آخرين دوره اكران سينماها در سال 93 را مي‌توان فصل شكست‌خورده‌هاي گيشه نام نهاد. جمعي از فيلم‌هايي كه از پيش عدم توفيقشان در سينما پيش‌بيني مي‌شد و برخي ديگر از بد حادثه در اين فصل اكران شدند و شرايط خاص ماه آخر فروش آنها را به اين حال و روز انداخت.
به گزارش «جوان» از روز گذشته اكران فيلم‌هاي نوروز 94 آغاز شد تا آخرين فصل اكران فيلم‌هاي سال 93 به پايان برسد. با وجودي كه هنوز تعداد زيادي از سالن‌ها در اختيار اكران‌هاي سال 93 هستند اما فروش پايين اين فيلم‌ها نويد هيچ‌گونه تغييري در ايام باقي مانده از سال نمي‌دهد.
فصلي براي شكست
اكران در سينما قواعد خاصي دارد. فصل‌هاي پرتماشاگر و فصل‌هاي كم‌تماشاگر از ابتدا مشخص هستند مگر يك استثنا اين قاعده را به هم بريزد و گرنه اكران نوروزي بهترين فصل براي اكران يك فيلم و در عوض اكران پايان سال بدترين هنگام ممكن است.
البته سال گذشته بود كه «معراجي‌ها» ساخته مسعود ده‌نمكي اين قاعده را به هم ريخت و در بدترين زمان يكي از بهترين فروش‌هاي ممكن را داشت. زماني كه ده‌نمكي به عدم‌شناخت سينما متهم شده بود و همه به اينكه وي فيلمش را بلافاصله بعد از جشنواره فجر اكران كرد به او خرده گرفتند اما فروش فيلم آنقدر خوب بود كه به گفته سينمادارها، توانست مشكلات مالي آنها را در انتهاي سال 92 مرتفع كند. اما اين استثنا فقط براي همان سال و شخص ده‌نمكي بود كه عنوان پولساز‌ترين فيلمساز بعد از انقلاب را به خود اختصاص داده است. اگر فيلمي مانند «معراجي‌ها» را فاكتور بگيريم باقي آثار اكران شده در بهمن و اسفند هيچ يك قابليت پرفروش شدن را نداشته و ندارند. براي نفروش شدن فيلم‌ها در اين فصل از اكران دلايل متعددي را مي‌توان بر شمرد. مشخص شدن فيلم‌هاي جديد در جشنواره فجر اين انتظار را در دوستداران سينما به وجود مي‌آورد تا آماده اكران بهترين فيلم‌هاي جشنواره باشند و معمولاً چند فيلم سرسبد فجر در اكران نوروزي ديده خواهند شد. بنابر اين سينمارو‌ها ترجيح مي‌دهند يك ماه صبر كنند تا فيلم‌هاي نو را ببينند.
دليل دوم اينكه با نزديك شدن به ايام عيد نوروز، خانواده‌ها درگير مسائلي چون خانه تكاني و خريد‌هاي شب عيد مي‌شوند و وقت آزاد كمتري براي رسيدن به تفريحات دارند. براي عمده خانواده‌هاي ايراني فصل تفريحات را تعطيلات 13 روزه عيد نوروز و سه ماهه تابستان تشكيل مي‌دهند. دليل سوم هم نوع فيلم‌هايي هستند كه در اين فصل از اكران ديده خواهند شد. شرايط تحميلي بهمن و اسفند، اين‌گونه اقتضا مي‌كند كه فيلم‌هايي كه احتمال بفروش بودن دارند هيچ تمايلي براي حضور در آن ندارند. سينماها را هم كه نمي‌توان تا عيد به حالت تعطيل درآورد. بنابراين فيلم‌هايي براي ماه آخر به سينما سپرده مي‌شوند كه حداقل بتوانند چراغ سالن‌هاي سينما را تا رسيدن به فصل فروش، روشن نگه دارند. اين‌گونه فيلم‌ها يا بازمانده‌هاي سال‌هاي پيش هستند، يا فيلم‌هاي توليد سال كه شانس پرفروش شدن در هيچ فصل ديگري را نداشتند و فرقي برايشان نمي‌كرد كه چه زماني به آنها اكران داده شود.
آخرين فيلم‌هاي سال 93
فصل آخر اكران‌ها در سال 93، تركيب جالبي دارد. ژانر كودك و نوجوان، كمدي، سياسي، اجتماعي و حتي فيلم‌هاي سياه روشنفكري در اين فصل نماينده‌اي دارند. «روزگاري عشق و خيانت» كه در تبليغات خود از واژه «فيلم استراتژيك» استفاده مي‌كند، از جمله فيلم‌هاي اكران نشده سال 92 است. اين فيلم در سي‌و‌دومين جشنواره فيلم فجر حضور داشت. داود بيدل كارگردان و روح‌الله شمقدري تهيه‌كننده اين فيلم هستند. «روزگاري عشق و خيانت» با آغاز جشنواره فيلم فجر در سينماها اكران شد. گفته مي‌شود به دليل اينكه برادر مدير سابق سازمان سينمايي تهيه‌كننده اين فيلم است، آن را در بدترين موقع ممكن اكران كرده‌اند تا فيلم شكست تجاري بخورد.
«گرداله و عمه غولي» فيلمي عروسكي است كه با وجود درخشش در جشنواره كودك و نوجوان فرصت اكران عمومي پيدا نكرد و اكنون نيز در زماني اكران مي‌شود كه مخاطب كودك و نوجوان درگير امتحانات است. به غير از «گرداله و عمه غولي»، يك فيلم ديگر براي گروه سني كودك و نوجوان نيز در اين ايام در حال اكران است. «جمشيد و خورشيد» انيميشن سينمايي است كه بعد از سال‌ها فرصت اكران پيدا كرده است. اين انيميشن با فاصله حدود 9 ساله از زمان ساخت اكران مي‌شود، در صورتي‌كه اين فاصله زماني طولاني با تغيير تكنيك‌هاي انيميشن‌سازي و ارتقاي گرافيكي كارتون‌ها همراه بوده است، شايد از سر ناچاري و فقط براي آنكه ديده شود! به سينما سپرده شده است. اين فيلم طبق آخرين اعلام از فروش سينماها در تهران و شهرستان حتي يك‌بيستم هزينه توليد خود را باز نگردانده است!
با توجه به اينكه زمان مناسب براي فروش سينماي كودك، تابستان و پاييز است، انتخاب اين دو فيلم براي اكران بهمن و اسفند، چيزي بيشتر از يك بدسليقگي نمي‌توانست باشد. «همه چيز براي فروش» دومين فيلم امير ثقفي نيز مانند فيلم اول كارگردانش با تهيه‌كنندگي علي‌اكبر ثقفي ساخته شده است. امير ثقفي امسال نيز با فيلم «مردي كه اسب شد» در فجر حضور داشت. «همه چيز براي فروش» نيز طبق آخرين اعلام فروش سينماها، حدود يك‌هفتم از هزينه توليد خود را باز گردانده و يك شكست تجاري كامل به‌شمار مي‌رود. «تمشك» ساخته سامان سالور و «لامپ 100» ساخته سعيد آقاخاني اگر در وقت بهتري به سينماها مي‌رفتند كف فروش‌شان بالاتر از فروش فعلي‌شان مي‌بود، البته «لامپ 100» به دليل هنرنمايي محسن تنابنده مخاطبان خود را پيدا كرده است. «چند مترمكعب عشق» ساخته برادران جمشيدي، با وجود اينكه به عنوان نماينده افغانستان در رقابت بهترين فيلم‌هاي خارجي‌زبان اسكار امسال حضور داشت، در اكران داخلي نتوانست بيش از يك فيلم متوسط فروش داشته باشد. اين فيلم حتي اگر در بهترين زمان ممكن هم به سينماها سپرده مي‌شد، فروش بيشتري از سطح فعلي‌اش براي آن متصور نبود. در آخر بايد از فيلم‌هاي «ارسال آگهي تسليت براي روزنامه» و «ملبورن» نام برد. «ملبورن» با بازي پيمان معادي فيلمي است كه با نگاه به سينماي خاص اصغر فرهادي ساخته شده و متعلق به دوره‌اي است كه همه مي‌خواستند مانند فرهادي باشند. اين فيلم فروش متوسطي داشته و به همراه «مجرد چهل ساله» از مرز فروش يك ميليارد عبور كرده است.
در مجموع ماه آخر براي سينما ماه خوبي به‌شمار نمي‌رفت و برخلاف نيمه اول سال كه سينما توانست طي چند ماه ركورد فروش سال 92 را بزند، ماه آخر هيچ حرفي براي گفتن نداشت.
