سرازير شدن موج جديدي از پناهجويان به سمت كشورهاي اروپايي به چالشي براي
سياستمداران اتحاديه اروپا تبديل شده و سردرگمي رهبران اين اتحاديه را در
پي داشته است.
بحران پناهندگان و چگونگي حل اين مسئله ذهن مقامات
اتحاديه اروپا را به شدت به خود مشغول كرده است؛ بحراني كه بخش مهمي از آن
در اثر سياستهاي جنگي كشورهايي مانند فرانسه و انگليس در سوريه به وجود
آمد و حالا خود كشورهاي اروپايي نميتوانند سياست منسجمي در مقابل سيل
پناهجويان در پيش بگيرند. غرق شدن شمار زيادي از پناهندگان در درياي
مديترانه در راه رسيدن به اروپا و همچنين حوادث ديگري از جمله كشف يك
كاميون حامل اجساد پناهندگان در اتريش انتقادات زيادي را به سياستهاي
اتحاديه اروپا در قبال پناهندگان وارد كرده است. هرچند فرانسه و آلمان به
ساير اعضاي اتحاديه فشار وارد ميكنند تا تعدادي از پناهندگان را در
كشورشان سكونت دهند اما در اين ميان برخي كشورهاي اروپا از جمله مجارستان،
صربستان و جمهوري چك از اين مسئله سر باز زدهاند. دولت راستگراي مجارستان
بهرغم مخالفتها حصاري هم در مرز خود با صربستان كشيده تا از ورود
پناهجويان به اروپاي غربي جلوگيري كند. به گزارش دويچه وله، رابرت فيكو،
نخستوزير اسلواكي پنجشنبه شب در سخناني گفت: «واهمهها درباره وضعيت
كنوني مهاجران نه فقط در اسلواكي بلكه در سراسر اروپا فراگير شده است.»
فيكو
تأكيد ميكند كه اسلواكي موجب پديد آمدن بدبختيها در سوريه، عراق و ليبي
نيست و كشورش پاسخگوي وضعيت بهوجود آمده نميباشد. بنابراين كسي نميتواند
كشورش را مجبور كند براي افرادي كه قرباني اين وضعيت شدند پاسخگو باشد.
كشورهاي اروپاي شرقي ميخواهند كه پناهجويان هرچه زودتر خاك آنها را ترك
كنند. براي توجيه آن دلايلي چون «ضعف اقتصادي، تهديدهاي تروريستي و فقدان
تجربه با مهاجران» را عنوان ميكنند.
كشورهاي عضو اتحاديه اروپا هنوز
براي اجراي يك سياست واحد در قبال اين پناهجويان اشتراك نظر ندارند.
ايتاليا و يونان از حجم بالاي پناهجويان ورودي به خاك خود شكايت كردهاند،
حتي به دنبال درخواست دولت آلمان، در مرزهاي ايتاليا و اتريش از اين پس
كنترلهاي مرزي صورت ميگيرد.
كشورهاي اروپايي درحالي از ورود
پناهجويان ممانعت ميكنند كه سياستهاي اشتباه آنها در قبال تحولات سوريه
سبب گسيل پناهندگان به اروپا شده است. وزارت امور خارجه ايتاليا اعلام كرد:
«در بحبوحه بحران كنوني سيل پناهجويان به اروپا، ايتاليا، فرانسه و آلمان
توافق كردند تا سند مشتركي را براي تقسيم و پخش عادلانه پناهجويان در
كشورهاي اروپايي امضا كنند و خواستار تغييري در قوانين پناهندگي اروپا
شدند.» به گزارش ايسنا، به نوشته روزنامه ديلي صباح، وزارت امور خارجه
ايتاليا در بيانيهاي گفت: «اين سند تأكيد ميكند كه بحران كنوني آوارگان
نشاندهنده محدوديتها و نقضهاي قوانين پناهندگي در اروپاست و اين قوانين
بايد مجدداً ارزيابي شوند.» اين سند كه از سوي وزراي امور خارجه ايتاليا،
فرانسه و آلمان امضا شده خواستار واكنشي قاطع به بحران آوارگان به اتحاديه
اروپا شده است.
همچنين قرار است اتحاديه اروپا در سطح وزراي كشورهاي
عضو اين اتحاديه، با برگزاري اجلاس ويژه در زمينه معضل پناهجويان بحث و
مذاكره كنند. به باور ناظران، اتحاديه اروپا اكنون با بحراني روبهرو است
كه از يك سو، پيچيدگي ابعاد مربوط به سياستگذاري آن، كشورهاي عضو اين
اتحاديه را در انتخاب ميان بازنگري در سياستهاي شينگن (مرزهاي آزاد) دچار
ترديدهاي جدي كرده و از سوي ديگر، تهديدي امنيتي را براي اين كشورها به
وجود آورده كه جرقه اوليه آن را خود در جايي ديگر زدهاند.
اروپا ۲۰۰ هزار پناه جو را بپذيردآنتونيو
گوترس، رئيس كميسارياي عالي پناهندگان سازمان ملل متحد از كشورهاي اروپايي
خواست ۲۰۰ هزار پناه جويي را كه از جنگ در سوريه، عراق و افغانستان
گريختهاند، در كشورهايشان بپذيرند. گوترس گفت كه بايد فرصتهاي بيشتري به
پناهجويان داده شود تا به صورت قانوني وارد كشورهاي اروپايي شوند. او
همچنين افزود كه واكنش كشورهاي اروپايي به بحران پناهجويان، واكنشي موردي و
بدون انسجام است.
تصوير كودك سوري وجدان جهان را به درد آورد در سايه رنج و مشقت آوارگاني كه در تلاش براي عبور از دريا از سواحل تركيه
به جزاير يونان هستند، عكس منتشر شده از يك كودك سوري غرق شده در دريا موجب
خشم گسترده در جهان شده است. اين كودك سه ساله كه آيلان كوردي نام دارد
از اهالي شهر كوباني در شمال سوريه است كه طي يك سال گذشته آماج حملات گروه
تروريستي داعش قرار گرفته است و مردم اين شهر مرزي وادار به ترك خانه و
كاشانه خود شدند. قايق حامل اين پسربچه سه ساله كه به همراه پدر، مادر و
برادرش گاليپ در مسير رسيدن به يونان بود، غرق شد و امواج آب جسد وي را به
آبهاي تركيه بازگرداند. گارد ساحلي تركيه در بيانيهاي اعلام كرد اين قايق
كه به طور مجزا از شبه جزيره بدروم عازم جزيره كوسِ يونان در درياي اژه
بود، سرنشينانش بامداد روز چهارشنبه غرق شدند. تصوير دلخراش جسد اين كودك
سوري در صفحه اول برخي از روزنامههاي مشهور انگليسي از جمله اينديپندنت،
سان، مترو، تايمز و گاردين به چاپ رسيد. به گزارش رويترز، برخي از فعالان
در تحليل اين عكس نوشتهاند اين تصوير نشان دهنده شكست جامعه بينالملل در
سوريه است و به نوعي هشدار براي رهبران اروپا به شمار ميآيد. روزنامه
اينديپندنت نيز نوشت: «اگر تصوير اين كودك موضع كشورهاي اروپايي را در قبال
آوارگان تغيير ندهد، پس چه چيزي آن را تغيير ميدهد.» منابع رسانهاي
تركيهاي اظهار داشتند، نام اين كودك سوري «ايلان كردي» است و سه سال
داشته است. نشريه ايتاليايي لارپوبليكا در اين ارتباط نوشت: «عكسي كه جهان
را به خاموشي واميدارد.»