شايد سرطان در كشورمان هنوز با سونامي فاصله داشته باشد اما بنا به تأكيد رئيس مركز تحقيقات سرطان، روند صعودي اين بيماري در ايران بي‌رقيب است و به عنوان سومين عامل مرگ ايرانيان شناخته مي‌شود.
اين روند پرشتاب و ركورددار شدن كشورمان در ابتلا به اين بيماري ريشه‌هاي مختلفي دارد كه يكي از آنها فقدان خط مشي علمي و راهنماي ملي براي درمان سرطان است و همين امر موجب شده دستگاه‌هاي امآرآي در تهران از لندن بيشتر باشد.
به گفته دكتر اسماعيل مطلق، رئيس اداره سرطان وزارت بهداشت سالانه 90 هزار مورد ابتلا به سرطان داريم. علي‌اكبر سياري، معاون بهداشتي وزارت بهداشت نيز در نشست خبري پويش ملي مبارزه با سرطان با اعلام اينكه سالانه بالغ بر هزار و 200 ميليارد تومان صرف هزينه داروهاي بيماران سرطاني مي‌شود، افزود: هر سال 2 هزار و 500 ميليارد تومان نيز بابت درمان سرطان‌ها در كشور هزينه مي‌شود و در مجموع 8 هزار و 500 ميليارد تومان به صورت مستقيم و غيرمستقيم صرف سرطان مي‌شود.
با وجود اين همه هزينه و تبعات اما چرا ما در كنترل و درمان سرطان‌ها آنگونه كه بايد موفق نبوده‌ايم؟ اين سؤالي است كه دكتر اسماعيل اكبري، رئيس مركز تحقيقات سرطان در پاسخ به آن، فردگرايي در تشخيص و درمان را مقصر دانست و افزود: هيچ كشوري مانند ما اينگونه سلامت را اجرا نمي‌كند.
ما هر طور كه مي‌خواهيم تشخيص و درمان انجام مي‌دهيم و خيلي فردگرا هستيم، به راحتي دستور عكسبرداري غيرضروري مي‌دهيم، در حالي كه در كشورهاي غربي شاخص‌هايي دارد اما در كشور ما حتي مي‌بينيم ساعت 3 صبح دستور عكسبرداري مي‌دهيم كه اين ظلم به بيمار است.
تهران بيشتر از لندن امآرآي داردواردات بي‌رويه دستگاه‌هاي گران‌قيمت تشخيص پزشكي يكي از چالش‌هاي پنهان نظام سلامت است كه خيلي وقت‌ها هزينه‌هايي كه مي‌تواند در بخش پيشگيري و درمان به كار گرفته شود، براي واردات و خريد اين دستگاه‌ها خرج مي‌شود در حالي كه روش‌هاي تشخيصي كلينيكي و حاكميت باليني يعني تشخيص از طريق معاينه در كشورمان چندان جدي گرفته نمي‌شود. گذشته از ارتباطات مالي معنادار ميان برخي پزشكان با اين مراكز تشخيصي پاراكلينيكي تعدد اين مركز و رويه تجويز اين خدمات در كشور روند مناسبي ندارد، به طوري كه بنا به تأكيد رئيس مركز تحقيقات سرطان كشور تعداد دستگاه‌هاي امآرآي در تهران از لندن بيشتر است يعني شاخص‌هاي بهداشت و درمان را رعايت نمي‌كنيم.
همچنين براي درمان دارويي سرطان بر اساس سليقه و برداشت از علم برنامه‌ريزي مي‌شود. در حالي كه در كشورهاي غربي براي گرفتن يك امآرآي يا تصويربرداري شاخص‌هاي متفاوتي وجود دارد ولي در كشور ما هر كس كه بخواهد امآرآي انجام مي‌دهد. به باور اكبري سلامت در هيچ كجاي دنيا اينگونه رها شده نيست.
درمان سرطان در ايران استاندارد نيستوي با تأكيد بر اينكه هيچ كشوري بدون راهنماي ملي سلامت سرطان را درمان نمي‌كند، تصريح كرد: وزارت بهداشت خط مشي علمي را اعلام نكرده و به عنوان مثال در كشور تومور يك سانتيمتري در سرطان سينه را شيمي‌درماني مي‌كنيم در حالي كه در كشورهاي غربي اندازه آن 2.5 سانتي‌متر است و با اين آمار حدود 20 درصد از بيماران بايد شيمي‌درماني شوند.
اكبري تصريح كرد: طبق اعلام سازمان جهاني بهداشت در درمان سرطان 49 درصد جراحي، 40 درصد راديوتراپي و 11 درصد شيمي‌درماني تأثير دارد، در حالي كه در كشور ما بيشترين بار هزينه در دارودرماني و شيمي‌درماني است.
وي تأكيد كرد: از طرفي گروه‌هاي پزشكي و مردم از نهادهاي نظارتي و قضايي مي‌ترسند به همين دليل درمان‌هايي تجويز مي‌كنند كه بيشترين هزينه را تحميل مي‌كند.
اكبري با ابراز نگراني از روند صعودي سرطان گفت: درست است كه ميزان بروز سرطان در كشور نسبت به متوسط جهاني كمتر است اما سير افزايش آن بسيار سريع است كه مهم‌ترين دليل آن افزايش سن در كشور است. در حال حاضر جمعيت بالاي 60 سال ما در كشور كه سن سرطان تلقي مي‌شود 8.6 درصد است. اگر اين ميزان به 11 درصد برسد ما با پيري جمعيت و در نتيجه افزايش سرطان در كشور مواجه مي‌شويم.
فرسودگي بيشتر دستگاه‌هاي راديوتراپيمعاون درمان در اين نشست با اشاره به سه نوع روش دارويي، پرتودرماني و جراحي در درمان سرطان افزود: در حال حاضر 60 دستگاه راديوتراپي در كشور داريم كه مي‌بايست تا سال آينده حداقل به دو برابر افزايش يابد، افزود: متأسفانه اغلب دستگاه‌هاي موجود نيز به روز نبوده و بايد تجهيزات جديدتري در كشور راه‌اندازي شود. بنا به تأكيد وي، حريم‌هاي ظالمانه دنيا عليه ايران باعث شده نتوانيم تجهيزات پزشكي را آنطور كه بايد به روز كنيم. در واقع مي‌توان گفت تحريم‌ها، سلامت مردم ما را هدف گرفته است.
افزايش ماليات بر سيگار وتو شددر اين نشست يك بار ديگر به موضوع دخانيات به عنوان يكي از جدي‌ترين عوامل بروز سرطان نيز پرداخته شد و معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به واردات ساماندهي شده هزار تريلي سيگار در سال تأكيد كرد: از نمايندگان كميسيون تلفيق مجلس شوراي اسلامي، سؤال كنيد چرا برنامه افزايش ماليات بر سيگار در سال ۹۴ را وتو كرده‌اند. به گفته سياري شش استراتژي براي كنترل دخانيات در دنيا وجود دارد كه اولين آن، افزايش هزينه لذت بردن از سيگار است يعني اينكه قيمت مواد دخاني از طريق ماليات بالا برود.
وي با تأكيد بر اينكه ماليات بر سيگار در حال حاضر به قيمت خرده‌فروشي گرفته نمي‌شود، افزود: ما معتقديم با افزايش ماليات بر سيگار به قيمت خرده‌فروشي، علاوه بر اينكه مصرف مواد دخاني كاهش مي‌يابد، باعث خواهد شد قاچاق سيگار نيز كنترل شود. به گفته سياري، بررسي‌ها نشان مي‌دهد سالانه هزار تريلي سيگار وارد كشور مي‌شود، چطور ممكن است كسي متوجه ورود قاچاق اين مقدار سيگار نشود. وي تصريح كرد: ما معتقديم واردات قاچاق سيگار سازمان‌يافته است و بايد با آن برخورد جدي شود.
معاون بهداشت وزارت بهداشت با تأكيد بر اينكه رانت‌خوارها قدرتمند هستند، گفت: در حال حاضر ماليات بر سيگار ۱۱ درصد است كه بايد اين ميزان به ۸۰ درصد افزايش يابد.
