عصر قانون _ سرویس سیاسی: مذاکرات ایران و ۱+۵ پس از ۱۲ سال پر فراز و نشیب از آغاز مناقشه اتمی که به وضع تحریم های متعدد علیه ایران منجر شده بود به نتیجه رسید و طرفین در وین به توافق نهایی دست یافتند. ایران و ۱+۵ از حدود دو سال قبل با روی کار آمدن دولت جدید در ایران مذاکرات جدیدی را برای پایان بخشیدن به پرونده هسته ای ایران آغاز کردند که در فاز نخست به توافق ژنو انجامید تا به مدت بیش از یک سال ایران برخی محدودیت ها را بپذیرد و در عوض طرفین اروپایی بخشی از دارایی های ایران را از تحریم خارج کنند. مذاکرات در مرحله بعد برای رسیدن به توافقی بر سر برنامه جامع اقدام مشترک در دستور کار طرفین قرار گرفت و با چند مرحله تمدید توافق ژنو در نهایت طی تفاهم در لوزان چارچوبی برای توافق به دست آمد و ایران و ۱+۵ پس از حدود دو هفته مذاکره شبانه روزی و فشرده در سطح کارشناسی،معاونین و وزیران که عمده آن با هیات آمریکایی به ریاست جان کری وزیر خارجه این کشور بود چندهفته پیش پیش رسما رسیدن به توافق را اعلام کردند.
از آنجا که رسالت خبری این پایگاه خبری نشر عقاید گوناگون و آگاهی بخشی بدون لحاظ منافع گروهی و حزبی است، گروه «حرف منتقد» سرویس سیاسی «عصر قانون» مصاحبه‌ای را با امین اسدی، فعال سیاسی اصول‌گرا و عضو شورای مرکزی جمعیت دانشجویان حامی عدالت اسلامی ترتیب داده است که در ادامه منتشر می‌گردد:
1) نکات مثبت و منفی توافق حاصله از نظر شما چه مورادی است؟اگر این موارد مثبت را در ترازو بگذاریم آیا توافق برد _ برد شکل گرفته یا نه؟ تاثیرات منفی و مثبت آن بر روابط بین الملل و سیاست خارجه ایران را تشریح بفرمایید.
نکات مثبت
پس از سال‌های طولانی مذاکره و فراز و نشیب‌های مختلف، درنهایت جمهوری اسلامی ایران توانست به متنی مشترک پیرامون برنامه هسته‌ای خود، تحت عنوان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) دست یابد. حصول این توافق مسلماً ناشی از تجربیات سال‌های متمادی نظام در مورد برنامه هسته‌ای، مقاومت مردم، اجماع داخلی نخبگان و تلاش‌های تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشور بوده است.
مذاکرات هسته‌ای کنش گفتاری جدیدی را در سیاست خارجی ایران ایجاد کرده است و این در روابط بین ملل بی نظیر بود.
منزوی شدن بنجامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی یکی دیگر از نکات مثبت این توافق است . در حقیقت، تلاش رژیم صهیونیستی و لابی آن برای منزوی کردن ایران جواب معکوس داشته است، به طوری که نزدیکترین همپیمان این رژیم نیز در رابطه با نوع برخورد با ایران از نظر روش با این رژیم اختلاف دارد البته همانطور که اشاره شد، این اختلاف در حوزه روش‌ها است و نه در حوزه اهداف…
نکات منفی
متأسفانه علیرغم تعهد به لغو تحریمهای مرتبط به برنامه هسته‌ای، برخی از تحریمهای نظامی که قاعدتاً باید بر این اساس لغو می‌شد، لغو نشده است. تنها اجرای تحریمهای سازمان ملل که مربوط به موارد مجاز درنظرگرفته در برجام است، لغو شده است. به عبارت بهتر حتی تمامی تحریمهای هسته‌ای شورای امنیت نیز لغو نگردیده و در پیش‌نویس قطعنامه شورای امنیت بارها به مفاد قطعنامه‌های به ظاهر لغو شده نیز ارجاع شده است.
بر اساس ماده ۲۶ برجام، امریکا هیچ تعهد جدی مبنی بر لغو تحریم‌ها به ایران نداده است و همه مسائل موکول به روابط حقوق داخلی دولت و کنگره این کشور شده است. نهایت اقدام امریکا، تلاش این کشور در جهت اجرای برجام است.
بر اساس ماده ۱ مقدمه برجام، تعهدات طرفین هرچند گام‌به‌گام است، اما به شکل همزمان نیست و در اکثر موارد انجام تعهدات ۵+۱ منوط به اقدامات اولیه توسط جمهوری اسلامی است. نتیجه انجام تعهدات درنظرگرفته شده برای ایران در برجام، باعث تعلیق یا لغو تحریم‌هاست و نه حصول به این توافق. به عبارت بهتر تعلیق تحریم‌ها منوط به انجام تعهدات ایران است.
تأسیسات فردو به یک مرکز هسته‌ای، فیزیک و فن‌آوری تبدیل خواهد شد و بر اساس ماده ۷ توافق، بر اساس توافق سوخت موردنیاز راکتور تحقیقاتی تهران نیز پس از اتمام سوخت فعلی باید از خارج خریداری شود و ایران حق تولید سوخت این راکتور را نیز نخواهد داشت.
بر اساس ماده ۹ توافق، جمهوری اسلامی پذیرفته است که به مدت ۱۵ سال راکتور آب‌سنگین تولید نکند. کلیه اقدامات مرتبط به آب‌سنگین در کشور به شکل مادام‌العمر متوقف می‌شود. آب‌سنگین موجود نیز باید به بازار بین‌المللی فروخته شود. به این ترتیب بخش عمده‌ای از متخصصان این امر که از سرمایه‌های کشور محسوب می‌شوند، عملاً کارایی خود را از دست خواهند داد.
راکتور اراک بازطراحی می‌شود که این امر به معنای تغییر ماهیت آن است. شیوه بازطراحی نیز باید به تائید «کمیسیون مشترک» برسد. قدرت راکتور آب‌سنگین اراک از ۴۰ به ۲۰ مگاوات کاهش‌یافته است. قابل‌ذکر است که این راکتور عملاً دیگر آب‌سنگین نیست. از سوی دیگر قلب راکتور کاملاً تغییر می‌یابد و قلب فعلی با بتن پر خواهد شد! (بر اساس ماده ۳ پیوست اول) این اقدام به معنای دفن کردن سال‌ها تلاش و فعالیت دانشمندان هسته‌ای و غیرهسته‌ای مرتبط، جهت ساخت چنین راکتوری می‌باشد. در تمام فرایند تبدیل راکتور اراک آژانس اقدام به نظارت خواهد کرد.
بر اساس ماده ۲۸ پیوست اول، ایران سطح غنی‌سازی خود را به مدت ۱۵ سال در حد ۳.۶۷ درصد حفظ خواهد کرد عدم اجازه برای غنی‌سازی فراتر از ۳.۶۷ درصد باعث می‌شود حتی نتوانیم سوخت موردنیاز نیروگاه بوشهر را که سوختی حدود ۵ درصد نیاز دارد را در داخل تولید نماییم.
امین اسدی
2) آیا بازدید از تاسیسات هسته ای، نظامی، علمی در توافق پیش بینی شده است و اگر شده حدود آن چقدر است؟
خط قرمزهای مذاکرات بارها و بارها از سوی مقام معظم رهبری، مسئولان نظام مورد تأکید بوده است و هنوز هم ادامه دارد به طوریکه همه می‌دانند ما اجازه نمی‌دهیم از مراکز نظامی ما بازدید کرده یا قرارداد ۲ مرحله‌ای منعقد کنند زیرا با توافق دو مرحله‌ای می‌خواهند ما را فریب دهند.
اجازه به بازدید از مراکز نظامی و امنیتی داده نخواهد شد زیرا این امر از خطوط قرمز نظام جمهوری اسلامی است و این طور باید بیان داشت که ما در توافق نباید اجازه بازدید از مراکز نظامی بدهیم ، اما برای بازدید از تاسیسات علمی و هسته ای همان حدی است که در گذشته بوده و نکته ای که باید گفت این است که طبق فرمایش رهبر انقلاب که فرمودند : من اجازه نمی‌دهم بیگانگان از دانشمندان و فرزندان عزیز این ملت بازجویی کنند.
3) آیا لغو تحریم ها منوط به راستی آزمایی ایران شده و اگر شده با توجه به بدعهدی های آژانس _ که مورد ادعای مخالفین توافق هسته‌ای است _ آیا این مورد قابل قبول است؟
آژانس هم بارها ثابت کرده که نوکر استبداد است و اگر لغو تحریم‌ها منوط به نظر آژانس شود یک فریب به شمار می‌رود. شروع تعلیق تحریم‌ها مبتنی بر اقدامات ایران بوده ولی نقطه نهایی برای لغو یا تعلیق کامل تحریم‌ها در توافق مشخص نشده است. اگر لغو تحریم‌ها منوط به راستی‌آزمایی از طرف ایران باشد، آثارش در اقتصاد کشور دیر و ناچیز خواهد بود، اما؛ اگر با امضای توافقنامه نهایی بلافاصله تحریم‌ها برداشته شود، قطعا اقتصاد ما به سرعت از آن تاثیر خواهد پذیرفت.
علت پافشاری ایران بر ضرورت لغو تحریم‌ها در روز اجرای توافق هسته‌ای ، با توجه به تجربه سال‌های گذشته و عملکرد آژانس می‌توان مطمئن بود که آنچه از سوی طرف غربی راستی‌آزمایی ایران خوانده می‌شود مسیر توافق را طولانی می‌کند. بر غیر قابل اعتماد بودن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌واسطه عملکرد گذشته‌اش در قبال کشورمان، موکول شدن لغو تحریم‌ها به پس از راستی‌آزمایی و اینکه طرف مقابل بخواهد لغو تحریم‌ها را به طور مرحله‌ای اجرا کند به هیچ وجه مورد پذیرش کشورمان قرار نخواهد گرفت. هدف ایران از مذاکرات لغو و نه تعلیق تحریم‌ها است و جمهوری اسلامی ایران فریب تغییر ادبیات و تغییر تاکتیک طرف غربی را در مذاکرات نخواهد خورد.
انتهای پیام/
