موضع‌گيري‌هاي مكرر مقام‌هاي ايراني درباره غير قابل مذاكره بودن مسائل امنيت ملي در مذاكره جاري هسته‌اي باعث شده مقامات امريكايي از بخش هايي از مطالبات خود از تيم مذاكره‌كننده ايراني چشم پوشي كنند.
طي نزديك به دو سال مذاكره هسته‌اي ايران كه تا كنون منجر به توافق ژنو و بيانيه لوزان شده، امريكايي‌ها و اروپايي‌ها همواره اصرار مي‌كردند كه هرگونه توافق هسته‌اي با ايران منوط به روشن شدن ابعاد ادعايي نظامي برنامه هسته‌اي ايران در گذشته موسوم به PMD است اما موضع‌گيري روز سه شنبه جان كري وزير خارجه امريكا نشان مي‌دهد طرف امريكايي در اين زمينه موضع خود را تعديل كرده است.
جان كري وزير خارجه امريكا روز سه شنبه در پاسخ به سؤالي درباره اينكه آيا حل كامل موضوع ابعاد نظامي احتمالي بخشي از شروط توافق با ايران و اقدام براي كاهش يا لغو يا تعليق تحريم‌هاي ايران است، گفت: « ما بر آن چيزي كه ايران در گذشته انجام داده متمركز نيستيم. ما شكي نداريم و مطمئن هستيم كه آنها چه برنامه‌هاي نظامي‌اي داشتند. اما الان براي ما اين مهم است كه به آينده نگاه كنيم.»كري تأييد كرد بحث‌هايي كه درباره ابعاد نظامي احتمالي ايران مطرح مي‌شود«اندكي منحرف» شده و گفت: «آنچه ما درباره آن نگران هستيم، آينده است. براي ما ضروري است كه بدانيم فعاليت‌هايي كه متوقف شده‌اند در آينده چگونه خواهند بود و اينكه بتوانيم با روشي مشروع اقدام مناسب در خصوص آن فعاليت‌ها صورت دهيم. اين مطمئناً يكي از نيازمندي‌هاي ما براي قضاوت درباره آن چيزي است كه بايد در يك توافق قانوني به دست‌آيد. براي داشتن توافقي كه بتواند عاملي براي كاهش عمده تحريم‌ها شود بايد پاسخ آنها را داشت.» اين موضع كري دركمتر ازدو هفته مانده به ضرب‌الاجل تعيين شده براي رسيدن به يك توافق هسته‌اي ابراز مي‌شود. باب كوركر، سناتور جمهوريخواه و ضدايراني هم روز دوشنبه از اينكه امريكا ممكن است به چيزي كمتر از «افشاي كامل ابعاد نظامي احتمالي فعاليت اتمي ايران» رضايت دهد، ابراز نگراني كرده بود. سخنان وزير خارجه امريكا كه تحليلگران آن را نشانه تعديل موضع امريكا عنوان مي‌كنند در حالي است كه پيش از اين واشنگتن هرگونه توافق را منوط به روشن شدن ابعاد احتمالي نظامي برنامه هسته‌اي كرده بود.
پايگاه اينترنتي، خبري و تحليلي يو اس نيوز امريكا در مقاله‌اي به قلم لارنس جي حاس به‌موضع سه ماه قبل جان كري اشاره كرد كه گفته بود: «اطلاعات ابعاد نظامي احتمالي بخشي از يك توافق نهايي خواهد بود و بايد اينگونه شود.» اين پايگاه مي‌نويسد: «حالا‌مقامات امريكايي به سرعت در حال تغيير موضع هستند و به ايران امتياز مي‌دهند.»
تعديل موضع امريكايي‌ها بعد از آن از زبان جان‌كري ابراز مي‌شود كه مقام‌هاي بلند پايه ايراني طي يك ماه گذشته مصرانه تأكيد كردند تحت هيچ شرايطي اجازه بازرسي از سايت‌هاي نظامي و مصاحبه با دانشمندان هسته‌اي ايران را در چارچوب توافق احتمالي نخواهند داد. بازرسي از سايت‌هاي نظامي و مصاحبه با دانشمندان دو پيش شرطي است كه آژانس مدعي است پس از دستيابي به آنها مي‌تواند درباره مسئله ابعاد نظامي احتمالي حكم بدهد ولي مقام معظم رهبري اواخر خرداد ماه 1393 با تأكيد بر اينكه «هر مقدار در مقابل زياده خواهي‌هاي طرف مقابل كوتاه آمده شود، آنها جلوتر خواهند آمد»، خاطرنشان كردند: «همانگونه كه قبلاً هم گفته شد، اجازه هيچ‌گونه بازرسي از هيچ يك از مراكز نظامي و همچنين گفتوگو با دانشمندان هسته‌اي و ساير رشته‌هاي حساس و اهانت به حريم آنها، داده نخواهد شد.» عباس عراقچي عضو ارشد تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي ايران نيز ديروز در تازه‌ترين موضع‌گيري خود با اشاره به اينكه به هيچ وجه، بازرسي از مراكز نظامي، مورد پذيرش ما نخواهد بود، تأكيد كرد: «پاك شدن پرونده‌هاي «PMD» خواسته ايران است و بايد روشن شود پرونده‌هاي «PMD» غلط بوده و در مذاكرات نيز فشار مي‌آوريم كه در چارچوب توافق، بايد تكليف اين پرونده‌ها روشن شود؛ پرونده‌هايي كه عليه ملت ايران به دروغ درست كرده‌اند و به خورد افكار عمومي دنيا داده شده است.» پيش از اين باب كوركر، گفته بود گزارش‌هايي دارد كه باعث نگراني او شده‌‌است. به گفته كوركر، تيم مذاكره‌كننده امريكا ممكن است به چيزي كمتر از «افشاي كامل ابعاد نظامي احتمالي فعاليت اتمي ايران» رضايت دهد.
پس از عقب نشيني امريكا از موضع خود تحليلگران نيز اين خواسته امريكا را غيرواقع‌بينانه عنوان كردند. ژاكلين شاير، يكي از كارشناسان سابق بخش اعمال تحريم‌ها عليه ايران در شوراي امنيت به فارين پالسي گفت: «مجبور كردن ايران به پذيرش اين ادعا كه يك دهه پيش درگير انجام تحقيقاتي براي ساخت سلاح هسته‌اي بوده است، هيچ منطقي ندارد.»
توافق همچنان مبهمموضعگيري جان كري به معني چشم پوشي امريكايي‌ها از بحث ابعاد نظامي احتمالي (PMD) نيست زيرا به گفته او بحث مطالعات ادعايي همچنان مطرح خواهد بود ولي برداشت‌هاي اوليه از سخنان او اين است كه امريكا توافق با ايران را منوط به حل و فصل اين موضوع نخواهد كرد. علاوه بر اين، هيچ مشخص نيست كه تعديل موضع كري چه اثري بر روند كند مذاكرات براي دستيابي به توافق خواهد داشت، به خصوص منابع خبري همچنان از تداوم اختلافات خبر مي‌دهند. جان كري روز سه شنبه گفت: «واضح است كه موانعي در اين مسير وجود دارد اما مواضع ما در مقايسه با آنچه در برنامه اقدام مشترك و در مصاحبه‌ها و رايزني‌ها با افراد طي چند ماه گذشته اعلام كرده‌ايم ذره‌اي تغيير نكرده است.» وي تصريح كرد: «تمام مسائل موجود ميان طرف‌هاي مذاكره كننده به طور كامل مشخص نشده‌اند و برخي مسائل حل نشده هنوز وجود دارد اما واضح است كه اين موضوعات بيشتر مورد بحث قرار مي‌گيرند.» دو ديپلمات نيز دو هفته مانده به پايان ضرب‌الاجل تعيين شده در گفت و گو با آسوشيتدپرس پيش بيني كرده‌اند گفت‌وگوهاي هسته‌اي به ماه جولاي كشيده خواهد شد. به گفته آنها نحوه اجراي توافق در چهار يا پنج الحاقيه ذكر خواهد شد اما همه اين الحاقيه‌ها به دليل مباحث درباره جزئيات ناقص باقي مانده است. آنها همچنين از وجود دهها جاي خالي در متن اصلي توافق خبر دادند كه حاكي از اختلاف در بيش از 10 موضوع حساس در توافق احتمالي است. همچنين دانيل شاپيرو، سفير ايالات متحده امريكا در تل‌آويو، در سخناني با اشاره به ضرب‌الاجل 30 ژوئن مذاكرات هسته‌اي ايران و گروه 1+5 گفت: «من نمي‌دانم كه چنين چيزي (توافق) رخ دهد.» وي در گفتوگو با راديو ارتش رژيم صهيونيستي عنوان داشت: «اگر ايران اجازه بازرسي از پايگاه‌ها را نداده و در مورد طرح‌هاي نظامي خود گزارش ندهد، توافقي وجود نخواهد داشت.»
***
تدابير گسترده اتريش براي مقابله با جاسوسي همزمان با دور جديد رايزني‌هاي هسته‌اي در وين دولت اتريش تدابير احتياطي گسترده‌اي براي مقابله با جاسوسي از هتل كوبورگ اتخاذ كرده است. به گزارش فارس، به دنبال انتشار خبر جاسوسي از هتل محل برگزاري مذاكرات هسته‌اي كه با اعتراض دولت جمهوري اسلامي ايران از طريق ارسال يادداشت‌هاي رسمي به دولت‌هاي اتريش و سوئيس روبه‌رو و در جلسات مذاكراتي نيز توسط هيئت كشورمان مطرح شد، دولت اتريش تدابير احتياطي گسترده‌اي براي مقابله با جاسوسي از هتل كوبورگ اتخاذ كرده است، از جمله اينكه پيش از ورود معاونان به وين، تيم‌هاي تخصصي پليس وين جست‌وجوهاي خاص براي كشف ابزارهاي شنود و استراق سمع در هتل كوبورگ را آغاز كرده‌اند.
