در جلسه نقد و بررسي فيلم سينمايي«تكتيرانداز امريكايي» با تأكيد بر اينكه اين فيلم در راستاي ترويج سبك زندگي امريكايي است، از بيتوجهي فيلمسازان ايراني به توصيههاي مقام معظم رهبري درباره سبك زندگي ايراني- اسلامي انتقاد شد. فيلم سينمايي «تكتيرانداز امريكايي» ساخته كلينت ايستوود محصول سال 2014 سينماي امريكاست. اين فيلم بر اساس داستان زندگي مشهورترين تك تيرانداز ارتش امريكا كه در عراق چندين نفر را به قتل رسانده، ساخته شده است.
انتقاد مقام معظم رهبري از تكتيرانداز امريكايي
در ابتداي نشست نقد و بررسي فيلم «تكتيرانداز امريكايي»، رسول شادماني مجري برنامه ضمن معرفي كوتاهي از فيلم و با بيان اينكه كلينت ايستوود اين فيلم را بر اساس زندگي «كريس كايل» تك تيرانداز ارتش امريكا ساخته است، «تكتيرانداز امريكايي» را فيلمي مهم عنوان كرد كه توانسته است در شش عنوان جوايز آكادمي اسكار نامزد دريافت جايزه شود. شادماني افزود: «تك تيرانداز امريكايي» منتقدان زيادي داشته و دارد و از جمله نظر مقام معظم رهبري است كه فرمودند اين فيلم عليه مسلمانان ترويج خشونت ميكند. مجري نشست سپس از عباس كريمي عباسي خواست تا درباره سينماي كلينت ايستوود صحبت كند.
چرا «تك تيرانداز امريكايي» شكست خورد؟
شادماني اين سؤال را از عباس كريمي منقد فيلم پرسيد كه چرا با وجود اينكه «تك تيرانداز امريكايي» فارغ از محتواي آن، فيلم خوشساختي است و در شش رشته نيز نامزد اسكار شده بود، فقط يك جايزه گرفت؟ كريمي در پاسخ با اشاره به اينكه در هر شش رشتهاي كه فيلم كلينت ايستوود در آن نامزد شده بود، فيلمهاي بهتري نيز وجود داشتند، وجود حاشيهها را در عدم موفقيت اين فيلم بيتأثير ندانست و با اشاره به مخالفتهاي صورت گرفته درباره اين فيلم و ترويج خشونت در آن، يكي از دلايل عدم توفيق «تك تيرانداز امريكايي» را ترس از باب شدن اين نوع فيلمها دانست كه در آن خشونت و كشتار توجيه ميشود.
كلينت ايستوود؛ از كارگرداني شجاع تا سفارشيساز
در ادامه نشست، سعيد مستغاثي ديگر منتقد فيلم كه در جلسه حضور داشت با بيان اينكه از ساخت چنين فيلم سفارشي توسط ايستوود شگفتزده شده است، گفت: كلينت ايستوود سينماي خود را از فيلمهاي وسترن شروع كرد و در طول دوران كارگردانياش نشان داد كه فيلمسازي شجاع است. وي در فيلم «جي ادگار» به زندگي مؤسس «FBI» پرداخت و فساد چند رئيسجمهور امريكا را شجاعانه به تصوير كشيد اما بلايي بر سر ايستوود آوردند كه تا چند سال حتي يك فيلم هم نتوانست بسازد.
مستغاثي «تك تيرانداز امريكايي» را يك وسترن جنگي ناميد كه در آن به گاوچران بودن كريس كايل اشاره شده است. اين منتقد سينما افزود: ژانر وسترن اساساً يك ژانر نژادپرستانه است، زماني سرخپوستها در آن بد بودند و اكنون اعراب و مسلمانان. مستغاثي گفت: به نظر من كلينت ايستوود در سن 84- 85 سالگي با ساخت اين فيلم دست به يك انتحار زده است. وي افزود: سينماي امريكا در چند سال اخير به سمت فيلمهاي سفارشي رفته و همين امسال اگر فيلم «Exodus» را در مقابل فيلمي مانند «10 فرمان» بگذاريم ميبينيم هيچ كدام از چالشهايي كه حضرت موسي (ع) با آن روبهرو بوده در اين فيلم نيست و كاملاً استرليزه شده است.
سبك زندگي اساس سينماي امريكا
شادماني با طرح اين موضوع كه جامعه امريكا هيچگاه قهرمان واقعي نداشته و هاليوود به سمت قهرمانسازي كاذب براي امريكاييها رفته است، گفت: عاقبت اين قهرمانهاي دروغين به جايي ميرسد كه سربازي جاني به عنوان قهرمان معرفي ميشود و مخاطب آن را قبول نميكند، اين نشان ميدهد كه ديگر هاليوود در قهرمانسازي موفق نيست. مستغاثي نيز در اينباره گفت: اساس سينماي امريكا را قهرمانها و قهرمانسازي تشكيل داده است. اما امسال آنچه با سالهاي گذشته تفاوت داشته اين است كه سينماي امريكا به جاي قهرمانان غيرواقعي مانند «بتمن» و «سوپرمن» اين بار به سراغ شخصيتهاي واقعي رفته است؛ افرادي كه در امريكا زندگي ميكنند، در جامعه آن بزرگ شدهاند و سبك زندگي امريكايي دارند. امريكاييها تلاش ميكنند سبك زندگي امريكايي را با تمامي خوبيها و بديهايش به نمايش بگذارند. آنها از گذشته نيز تلاش كردهاند تا سبك زندگي خود را در فيلم هايشان به نمايش بگذارند. چيزي كه در سينماي ما غايب است و امسال در جشنواره فيلم فجر 90 درصد فيلمها هيچ نشانهاي از سبك زندگي ايراني- اسلامي نداشتند.
رسول شادماني در انتهاي نشست با اشاره به اينكه مقام معظم رهبري سالهاست كه دغدغه سبك زندگي دارند و آن را در بيانات خود مطرح ميكنند، گفت: گويا امريكاييها بيشتر از سينماگران ايراني صحبتهاي رهبر انقلاب را گوش كردهاند و به سبك زندگي در فيلمهايشان پرداختهاند.
مستغاثي در اين زمينه گفت: در سال 2006 سازمان سيا به مناسبت سالگرد تأسيساش اقدام به انتشار اسنادي نمود. در اين اسناد نشان داده شده است كه در سال 1995 و بعد از دوران جنگ سرد، ميان هاليوود و سازمان سيا همكاريهاي نزديكي شكل ميگيرد و جلسات مشتركي برگزار ميشود. حاصل اين جلسات دفترچهاي به نام «جنگ صليبي براي آزادي» ميشود. در اين دفترچه كه به توصيه «جان فورد» در اختيار فيلمنامهنويسان قرار ميگيرد، المانهاي سبك زندگي امريكايي بيان شده و از فيلمسازان خواسته ميشود كه بر اساس اين دفترچه به ترويج سبك زندگي امريكايي در فيلمنامههايشان بپردازند. براي امريكاييها ترويج سبك زندگي خود بسيار مهمتر از هر چيز ديگري است. نتانياهو در سخنراني خود در سال 2002 در كنگره امريكا به صراحت از امريكاييها ميخواهد تا با استفاده از تلويزيون به جنگ جمهوري اسلامي ايران بروند. اين دقيقاً همان ترويج سبك زندگي غربي از طريق شبكههاي ماهوارهاي است.
اين منتقد سينما افزود: متأسفانه ما در سينمايمان هيچ توجهي به سبك زندگي نداريم. تنها علي حاتمي بود كه در فيلمهايش توانست گوشهاي از سبك زندگي را به نمايش بگذارد اما بعد از او ديگر كسي را نداريم.
ضديت با مظاهر اسلام از «جنگير» تا «تك تيرانداز امريكايي»
سعيد مستغاثي در پاسخ به پرسشي درباره ضديت اين فيلم با اسلام و ايران گفت: تا جايي كه در خاطرم هست دو فيلم تاكنون با صداي اذان كه اذانش حالت رعبآوري داشته است آغاز شدهاند. ابتدا جنگير در سال 1973 و دومي تك تيرانداز امريكايي در سال 2014، چنانچه در جنگير هم ميبينيم گفته ميشود كه بايد رفت و شيطان را در لانهاش سركوب كرد تا به سراغ فرزندان ما نيايد. اين دقيقاً تفكر دولت امريكاست كه ميگويد بايد در دنيا جنگ به راه انداخت تا دشمنانم به خاك من نيايند. اين منتقد افزود: در اين فيلم باز هم دشمني با ايران را ميبينيم، در يك صحنه ساختگي المپيك در رشته تيراندازي عراق اول و ايران دوم ميشود.
مستغاثي افزود: «تك تيرانداز امريكايي» دست به يك تابوشكني زده است و در آن كشتار زنان و كودكان كه در همه جنگها جزو خطوط قرمز به شمار ميرود، توجيه شده است و نشان داده ميشود اگر كودك يا زني كشته ميشود به خاطر اين است كه تروريست است.