نرخ بهره در كشورهاي توسعه يافته بين يك تا 5درصد است، اين در حالي است كه در كشور ايران اگر سرمايه هنگفت باشد بانكها نرخ سود 30درصدي را نيز پرداخت ميكنند، همين ويژگي در اقتصاد ايران موجب شده تا برخي از تحليلگران ايران را بهشت سرمايهداران معرفي كنند.
بانكهاي ايراني بسياري از سرمايهداران را از كار و تلاش بينياز كردهاند، زيرا با پرداخت سودي معادل 30درصد در سال به سپردههاي كلان و 20تا 23درصد به سپردههاي خرد به نوعي پول روي پول سرمايهداران ميگذارند و همين امر موجب شده تا از جمعيت 85ميليون ايراني داخل و خارج از كشور بين 10تا 15ميليون نفر احساس رضايت قابل ملاحظهاي ازشرايط اقتصاد ايران داشته باشند.
در اين بين برخي از ايرانيهايي كه در كشورهاي خارجي زندگي ميكنند، عملاً درآمد خود را از اقتصاد ايران كسب ميكنند، به طوري كه با سپردهگذاري سرمايه خود در بانكها بدون هيچ گونه زحمتي سود قابل ملاحظهاي به دست ميآورند و همين سود ناشي از سپردهگذاري در بانكها رضايتمندي آنها از شرايط اقتصادي را درپي داشته است.
به طور نمونه اگر سرمايه داري يك ميليارد تومان در بانكهاي ايران با نرخ سود 30درصد در سال سپردهگذاري كند، به طور تقريبي در ماه 25ميليون تومان سود دريافت ميكند، همين سود موجب شده تا دهكهاي بالاي درآمدي جامعه كه ما آنها را با عنوان سرمايه دار ميشناسيم احساس رضايت قابل ملاحظهاي از شر ايط اقتصادي داشته باشند و به گفته برخي از كارشناسان مسائل اين بخش از جامعه ايراني كه عمدتاً نيز چند ماه از سال را فقط در ايران سپري ميكنند با ساير مردم جامعه متفاوت باشند.
با توجه به اينكه حداقل دستمزد در سال جاري در حدود 610هزار تومان تعيين شده است، متوجه ميشويم درآمد فردي كه يك ميليارد سپرده در بانك دارد برابر است با دستمزد 40كارگر. شرايط اقتصادي رقم خورده در اقتصاد ايران اگرچه مشخص نيست پس چگونه به شكل فعلي درآمده است، بايد عنوان داشت كه ارزش سرمايه تا جايي رشد يافته است كه به هيچ عنوان با كار برابري نميكند و اين سرمايهداران هستند كه بيشترين بهره را از اقتصاد ايران ميبرند. در اين بين بايد عنوان داشت كه در هيچ كشور توسعه يافتهاي امكان ندارد بهره بانكي معادل بهره بانكي در ايران به سپردهگذاران پرداخت شود. در كشورهاي توسعه يافته همانطور كه گفته شد نرخ سود سپرده بين يك تا 5درصد در سال بيشتر نيست كه از تمامي سپردهها نيز به نسبت ميزان سپرده ماليات گرفته ميشود، اما متأسفانه در ايران، دولت در رابطه با بررسي حسابها ي بانكي با اشكال و ترديد رو به رو است، حال چه برسد به آنكه بخواهد براي قطع يارانه افراد سركي به حساب آنها بكشد!
مسائل طرح نشان ميدهد كه چگونه خواسته ياناخواسته شرايط اقتصاد ايران به سود سرمايهداران درآمده و بانكهاي ايراني به محلي جهت كسب درآمد رؤيايي سرمايهداران بدل شده است.
از مضرات پرداخت نرخ سود بالا به سپردهها نيز بايد عنوان داشت كه هرچقدر بانكها نرخ سود بيشتري به سپردهها پرداخت كنند، بايد نرخ بهره تسهيلات را نيز افزايش دهند، همين امر موجب ميشود تا تسهيلات در اقتصاد ايران به گران قيمتترين بهاي ممكنه به وامخواهان و توليدكنندگان پرداخت شود و همين افزايش قيمت وام موجب ميشود فعاليتهاي توليدي يكي پس از ديگري از عرصه توليد خارج شوند.
با توجه به توضيحات فوق به اين نتيجه ميرسيم كه چگونه نظام بانكي ايران به بهشت سرمايهداران و جهنم توليدكنندگان داخلي بدل شده است، از اين رو پيشنهاد ميشود تا تتمه توليد فعلي نيز به دليل تأمين مالي گران دست از توليد نكشيده است، اصلاح نظام بانكي را در دستور كار قرار دهيم.