روز جهاني مسجد براي بار سيزدهم در حالي با حضور رئيس‌جمهور و ائمه جماعات و سفراي كشورهاي اسلامي امروز در كشور ما بزرگ داشته مي‌شود كه اين روزها بازتعريف نقش و كاركردهاي مسجد در جامعه امروزي و هويت‌سازي و تثبيت تمدن اسلامي – ايراني يكي از چالش‌ها و مسائل مطرح در جامعه است.
سيزدهمين اجلاس گراميداشت روز جهاني مساجد در حالي امروز در تالار بزرگ كشور برگزار مي‌شود كه در يك سال اخير مسجد به عنوان كانون فرهنگي و اجتماعي مسلمانان در سطح گسترده‌اي مورد هجوم جريان‌هاي انحرافي بوده است. حذف تدريجي مسجد در مناسبات اجتماعي و محلي و كاهش بازخورد اثرگذاري‌هاي با دامنه فراگير آن در جوامع اسلامي و همزمان تخريب مسجد و مسجد‌سوزي در منطقه توسط عوامل تروريستي و گروهك‌هاي انحرافي مصاديقي از حمله به كانون‌هاي اجتماعي مسلمانان است.
علاوه بر اهداف فراگير اين اجلاس كه بين تمام كشورهاي اسلامي مشترك است، كشور ما نيز در مورد مسجد، كاركردهاي اجتماعي و ديني، سبك معماري و جايگاه آن در تثبيت و توسعه فرهنگ، صاحب سبك است و مناسبت‌هايي مانند دهه آخر شعبان كه دهه تكريم مساجد نام دارند يا هفته‌اي كه از 30 مرداد آغاز مي‌شود و تا 5 شهريور ادامه دارد، اهميت ناديده گرفته شده مساجد در سال‌هاي اخير را به ما يادآوري‌مان مي‌كند.
مساجد بدون گنبد و گلدسته!
در حال حاضر در كشورهاي اسلامي به ويژه در كشور ما كه براي مسجد به عنوان يك پايگاه اجتماعي جايگاه برجسته‌اي قائل هستيم، جريان‌هايي آگاهانه يا ناآگاهانه آن را خلع موقعيت كرده و تغيير كاركرد داده‌اند، به طوري كه امروز مي‌بينيم مساجد در حلقه‌اي از تجملات و بسيار وابسته به بودجه‌ها و پاساژها و مغازه‌هايي كه به بهانه تأمين درآمد محاصره شان كرده‌اند، گرفتارند.
مساجدي كه روزگاري نه چندان دور پايگاه تمام اجتماعات محلي بود و مردم نه به خاطر فرش‌هاي گران بها و چلچراغ‌هاي چند ده ميليوني و پاساژهاي رنگارنگ كه وقت اذان و غير اذان نمي‌شناسند و به جاي اينكه قاتق نان مسجد شوند رقيب پررنگ و لعاب آن در جذب جوانان مي‌شوند، بلكه فقط و فقط به دلخوشي حياط و حوض و كاشيكاري‌هاي فيروزه‌اي مقرنسش صفوف متراكم نماز را تشكيل مي‌دادند و مسائل اهالي محل را مطرح و حل مي‌كردند. امروز ما تمام كاركردهاي مسجد را از آن گرفته‌ايم، در مقابل ورود برخي المان‌هاي پررنگ روز را در تعارض با حرمت آن قرار داده‌ايم و عملاً ظرفيت مسجد را براي بهره برداري‌هاي اجتماعي ناديده گرفته‌ايم.
از طرفي در حالي كه كشور ما به عنوان تنها كشور اسلامي كه در معماري صاحب سبك است و براي هر خط طراحي و معماري اماكن مذهبي فلسفه‌اي دارد طي ابتكاراتي كه معلوم نيست از كجا آمده و كجا مجوز ظهور و بروز مي‌يابند تمام نقاط و تناسبات طلايي را دور مي‌زنند و نسبت‌هاي پنج و هفتي را گم مي‌كنند و با شيشه‌هاي رنگي خداحافظي مي‌كنند تا نمونه‌هاي نامأنوسي از مسجد را به شكل مربع‌ها و مكعب‌هاي نامتجانس مانند آنچه در مسجدي نزديكي ميدان وليعصر تهران به چشم مي‌خورد بدون گنبد و گلدسته كه شناسنامه مسجدند به نمايش مي‌گذارند.
مساجد ما و مساجد صدراسلام
حجت‌الاسلام سيد مرتضي حسيني، دبير اول كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي در آستانه روز جهاني مسجد درباره پيشينه مساجد در تاريخ اسلام و اهميت حفظ آن به «جوان» مي‌گويد: پيغمبر اسلام (ص) براساس انديشه پاك الهي كه مبناي تفكرشان بود، مساجد را بنا نهادند و خودشان يك ساختمان فيزيكي در اين راستا و با نيت خير و پاك ساختند و خودشان نيز به آثار نيكي كه از ساخت فيزيك اين مسجد سرازير جامعه بود، واقف بودند.
حسيني با اشاره به اينكه مديريت، امامت، هيئت امنا، بسيج و. . . مساجد بايد براساس همين انديشه پاك هميشه شكل بگيرد، توضيح مي‌دهد: بنابراين ريشه‌هاي آن از دوران بدو اسلام باقي مانده و بايد تلاش كنيم كه هميشه نيز بدين شكل باشد. بنابراين مسجد و بنيان‌هاي آن بايد بر مبناي تقوا، پاكي و اخلاص باشد و در واقع خود مسجد تلألو نور در منطقه مي‌شود و به قول امام بزرگوار هر جا كه ديديم پاي مسجد در محله‌اي باز شده و يك آنجا درخشيده، جلوي خيلي از فسادها و بزه‌ها گرفته شده است.
وي مهم‌ترين نقش يك مسجد پويا و با تحرك را بازدارندگي از بزه، گناه، طلاق و. . . به شمار آورده و اظهار مي‌كند: ما هم در كميسيون فرهنگي مجلس به همين نتيجه رسيديم كه اگر واقعاً مساجد تقويت شوند، جلوي نيمي از تهاجمات فرهنگي گرفته مي‌شود، بسياري از بزهكاري‌ها از بين مي‌رود و طلاق‌ها در جامعه اتفاق نمي‌افتد، حتي اقبال به ماهواره و. . . كاسته مي‌شود، بنابراين ما نيازمند مسجد پويا و زنده هستيم و اين مساجد هم مي‌توانند مانع از گناه، بزه، دزدي و طلاق شوند و حقيقتاً تأثيراتشان در جامعه مشخص است.
حسيني با تأكيد بر اينكه مساجد محور وحدت و اثربخشي در كشورهاي اسلامي هستند، بيان مي‌كند: كانون‌هاي مساجد كشور بايد در راستاي تقويت مساجد بيش از پيش فعال باشند، امروز اين كارها زياد انجام مي‌شوند و همه، مساجد را علاوه بر نماز خواندن در زمينه ديگر كارهاي فرهنگي نيز پررنگ مي‌بينند.
براي تروريست‌ها مسجد شيعه و سني فرقي نمي‌كند
البته با توجه به اينكه در ماه‌هاي گذشته تروريست‌هاي تكفيري با پيروي از خوي اسلام‌ستيز صهيونيست‌ها، در پس نقاب اختلافات مذهبي ميان مسلمانان، تخريب مساجد و مظاهر توحيدي را با شدت و جسارت بيشتري دنبال مي‌كنند، اجلاس روز جهاني مسجد، اعلام همبستگي علما، فضلا و ائمه محترم جماعات با مسلمانان ستمديده و آزاده محور مقاومت و يمن مظلوم محسوب مي‌شود.
بر اين اساس سيزدهمين اجلاس گراميداشت «روز جهاني مسجد»، بيشتر بر محور اتحاد مسلمانان و خنثي‌سازي توطئه‌هاي جهاني عليه اسلام استوار است.
در اين رابطه آيت‌الله سيدهاشم حسيني بوشهري، مدير حوزههاي علميه كشور به «جوان» مي‌گويد: گروه‌هاي تكفيري به خصوص داعش با پايگاه‌هاي ديني و اعتقادي مردم و همچنين حضور آنها در مساجد مشكل دارند و مبناي داعشي‌ها درباره مساجد اهل سنت بر اين است كه با مردم برخورد كنند و عملاً با برخورد با مردم، مساجد خود به خود خالي از جمعيت و مخروبه شوند.
مدير حوزههاي علميه كشور مي‌افزايد: گروه‌هاي تكفيري براي مقابله با جهان اسلام ساخته شدند كه روح صهيونيسم را در قلب جهان اسلام ايجاد كند، آنها رسماً اعتراف مي‌كنند كه داعش را ما ايجاد كرديم، در حقيقت مي‌خواهند انتقام خودشان را از جهان اسلام بگيرند.
وي خاطرنشان مي‌كند: به خاطر نگاه خاصي كه شيعيان دارند، گروه‌هاي تكفيري عملاً يك نوع دشمني و عداوت با شيعه دارند و مساجد شيعه را چه فردي در آن حضور داشته باشد يا نداشته باشد، تخريب مي‌كنند و نسبت به مساجد اهل سنت هم اگر همراه با تفكرات خودشان نبينند، پايگاه نماز و مسجد را تخريب مي‌كنند.
گفتني است ٣٠ مرداد سال ١٣٤٨ مسجدالاقصي به دست صهيونيست‌ها به آتش كشيده شد، سال‌ها بعد و به همين مناسبت به پيشنهاد جمهوري اسلامي ايران و تصويب اعضاي سازمان كنفرانس اسلامي در سي‌امين نشست اين سازمان، اين روز به نام روز جهاني مسجد نامگذاري شد.
