افقي كه در ايران بعد از توافق ديده مي‌شود، ورود سرمايه‌گذاران خارجي است اما اينكه اين سرمايه‌ها قرار است به كجا بروند و تحت چه تدابير نظارتي مصرف شوند، مسئله‌اي است كه در آينده نزديك تبديل به يك دغدغه خواهد شد.
تم پارك‌ها يا پارك‌هاي موضوعي يكي از آرايه‌هاي عصر مدرن هستند كه ممكن است با ورود اين سرمايه‌ها باب ورودشان به كشور گشوده شود؛ اين مهمان‌هاي جديد خارجي براي كشور ناخوانده نيستند اما نياز دارند كه سايه نظارتي ميزبان بالاي سرشان باشد.
امارات متحده عربي اولين پارك لگولند خاورميانه را مي‌سازد؛ كمپاني امريكايي «يونيورسال» به زودي از تم پارك « يونيورسال» در اين كشور بهره‌برداري مي‌كند؛ پاي تم پارك لگولند به كره‌جنوبي باز شده و تم هتل «داستان اسباب‌بازي‌ها » در شانگهاي چين ساخته شده است؛ تم پارك ديزني سال آينده در شانگهاي افتتاح مي‌شود؛ سنگاپور مي‌خواهد جاذبه‌هاي جمعي شبيه اقامتگاه تفريحي والت ديزني در اورلاندو و فلوريداي امريكا را در خاك خود بسازد؛ كمپاني «دريم وركس» نيز تم پارك خود را به عنوان بزرگ‌ترين تم پارك سرپوشيده اروپا در مسكو افتتاح مي‌كند. اينها آرايه‌هاي گردشگري عصر مدرن هستند. تم پارك‌ها يا پارك‌هاي موضوعي يكي از مهيج‌ترين جاذبه‌هاي گردشگري عصر جديد محسوب مي‌شوند كه بسياري از كشورها براي داشتن يكي از اين جاذبه‌ها سعي در جلب‌نظر شركت‌ها و سرمايه‌گذاران بزرگ خارجي دارند. آنها با دست و دلبازي و هيجان درهايشان را به روي اين قبيل سرمايه‌گذاري‌ها باز مي‌كنند تا به دايره جهاني رقابت گردشگري وارد شوند. تحريم‌ها اما هميشه مانعي بوده براي ورود سرمايه‌هاي خارجي، حالا قرار است تحريم‌ها كنار بروند؛ آيا ايران هم با دست و دلبازي و بي‌محابا بايد سفره‌اش را براي ورود اين قبيل سرمايه‌ها پهن كند؟
حالا با پشت سر گذاشته شدن دوران تحريم، انتظار آن مي‌رود كه پاي آرايه‌هاي جديد اقتصادي و فرهنگي به كشور باز شود. تم پارك‌ها يكي از اين آرايه‌ها هستند. ورود آنها به كشور دو بعد دارد؛ از يك بعد بايد خوشبين و خوشحال بود از اينكه به زودي خانواده‌هاي ايراني هم در آخر هفته‌هاي خود مقصد جديد و مدرني براي گشت و گذار دارند و از يك‌سو نيز بايد محتاط بود. اين تم پارك‌ها چه فرهنگي را به جامعه پيوند مي‌زنند؟ ورود آنها به كشور الزاماً يك اشتباه غيرقابل بخشش و پذيرش نيست، اما ممكن است يك تهديد باشد؛ تهديدي كه ضمانت عدم وقوعش، نظارت مناسب بر ساز و كارش است.
اين روزها در منطقه 22 تهران، يك مجموعه گردشگري مدرن در كلاس جهاني در حال ساخت است؛ پروژه‌اي به نام هزار و يك شهر كه اولين تم پارك ايران را در درون خود دارد. سرمايه‌گذار آن يك شركت ايراني است كه از مشاوره پنج شركت خارجي بهره مي‌برد. جاذبه‌هاي اين شهر براساس تجلي‌هاي «خيال ايراني» در فرهنگ و تمدن و تاريخ ايران زمين و در عرصه‌هاي گوناگون هنري از قبيل معماري، نمايش، موسيقي، فيلم، هنرهاي تجسمي، شعر و ادبيات، آداب و رسوم، بازي‌ها، جشن‌ها، غذاها و... طراحي شده است. براي مثال هفت گنبد يا «هفت پيكر» اثر نظامي گنجوي شاعر بزرگ قرن ششم هجري يكي از محتواهاي موضوعي اين تم پارك است. اگر اين تم پارك براساس آنچه گفته شده انعكاس فرهنگ ايراني - اسلامي و معرف افتخارات ادبي و معماري و آداب و رسوم ايران باشد مي‌توان ورود اولين تم پارك به كشور را با خاطري آسوده به فال نيك گرفت و ساير الگوهاي تم پارك در دنيا را براي فرهنگ كشور ايرانيزه كرد. در غير اين صورت بايد نگران تأثير تدريجي اين آرايه‌هاي جديد بود. ورود تم پارك به ايران مي‌تواند آغاز مدرني براي گردشگري ايران باشد. جلوي ورود سرمايه‌هاي خارجي به كشور را با بدبيني نسبت به فرهنگي كه قرار است با خودشان به كشور بياورند نبايد گرفت اما در عين حال بايد بر محتواي هر طرح نظارت كرد. آيا ديزني كه در محصولات انيميشني‌اش نبايد نامي از خدا ببرد در آينده مي‌تواند عقايدش را با تم پارك خود به ايران بياورد؟ اگر روزي كمپاني يونيورسال بخواهد در ايران سرمايه‌گذاري كند، مسئولان نظارتي بر محتواي طرح‌هايش خواهند داشت؟ بازآفريني بصري هفت گنبد گنجوي در يك تم پارك ابتكاري قابل ملاحظه است و چه خوب مي‌توان از ساخته شدن تم پارك شاهنامه فردوسي و رستم و سهراب در كشور نيز استقبال كرد و حتي به واسطه آن بر فرهنگ ديگر كشورها اثر گذاشت. ورود ارز و اين سرمايه‌هاي خارجي به كشور يك جهش بزرگ براي اقتصاد ايران محسوب مي‌شود اما براي حفظ ارزش‌هاي فرهنگي كه تا اينجا حفظشان كرده‌ايم بايد براي هر طرح اقتصادي، مالي، پولي و عمراني پيوستي فرهنگي را قائل شد.
