي) نيز در پيش نويس آورده شده است. ثانياً هرچه فكر مي‌كنيد اضافه است به عنوان پيشنهاد ساير اعضاي كميسيون نگاه كنيد كه طبق روش كار هيچ ايرادي ندارد و ثالثاً اين تنها يك پيش‌نويس است و هرچه مي‌خواهيد با استدلال حذف، اضافه يا اصلاح كنيد. حتي رأي‌گيري كردم كه روي اين متن جلو برويم يا نه كه رأي آورد مبنا همين باشد. متأسفانه آقاي منصوري هم جوابي نداشت و جلسه را ترك كرد.
وي با انتقاد از كساني كه بدون ارائه منطق، كميسيون برجام را تخريب مي‌كنند، خاطر نشان كرد: من اكنون نمي‌دانم اعتراض كنوني برخي افراد به روند تصويب گزارش در كميسيون چيست. آيا به دستورالعمل‌‌هايي كه خودشان در كميسيون تصويب كردند اعتراض دارند؟! همه حرف‌هاي اين افراد، جواب دارد و نشان مي‌دهد اينها مي‌خواهند در اين مملكت ديكتاتوري راه بيندازند. من گفتم اگر شما بخواهيد اين كار را بكنيد من به همه مردم خواهم گفت شما چه مي‌خواهيد بكنيد و نخواهم گذاشت حق شهدا و حضرت آقا ضايع شود. من به دوستان گفتم اگر حرفي داريد مستدل و منطقي ارائه كنيد و جمعي تصميم بگيرد. مشكل شما اين است كه در استدلال، منطق و حرف كم آورده ايد و مي‌خواهيد كميسيون را به هم بزنيد كه به لطف خدا ما اجازه چنين كاري را نخواهيم داد.
نماينده مردم تهران تأكيد كرد: نحوه تصويب گزارش هم اينگونه بود كه براي كل مقدمه رأي‌گيري كرديم و اصلاحات مدنظر دوستان اعمال شد. بعد هر بند را تك تك مي‌خواندم، اگر پيشنهادي نداشت، اگر پيشنهادي بود مطرح مي‌شد و يك مخالف و يك موافق صحبت و سپس رأي‌گيري مي‌شد. آخر هر بخش (مثلاً حقوقي) هم براي كل بندهاي آن بخش دوباره رأي‌گيري مي‌كرديم. در برخي موارد تصويب با اجماع بود، برخي موارد فقط يك يا دو مخالف داشت، ضمن اينكه تا اذان مغرب حاضران جلسه 12 نفر بودند كه ابتدا آقاي زاهدي ساعت 6:30 به‌علت جلسه هيئت امنا و سپس آقاي نبويان ساعت 8 شب به دليل مشكلي كه پيش آمد رفتند كه اتفاقاً هر دو با ما هم نظر بودند و گفتند به ديگر اعضا وكالت مي‌دهند كه بنده قبول نكردم و رأي وكالتي را نپذيرفتم.
زاكاني ادامه داد: در برخي از بندها نظرات دوستان معترضي چون آقايان ابوترابي، بروجردي و حقيقت‌پور كه مشاركت فعال هم داشتند تصويب شد كه يكي دو بار كل يك بند را حذف كردند. حتي به پيشنهاد آقاي حقيقت پور كل بخش «راهبردي» گزارش حذف و مواردي از آن به بخش سياسي گزارش منتقل شد. همه اين مراحل رأي‌گيري به دقت تا قبل از بخش آخر يعني پيشنهادات ادامه يافت و پس از آن دوباره براي محكم كاري يك دور براي همه موارد قبلي رأي‌گيري شد كه تصويب شد و فقط در اين مرحله آخر بود كه رأي‌ها شش به چهار بود. همين‌جا هم بود كه اعضا به هيئت رئيسه كميسيون براي يكپارچه‌سازي نهايي گزارش و تنظيم بخش پيشنهادات سياسي (چون بخش پيشنهادات فرهنگي با اعتراض آقايان حقيقت‌پور و بروجردي كلاً حذف شده بود) اختيار دادند. جالب است بدانيد نظرات آقاي منصوري آراني هم پس از اصلاح ادبيات غيرحرفه‌اي‌اش كه سبب مزاح در هيئت رئيسه شد با تنظيم مجدد در قالب دو بند بخش سياسي به تصويب هيئت رئيسه رسيد و اضافه شد.
وي افزود: وقتي گزارش به صحن آمد، هيچ بازخورد منفي در صحن نداشت و هر كس آن را مي‌خواند به قوام آن اذعان داشت. حرف ما اين بود كه در گزارش ما ابتدا با متن اسناد برجام و قطعنامه كار داريم، بعد از متن عقل جمعي و استنباط و رأي و سپس هر كجا ابهام داشتيم بين امريكايي‌ها و دولت وظيفه داريم حتماً بايد به گفته دولتي‌ها نگاه كنيم و بپذيريم اما برخي دوستان كميسيون مي‌گفتند فقط با گفته دولتي‌ها قضاوت كنيد و به متن برجام كاري نداشته باشيم كه در اين صورت اصلاً چرا كميسيون تشكيل شد!
زاكاني افزود: حال اين دوستان رفته‌اند بيانيه دادند و 165 مورد دستاورد ـ بدون ذكر حتي يك ايراد به برجام ـ ارائه كرده‌اند كه نگاه كنيد اينها همه كليات است و راجع به انقلاب اسلامي و تاريخ اسلام نوشته‌اند. زاكاني گفت: كنار اين اتفاق چيزي كه رخ داد اين بود كه از مدت‌ها قبل آقاي لاريجاني طرحي را تنظيم كرده بود، اين طرح را به محضر حضرت آقا ارائه كرده بودند. ايشان هم اين طرح را گرفته بودند ولي پاسخي نداده بودند. مجدد آقاي لاريجاني ويرايش جديد طرح را خدمت حضرت آقا ارائه كرده بودند و مجدداً آقا جواب نداده بودند (دو ماه بود آقا جواب نداده بودند) به نظرم حضرت آقا بنا نداشتند دخالت كنند و بنا بر اين دارند كه مجلس مستقلاً تصميم بگيرد.
