گام‌هاي پس از تكريت

عمليات آزادسازي موصل چه‌زماني آغاز مي‌شود؟

آزادسازي استان صلاح الدين با تمام سختي ها و پيچيدگي هايش اميد به آزادسازي بقيه مناطق تحت اشغال داعش بخصوص در استان موصل را افزايش داده است و هدف گذاري دولت و ارتش عراق بر اين است که عمليات آزادسازي موصل تا قبل از رسيدن فصل گرما و ماه مبارک رمضان انجام شود.

جوان آنلاين: عمليات آزادسازي استان صلاح الدين که از حدود دو هفته پيش آغاز شده است هر چند در ابتدا با سرعت پيش رفت اما با نزديک شدن به دروازه هاي تکريت مرکز اين استان از سرعت آن کاسته شده است. بنابراين طبعا اين سوال مطرح مي شود که چه عامل يا عواملي باعث کندي اين عمليات شده است؟

در پاسخ به اين سوال مي توان به مجموعه اي از عوامل جغرافيايي، انساني و نظامي و امنيتي در هم تنيده اشاره کرد. با اين توضيح که پيشروي هاي سريع در آغاز عمليات در مناطق صحرايي صورت گرفت و با توجه به نبود جمعيت ساکن در اين مناطق کار براي نيروهاي ارتشي و مردمي عراق تا حدود زيادي راحت بود و آنها با محدوديت هاي انساني کمتري مواجه بودند.

اما از آنجا که داعش از چند ماه پيش و در پي تشکيل نيروهاي مردمي در موضع تدافعي قرار گرفته و احتمال آزادسازي مناطق تحت اشغال خود از جمله تکريت را مي داد لذا از چند ماه پيش با کمک بعثي ها به ايجاد و تقويت مواضع دفاعي پرداخته است و در مواردي تاسيسات شناور براي تک تيراندازان ايجاد کرده است که ابتکارعمل آنها را افزايش مي دهد.

البته ايجاد اين تاسيسات نيز نتوانست جلوي ورود نيروهاي ارتشي و مردمي را به داخل شهر بگيرد و لذا اين نيروها با محاصره کامل تکريت از چند محور وارد اين شهر شده اند و اگر چه نيروهاي داعشي در برخي از مناطق شهر مقاومت مي کنند اما مشکل اصلي در حال حاضر خنثي کردن تله هاي انفجاري است که داعشي ها در مناطق مختلف اين شهر از جمله ساختمان ها و مناطق مسکوني کار گذاشته است و اگر چه ارتش عراق در صورت رعايت نکردن ملاحظات انساني و اخلاقي مي توانست با آتش توپخانه اين محل ها را به طور کامل نابودي کند اما از آنجا که رويکرد اصلي دولت و ارتش عراق آزادسازي تکريت و ديگر مناطق مسکوني و غيرنظامي با حداقل تلفات غيرنظامي و خسارات وارده است و رعايت اين نکته از دستورات و توصيه هاي جدي مرجعيت نجف و در راس آن آيت الله سيستاني است لذا دولت و ارتش عراق درعمليات آزادسازي استان صلاح الدين پيش از اينکه به فکر آزادسازي اين استان و از جمله تکريت به هر قيمت باشد به فکر رهايي انسان هايي است که در دست داعش و همپيمانان بعثي آنها گرفتار شده اند و در چند ماه گذشته انواع مصيبت ها را تحمل کرده اند.

آنچه توجه به اين ملاحظات را ضروري و با اهميت مي سازد بافت سني مناطق تحت اشغال داعش از يکسو و بافت شيعي ارتش و نيروهاي مردمي عراق از ديگر سو است (البته اين به مفهوم ناديده گرفتن نقش عشاير سني در اين عمليات نيست و آنها نيز فعالانه در اين عمليات مشارکت دارند) و لذا مخالفان اين حمله و در راس آن داعشي ها و بعثي ها منتظر بهانه اي هستند که ارتش و نيروهاي مردمي عراق را به سني کشي متهم کنند تا با گل آلود کردن آب بتوانند ماهي خود را صيد کنند.

از آنچه که گفته شد مشخص مي شود که کندي عمليات آزادسازي از اهميت پيروزي هاي آن نمي کاهد بلکه درست برعکس بر ابعاد انساني و اخلاقي آن مي افزايد و با ايجاد اعتماد ميان دولت و ارتش عراق و ساکنان مناطق سني نشين اين کشور که در اشغال داعش است، زمينه را براي پيروزي هاي بعدي تسهيل و تسريع مي کند زيرا هر چه روابط ميان دولت و ساکنان و احزاب سني عراقي تقويت شود پايه هاي قوام و دوام حکومت خودخوانده داعش در اين مناطق بيش از پيش سست و لرزان مي شود.

چنانکه بررسي هاي موجود نشان مي دهد (که بعد از سقوط تکريت که داعش و بعثي ها تمام توان خود را براي دفاع از آن بسيج کرده بود) ترس و وحشت داعش از شورش ناگهاني مردم موصل افزايش يافته است و به همين علت در کنار افزايش اعدام ها که به منظور ايجاد ترس و وحشت صورت مي گيرد، سخت گيري ها براي خروج ساکنان نيز افزايش يافته و به استثناي بيماران وخيم آنهم با يک همراه خروج بقيه ساکنان ممنوع شده است و اين نشان مي دهد که داعش ساکنان مناطق تحت اشغال را عملا به گروگان گرفته است و استفاده از آنها به عنوان سپر انساني از ديگر عوامل کندي عمليات در تکريت بوده است.

اما در مجموع عمليات آزادسازي استان صلاح الدين با تمام سختي ها و پيچيدگي هايش اميد به آزادسازي بقيه مناطق تحت اشغال داعش بخصوص در استان موصل به عنوان دومين استان پرجمعيت عراق را افزايش داده است و آنگونه که از شواهد و قرائن بر مي آيد برنامه ريزي و هدف گذاري دولت و ارتش عراق بر اين است که عمليات آزادسازي موصل تا قبل از رسيدن فصل گرما و ماه مبارک رمضان انجام شود.

آنچه اميدها را در اين‌باره افزايش داده اين است که رويکرد دولت عراق بر آزادسازي رسيع مناطق اشغالي استوار است حال آنکه رويکرد امريکا بيشتر بر خريد وقت مبتني بوده و به همين علت مقامات امريکايي بارها از طولاني بودن جنگ داعش سخن گفته اند و با توجه به اينکه عمليات آزادسازي استان صلاح الدين بدون کمک نيروهاي ائتلاف و امريکا صورت گرفت لذا اميد به اجراي آزادسازي استان موصل نيز تقويت شده است.