اگر در سالهاي گذشته كمتر ساز و كار علمي در توليد برنامههاي سيما دخيل بوده اما حالا خبرهاي خوب و اميدواركنندهاي از پشت ديوارهاي صداوسيما به گوش ميرسد؛ خبرهايي كه همه را به افزايش ميل و رغبت دوباره براي تماشاي برنامههاي سيما اميدوار ميكند. اصل خبر اين است كه معاون سيماي رسانه ملي از توليد برنامه براساس پژوهشهاي علمي و سنجش افكار عمومي سخن گفته است، به اين ترتيب ضرب و تقسيم و تحليل آماري جاي توليد هردمبيلي برنامههاي صداوسيما را ميگيرد.
تلاش براي ربودن گوي رقابت از برنامهها و شبكههاي ماهوارهاي، مسئلهاي است كه در سالهاي گذشته زياد روي زبانها به خصوص زبان مسئولان چرخيده است اما اينكه اين تلاش با عزم جزم و مبنا و پايه علمي همراه باشد، كمتر اتفاق افتاده است. حالا برخي شواهد نشان ميدهد كه مديران جديد صداوسيما تمركز و توجه ويژهاي بر پژوهش و تحقيق علمي و نيز نظرسنجي مخاطبان پيش از توليد برنامه و صرف هزينه پاي آن دارند. اين اقدام به مهرههاي جديد اين سازمان كمك ميكند كه براي صرف هزينه و بودجهاي كه در اختيارشان قرار ميگيرد با قدمهاي محكمتر و مطمئنتري گام بردارند و توليدات كيفيتري را ارائه دهند كه منطبق بر سليقه مخاطبانشان است.
علياصغر پورمحمدي، معاون سيما كه يكي از باسابقهترين چهرههاي تلويزيون است روز گذشته با اشاره به سابقه بهرهگيري از يافتههاي پژوهشي و نظرسنجي از مخاطبان در زمينه توليد برنامههاي راديويي و تلويزيوني، بر پژوهشهاي موردنياز حوزه توليد و ارائه به موقع آن به حوزههاي برنامهسازي تأكيد كرده است. ظاهراً بعد از كسري بودجه صداوسيما در سالهاي گذشته و ريخته شدن پول اين ارگان به پاي توليداتي كه نهايتاً تأثير چنداني در گرفتن نگاه مخاطبان ايراني از شبكههاي ماهوارهاي نداشت، حالا مديران صداوسيما بيش از پيش اهميت نظرسنجي اصولي از مخاطب و تحقيق علمي را يافتهاند. پورمحمدي به عنوان يكي از چهرههاي كليدي اين سازمان، نظرسنجي از برخي برنامهها و ارائه نتايج آن به مديران سيما را از نيازهاي اصلي حوزه توليد قلمداد كرده است.
به گفته او جامعه مخاطبان رسانه ملي از تنوع و پيچيدگي فراواني برخوردار است و دستيابي به ميزان اثربخشي برنامههاي پخش شده يك نياز راهبردي است؛ حالا ظاهراً معاون سيما وظيفه سنگيني را بر دوش مركز پژوهش و سنجش افكار اين سازمان گذاشته است؛ نهادي كه شايد در سالهاي گذشته چندان فعال و پركار نبوده باشد. مركز پژوهش و سنجش افكار از اين پس با وظيفه مهم شناخت مخاطبان و خواستهها و سلايق آنها و انتقال اين دادهها به حوزه توليد صداوسيما روبهرو است.
با اين اوصاف پيشبيني ميشود كه در آينده مخاطبان رسانه ملي با انواع و اقسام نظرسنجيها در خصوص بخشهاي مختلف توليد برنامه رسانه ملي مواجه شوند از جمله اين نظرسنجيها شايد بتوان به نظرسنجي اخير برنامههاي ديني و معارفي سيما اشاره كرد كه به شكل گسترده ميان مخاطبان در سطوح تحصيلي و سني مختلف پخش شد و «جوان» طي گزارشي به آن پرداخت؛ براي مثال يكي از مسائلي كه در اين نظرسنجي مورد سؤال قرار گرفت، پخش فيلم و سريال ديني و معارفي به جاي پخش برنامههاي گفتوگو محور معارفي بود كه بيشتر آراي مورد اول را به ميزگرد و برنامههاي گفتوگو محور ترجيح داد، اين داده و نيز دادههايي از اين دست در حوزههاي توليد برنامه صداوسيما همچون گروه اجتماعي، فيلم و سريال، اقتصادي و غيره ميتواند متضمن توليد برنامههايي شود كه خواست مخاطب است؛ برنامههايي كه نياز ميليونها ايراني را از ديشهاي ماهواره قطع و به گيرندههاي داخلي متمركز كند.