کد خبر: 715774
تاریخ انتشار: ۰۸ ارديبهشت ۱۳۹۴ - ۱۳:۴۲
آینده مبهم پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای
یکی از چالش های اجرای پیمان ان پی تی پایبند نبودن کشورهای دارای سلاح هسته ای به محتوای اصلی و روح این پیمان است .
دکتر سید رضا میرطاهر

جوان آنلاين: سازمان ملل متحد اخیرا هشدار داد که تعلل قدرت های هسته ای جهان در زمینه خلع سلاح هسته ای، خطر فروپاشی پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای (ان.پی.تی) را به همراه دارد. در این زمینه آنجلا کین مسوول امور خلع سلاح این نهاد بین المللی تاکید کرد که شاهد وقفه و بن بست در مسیر رسیدن به جهان عاری از تسلیحات هسته ای هستیم. به گفته کین،کشورهای دارای تسلیحات هسته ای به تعهدات خود در زمینه خلع سلاح هسته ای عمل نکرده اند. کین هشدار داد که پنج سال آینده برای اطمینان از «حفظ اعتبار» پیمان ان.پی.تی حیاتی خواهد بود.

ناامیدی از روند آهسته خلع سلاح هسته ای بر دو کشور آمریکا و روسیه متمرکز بوده که از سال 2011 تاکنون تلاش اندکی برای کاهش سلاح های هسته ای خود انجام داده اند. این اظهار نظر در حالی مطرح شده که 190 کشور عضو پیمان ان.پی.تی از روز دوشنبه 7 اردیبهشت (27 آوریل) در کنفرانس یک ماهه ای برای بررسی مسایل مرتبط با پیمان ان.پی.تی و خلع سلاح هسته ای موسوم به کنفرانس 2015 بازبینی ان.پی.تی در مقر سازمان ملل شرکت می کنند.از زمان اجرایی شدن پیمان منع اشاعه سلاح های هسته ای، کنفرانس بازبینی این پیمان هر پنج سال یکبار با هدف ارزیابی سه رکن اصلی این پیمان یعنی "منع اشاعه هسته ای، خلع سلاح هسته ای و استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای"برگزار می شود. مساله بازنگری در پیمان ان پی تی در چارچوب تطبیق این پیمان مهم و بین المللی با تغییر اوضاع و شرایط انجام می شود.


نشست بازنگري ان پي تي براي تقويت اتمي داراها!


خلع سلاح هسته ای

در واقع یکی از چالش های اجرای پیمان ان پی تی پایبند نبودن کشورهای دارای سلاح هسته ای به محتوای اصلی و روح این پیمان است. پیمان"ان پی تی" از یک سو برای تضمین عدم گسترش تسلیحات هسته ای در سطح جهانی و از سوی دیگر برداشتن گام های عملی برای خلع سلاح هسته ای و نابودی زرادخانه های هسته ای قدرتهای بزرگ جهانی تدوین و به مورد اجرا گذاشته شد. اما در عمل شاهد ازدیاد شمار دولتهای دارای تسلیحات هسته ای در سطح جهان هستیم و دولتهای هند، پاکستان، کره شمالی و رژیم صهیونیستی عملا به باشگاه دارندگان تسلیحات هسته ای اضافه شده اند.

از سوی دیگر با وجود اقدامات بین المللی برای کاهش زرادخانه های هسته ای بویژه پیمان ان پی تی که در راستای کاهش و در نهایت محو تسلیحات هسته ای تصویب و باجرا در آمده است، قدرت های بزرگ هسته ای کماکان بدنبال مدرن سازی تسلیحات هسته ای خود هستند. در این زمینه، تمامی پنج کشوری که به عنوان کشورهای هسته‌ای به رسمیت شناخته شده‌اند، یا در حال استقرار و ساخت تسلیحات و سیستم‌های پرتاب کننده هسته‌ای هستند و یا تصمیم دارند این اقدام را انجام دهند.

این کشورها یعنی چین، فرانسه، روسیه، انگلیس و آمریکا تصمیم گرفته‌اند تا زرادخانه‌های هسته‌ای خود را برای مدت نامحدودی حفظ کنند. در این زمینه شاهد گزارشهایی مبنی بر هزینه کردن 350 میلیارد دلار از سوی آمریکا ظرف مدت ده سال برای بازسازی تاسیسات و زرادخانه هسته ای این کشور هستیم. روسیه نیز بشدت در حال بازسازی و تجهیز زرادخانه تسلیحات هسته ای استراتژیک خود بمنظور ایجاد یک نیروی بازدارنده هسته ای است.

کشور چین نیز ضمن ساخت موشکهای جدید هسته ای ، ناوگانی از زیر دریایی های هسته ای مجهز به موشکهای قاره پیما را فراهم آورده است.فرانسه و انگلیس نیز به بهانه وجود تهدیدات امنیتی کماکان با صرف هزینه های گزاف، نیروی استراتژیک هسته ای خود را حفظ می کنند.هیچ یک از این کشورها به طور جدی بفکر کاهش زرادخانه هسته ای خود و یا زمانبندی مشخصی برای انهدام تسلیحات هسته ای نیستند.البته در این میان شاهد انعقاد پیمان استارت جدید بین روسیه و آمریکا برای کاهش شمار کلاهک های هسته ای تا 1500 کلاهک برای هر یک از این دو قدرت هسته ای هستیم.اما این پیمان و کاهش شمار تسلیحات هسته ای آنها بیشتر بدلیل ملاحظاتی مانند از رده خارج شدن این کلاهک ها صورت گرفته تا این که اقدام آنها را قدمی از سر خیر خواهی برای جامعه بشری تلقی کنیم.

در عین حال براساس ماده یک پیمان ان پی تی، کشورهای دارای سلاح هسته ای تعهد دارند که سلاح های هسته ای و یا مواد و فن آوری تولید سلاح هسته ای را به دیگران انتقال ندهند. بنابراین تحقق کامل اهداف این معاهده نیازمند اجرای ماده یک پیمان توسط کشورهای دارای تسلیحات هسته ای است.

کنفرانس بازنگری نیز در صدد است مکانیسمی قوی برای راستی آزمایی اجرای ماده یک پیمان از سوی کشورهای دارای سلاح هسته ای ایجاد نماید. با این حال، شاهد آن هستیم که در موارد زیادی این مساله نقض شده که مشهود ترین مورد آن، کمک مستقیم کشورهای غربی مانند فرانسه ، انگلیس و آمریکا به رژیم صهیونیستی برای ساخت تسلیحات هسته ای و برپایی یک زرداخانه هسته ای است که به گفته جیمی کارتر رئیس جمهور اسبق آمریکا ، دارای 300 سلاح هسته ای است.


نشست بازنگري ان پي تي براي تقويت اتمي داراها!


تروریسم هسته ای

تروریسم هسته‌ای را جدیدترین و خطرناک‌ترین شکل تروریسم تلقی می کنند و احتمال وقوع‌ آن موجب نگرانی جهانی شده است. اقدامات تروریستی هسته‌ای یا ناظر به استفاده از مواد و تسلیحات هسته‌ای علیه افراد یا دولت‌هاست و یا متضمن انجام رفتارهای‌ غیرقانونی علیه مواد و تأسیسات هسته‌ای است. به‌ همین دلیل در اسناد بین المللی، منظور از تروریسم هسته‌ای صرفا ارتکاب خشونت‌ هسته‌ای یا تهدید به آن علیه دولتها یا افراد نیست و به مراحل پیش از این اقدام،یعنی‌ تهیه، تصاحب، خرید و فروش، قاچاق و استفاده از مواد رادیواکتیو و تسلیحات هسته‌ای‌ و حتی درخواست کردن آنها نیز اشاره دارد. تحلیلگران می گویند گروه های تروریستی در صورت تامین مالی و برخورداری از دانش فنی و همچنین مواد شکافت پذیر قادر به ساخت بمب هسته ای خواهند بود.

آنها معتقدند دستیابی به مواد هسته ای تسلیحاتی یعنی اورانیوم بسیار غنی شده و پلوتونیوم بزرگ ترین چالش برای تروریستها محسوب می شود و بر این اساس این مواد چه در مراکز غیر نظامی و چه نظامی باید در قبال احتمال دستیابی به آنها حفظ شوند.گروه کاری مواد شکافت پذیر اعلام کرده است که حدود 2000 تن مواد رادیو اکتیو سطح بالا در صدها سایت هسته ای در 25 کشور وجود دارد. بخش اعظم این مواد تحت کنترل نظامی است اما مقدار قابل توجهی از آن در مراکز غیر نظامی ذخیره شده که از امنیت کمتری برخوردار است.


جمع بندی

هر چند بحث تروریسم هسته ای از اهمیت برخوردار است اما واقعیت آن است که امنیت جهانی امروزه بیش از اینکه از جانب گروههای تروریستی در معرض تهدید باشد، توسط قدرتهای هسته ای در معرض تهدید قرار دارد. با وجود اقدامات بین المللی برای کاهش زرادخانه های هسته ای بویژه پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای (ان پی تی)، که در راستای کاهش و در نهایت محو تسلیحات هسته ای تصویب و باجرا در آمده است، قدرت های بزرگ هسته ای کماکان بدنبال مدرن سازی تسلیحات هسته ای خود هستند. در این راستا براساس گزارش موسسه بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم (سیپری)، تمامی پنج کشوری که به عنوان کشورهای هسته‌ای به رسمیت شناخته شده‌اند، یا در حال استقرار و ساخت تسلیحات و سیستم‌های پرتاب کننده هسته‌ای هستند و یا تصمیم دارند این اقدام را انجام دهند. در این گزارش تاکید شده که این کشورها (چین، فرانسه، روسیه، انگلیس و آمریکا) تصمیم گرفته‌اند تا زرادخانه‌های هسته‌ای خود را برای مدت نامحدودی حفظ کنند.

این در حالی است که امضاکنندگان معاهده (ان پی تی) که کشورهای عضو دائم شورای امنیت نیز جزو آن هستند ، متعهد شده اند تا در راستای خلع سلاح هسته‌ای گام بردارند.به نظر می رسد احتمال کمی وجود دارد که کشورهای دارای سلاح هسته‌ای واقعا تمایل داشته باشند زرادخانه‌های هسته‌ای خود را کنار بگذارند. برنامه های دراز مدت مدرنیزاسیون هسته ای این کشورها نشان می‌دهد که تسلیحات هسته‌ای از دیدگاه آنها بعنوان شاخص قدرت و وجهه بین‌المللی محسوب می‌شود.بدین ترتیب جهان همچنان شاهد وجود زرادخانه های هسته ای است که نه تنها کاهش نمی یابند ، بلکه به طور مدام شاهد در حال بهسازی و یا ورود تسلیحات هسته ای جدید به این زرادخانه ها و در نتیجه تهدید امنیت و صلح جهانی هستیم.


نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار