قله دماوند در يونسکو ثبت نشد
کوه دماوند که در شمال کشور قرار دارد، عنوان بلندترین کوه ايران و مرتفعترين آتشفشان خاورمیانه را به خود اختصاص داده است. دماوند در مرکز رشتهکوه البرز است، از نظر تقسیمات کشوری به استان مازندران تعلق دارد. اين بام که بر فراز ايران افراشته شده است به هنگام صاف و آفتابی بودن هوا، از شهرهای تهران، ورامین و قم قابل مشاهده است.
معاون کمیته طبیعت گردی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور با بيان اينکه علی رغم تمام تلاشها ثبت جهاني قله دماوند به تاخير افتاده است، ميگويد: در حال حاضر قله دماوند بستر حادثههايي است که امکان ثبت میراث جهانی را از آن گرفته است. بنابراين وجود مشکلات فعلي، مانع از ثبت جهاني قله دماوند ميشود. براي برطرف شدن مسائل پيش روی جهاني شدن اين اثر طبيعي بايد همه مسئولان در مورد وضعیت فعلی این قله باشکوه برای رفع موانع به اقدامي دلسوزانه دست بزنند.
پورنگ پورحسینی در نخستین جلسه کارگروه گردشگری در اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران از تشکیل ستاد یا کارگروه در استان مازندران با محوریت استانداری برای رفع مشکلات قله دماوند توسط وزیر کشور خبر داد.
معاون کمیته طبیعت گردی سازمان میراث فرهنگی کشور مشکلات و معضلات موجود در راه جهاني شدن اين قله را وجود زبالهها و افزايش ساخت و سازها در قله دماوند بيان کرد و افزود: براي برطرف کردن اين مسائل بايد زودتر تصميم گرفته ميشد و اکنون هم ميتوان با ساماندهی مسیر جنوبی قله دماوند، تمام مسیرهاي دسترسي به دماوند را تحت پوشش قرار داد و وضعیت زیست محیطی آن را بهبود بخشيد.
پورنگ پورحسینی از کوه دماوند به عنوان يکي از چند جاذبه و معرف هويت ملي کشور ياد کرده و افزود: وضعیت فعلي دماوند بسيار دردناک است و باید مسئولان، رفع این مشکل را در دستور کار خود قرار دهند تا به زودي شاهد شنيده شدن آوازه قله دماوند در سراسر دنيا شويم.
سايه کثيف زبالهها بر سر دماوند
قله دماوند از اهميت ويژهاي براي تمام مردم ايران برخوردار است. بنابراين باید به شکل عملی، با همکاری و همیاری تمام سازمانها و ارگانها براي حفظ آن تلاش شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران با تاکيد بر مطلب فوق، تخریب گونههای گیاهی، نامطلوبی سرویسهای بهداشتی، برداشت پوکه معدنی، تولید زباله، چرای دام، کوه پیمایی و تعدد مسیر صعود قله را از جمله عوامل بروز بحران در قله دماوند عنوان کرد.
بزرگنیا افزود: به طور معمول دلیل ورود افراد به اين منطقه، کوه پیمایی و صعود است و قله دماوند نیز در لیست کوهنوردان حرفهای قرار دارد. تاکنون نيز 4 هزار گردشگر داخلی و 900 گردشگر خارجی از آن صعود کرده اند، بنابراين لزوم توجه به قله دماوند و مرتفع شدن مشکلات آن را افزایش میيابد.
وي با اشاره به اینکه زباله تهدید جدی در کوه دماوند است، گفت: در حال حاضر وضعیت گردشگری کوه دماوند نگرانکننده است و وجود زبالهها تبديل به معضل جدی در منطقه گردشگری دماوند شده که با توجه به اينکه کوه دماوند معرف جغرافیای فرهنگی و هویت ملی کشور محسوب میشود، تلاش براي ثبت جهاني آن از اهميت ويژهاي برخوردار است.
دماوند به عنوان بلندترین کوه ایران و خاورمیانه و همچنين طويلترين قله آتشنشان آسیا شهرت دارد. این قله به ارتفاع پنج هزار و 671 متر مربع است. دماوند به عنوان يکي از مناطق مهم گردشگری است که سالانه میزبان تعداد زيادي از گردشگران داخلی و خارجی است اما با اين وجود هنوز زیرساخت مناسب برای جذب توریست در این منطقه وجود ندارد و مسئولان تاکنون با کم کاري از ارزش اين قله شکوهمند کاستهاند.
معاون عمرانی استاندار مازندران نیز با بيان اينکه نازیبا شدن سیمای دماوند به دلیل مشکلات بسياري است که با ورود مسافران شاهد افزايش تولید زباله را در اين منطقه هستيم، افزود: از جمله مواردي که بيشتر مورد توجه در اين استان است ميتوان به بحث گردشگری، کوه نوردی، و بوم گردی اشاره کرد. بنابراين با ارائه برنامههای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت باید افق و چشمانداز دستیابی به ثبت جهانی را مد نظر قرار دهيم و در اين راستا هم مشکلات قله دماوند را رفع کنيم.
نبیان با اشاره به تولید سه هزار تن زباله در روزهای عادی استان، گفت: در روزهای تعطیل این مقدار به سه برابر افزایش مییابد اما با مديريت درست ميتوان اين مشکل را هم برطرف ساخت.
معاون عمرانی استانداری مازندران با بیان اینکه مجموعه گردشگری کوه دماوند برای ثبت جهانی نیاز به عزم ملی دارد، افزود: تخصیص اعتبارات ملی و استانی میتواند سبب احیای منطقه توریستی کوه دماوند شود. از اين روبايد زيرساختهاي لازم براي جذب گردشگر در اين منطقه شناسايي و تدارک ديده شود. در اين بين هم بايد به احداث سرویس بهداشتی در منطقه توریستی دماوند اقدام کنيم و برداشت بيش از حد از معادن و تردد بیرویه ماشینآلات در کوه دماوند را ممنوع کنيم.
صنعت غارتگر
در حال حاضر هفت واحد معدنی و تولیدی در دامنه های قله دماوند فعالیت میکنند که برخی از آنان در ارتفاع بیش از دو هزار و ۲۰۰ متر مشغول کار هستند که با کندهکاری کردن، قله تنومند دماوند را از پاي درآوردهاند.
محمد محمدپور رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران با بيان اينکه بايد براي ثبت جهاني دماوند تلاش کنيم، با اشاره به نياز به ارائه راهحلهایی برای رفع مشکلات این معادن گفت: سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران آمادگي خود را براي کمک به ثبت جهاني اين اثر طبيعي اعلام ميکند.
وی با اشاره به روشهایی که ميتوان برای جبران خسارت منطقی این معادن در نظر گرفت، افزود: میتوان براي این معادن در مناطق پایینتر قله، اجازه بهرهبرداری داد تا اين منطقه با توجه به اهميت و مجموع قابليتهايي که دارد به عنوان قطب گردشگري شناخته شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران با بیان اینکه معدنهای محور هراز بسیار مهم و جزو طبقه یک معادن محسوب میشوند، ادامه می دهد: محور هراز مهمترین حوزه فعالیت معدنی در این منطقه است و معادن محور هراز در طبقه بندی یک معادن قرار دارند و برای دماوند به عنوان یک میراث ملی از اهميت ويژهاي برخوردار است.
سازمان میراث فرهنگی به دنبال این است که برای هرچه بهتر شدن منطقه دماوند کدهای ارتفاعی فعلي را تغییر داده و به ارتفاع پایینتری محدودیتها را برساند و سازمان صنعت، معدن و تجارت به هیچ وجه برای معادن در ارتفای دو هزار و ۲۰۰ متر پروانه صادر نکند.