استان کردستان جزو استانهاي محروم و کمبرخوردار کشور است و در شاخصهای آماري کشور همواره در ردههای آخر جدول قرار دارد. يکي از درخواستهاي به حق مردم کردستان از دولتهاي گذشته و دولت کنوني اين است که معضل بيکاري در استان ريشهکن شود، اما متاسفانه تا به حال حرکتي جدي در اين زمينه صورت نگرفته است و بنا بر آمار ارائه شده از سوي مسئولان ارشد کردستان، نرخ بيکاري بالاي 30 درصد زنگ خطري جدي است.
***
استاندار کردستان در یک نشست مطبوعاتي در پاسخ به پرسشي در مورد سهميه فرصتهاي شغلي استان در سال 93، اعلام کرد که براي اين مسئله سهميه مشخصي وجود ندارد و بر اساس شاخصهاي هر استان تصميم گيري ميشود این مسئول شکل گیری گفتمان توسعه دراستان را یکی از راه ها برای رفع مشکل اشتغال استان دانسته است. جداي از اينکه گفتمان توسعه دولت تدبير و اميد تا چه اندازه بتواند معضل بيکاري جوانان کُردستاني را حل کند، اما به ظاهر با گذشت يکسال از آغاز به کار دولت يازدهم تغيير محسوسي در کاهش بيکاري در کردستان مشاهده نشده است.از جمله خطرات بيکاري بالاي کردستان را ميتوان روي آوردن جوانان به رفتارهاي پرخطر نظير ماهواره، مواد مخدر و خيابانگرديهاي چند ساعته و بدون هدف عنوان کرد که سردرگمي و بيبرنامگي بزرگي را براي خانوادهها و جامعه فرهنگي استان کردستان بوجود آورده است.از ديگر تاثيرات منفي بيکاري کردستان، مهاجرت نيروي کار متخصص استان به شهرها و استانهاي همجوار و حتي کشورهاي همسايه نظير عراق است که موجب افت شديد جمعيت جوان و نيروي کار استان شده است که خود تبعات منفي ديگري را بدنبال خواهد داشت.با چنين وضعيتي جاي هيچ تعجبي وجود ندارد که توسعه و اشاعه فرهنگ اصيل بومي کردي و محلي که از تاکيدات مهم فرمايشات رهبري در سال 88 در سفر به استان کردستان بود و کردستان را به عنوان يک استان فرهنگي معرفي نمودند، در حاشيه قرار گيرد و مردم، استان خود را براي يافتن موقعيت بهتر ترک نموده و به شهرهاي ديگر مهاجرت کنند.حسن روحاني رئيس جمهور دولت يازدهم نيز در سفر انتخاباتي خود به استان کردستان وعده تشکيل کميته ويژه براي سرازير شدن اعتبارات به کردستان داد که تا به حال به گفته مديران ارشد استان، از اين اعتبارات خبري نيست و اين استان همچنان با نيمهتعطيل بودن پروژههاي عمراني دست و پنجه نرم ميکند که بيکاري از اثرات سوء آن است.
آمار بيکاري کردستان، 28 درصد است
بنا به گفته معاون برنامهريزي و امور اقتصادي استاندار کردستان رفع بيکاري و ايجاد اشتغال در استان نيازمند همکاري بانکها و سرمايهگذاري شرکتهاي بزرگ دولتي است.ارسلان ازهاري در جلسه کارگروه تخصصي اشتغال استان به نرخ بيکاري استان با استناد به آمارهاي رسمي اشاره کرد و گفت: حدود 28.1 درصد جمعيت استان بيکار هستند.وي افزود: اعتبارات و تسهيلات فعلي جوابگوي نيازهاي استان نيست در همين راستا دولت بايد نگاه ويژهاي به اين بخش داشته باشد.به گفته وي، در برنامه پنجم توسعه ايجاد 132 هزار شغل در کردستان و کاهش نرخ بيکاري به هفت درصد پيشبيني شده بود و تاکنون اين رقم محقق نشده است.این در حالی است که رئيس مجمع نمايندگان کردستان در مجلس، آمار 28 درصدی بيکاري کردستان را غيرواقعي دانسته و گفت: اين رقم واقعي نیست چرا که کردستان با آمار بسیاری بالاتری از 28 درصد اعلام شده رنج میبرد.محسن بيگلري ادامه داد: اينکه اشخاصي به اجبار، جواز کسب در حاشيه شهر بگيرند به عنوان شغل، محسوب نميشود.نماينده مردم سقز و بانه در مجلس نهم، عنوان کرد: در حالي که در شهرستان سنندج درآمد زير 2 ميليون تومان در ماه به عنوان زير خط فقر محسوب ميشود، ديگر نميتوان درآمدهاي 200 هزار توماني در ماه را در رديف اشتغال به حساب آورد.بيگلري با تأکيد مجدد بر اينکه آمار بيکاري بسيار بالاتر از 28 درصد است و اين رقم واقعي نيست، افزود: تا زماني که سرمايهگذاري دولتي و شرکتهاي زير نظر تأمين اجتماعي، مانند شستا در کردستان حضور پيدا نکنند، آمار بيکاري در اين استان نه تنها پائين نخواهد آمد که بالاتر هم ميرود.رئيس مجمع نمايندگان کردستان در مجلس با تأکيد بر اينکه بايد اعتماد را از خود دولت مشاهده کنيم، متذکر شد: در شرايط کنوني، مردم کردستان و کشور حاضر به سرمايهگذاري در اين استان نخواهند بود.بيگلري با گلايه از اينکه مردم همواره با وعدهها روبرو بودهاند، يادآور شد: هر دولتي به بهانه قوميتها، وعدههايي داده است، اما در عمل، اتفاق چشمگيري رخ نداد.
کردستان نیازمند خلاقیت است
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی کردستان هم اعتقاد دارد: این استان در حوزه اشتغال نیازمند خلاقیت است و در حال حاضر با ابتکار، نوآوری و توجه به مشاغل زود بازده و کارآفرینی میتوانیم از فرصتهای شغلی موجود در استان بهترین بهره را ببریم.احمد رشیدی افزود: کارآفرینی و نوآوری میتواند بسیاری از مشکلات حوزه اشتغال را رفع کند و در ایجاد مشاغل جدید نقش بسزایی داشته باشد.مدیر کل تعاون، كار و رفاه اجتماعی استان کردستان بیان کرد: کردستان دارای پتانسیلهای بالایی است و استفاده از این پتانسیلها در تمامی حوزهها میتواند در کاهش آمار بیکاری استان نقش بسزایی داشته باشد.رشیدی یادآور شد: در حال حاضر بسیاری از رشتههای مختلف اشباع شدهاند و همین امر باعث آمار بیکاری در کشور و به تبع آن استان شده است و انتظار میرود مدارس و دانشگاه همکاری لازم را در راستای توسعه و ترویج کارآفرینی و فنی و حرفهای را داشته باشند.استاندار کردستان هم، سرمایهگذاری متوسط به بالا و ایجاد مشاغل خانگی و کوتاه مدت را دو راهبرد گذر از معضل بیکاری استان کردستان میداند.عبدالمحمد زاهدی که در نشست شورای اشتغال استان که هفته گذشته در سالن شهدای گمنام استانداری سخن میگفت: اظهار داشت: از آنجایی که سرمایهگذاری در بحث اشتغال زمانبر است، باید کاری کرد تا از طریق ایجاد مشاغل خانگی و کوتاهمدت بخش قابل توجهی از بار سنگین بیکاری را پوشش داد.استاندار کردستان تصریح کرد: همزمان با اجرای مشاغل کوتاهمدت،سرمایهگذاری متوسط به بالا هم باید در دستور کار قرار بگیرد که خوشبختانه هر دوی این راهبرد در کردستان پیگیری میشود.زاهدی، ابلاغ دیرهنگام سهم بانکی کردستان را یکی از مشکلات سیستم بانکی در استان خواند که این وضعیت موجب از دست رفتن سه چهارم زمان سال میشود.وی در ادامه گفت: باید این واقعیت را درک کنیم که فلسفه وجودی بانکهای خصوصی متفاوت از بانکهای دولتی است هر چند انتظار میرود که این بانکها، بانکهای دولتی را در زمینه پرداخت تسهیلات، سرمایهگذاری و ایجاد اشتغال کمک کنند. حال؛سوال اين است که بيکاري کردستان چه زماني ريشهکن میشود و آيا حرف و عمل دولت يازدهم در خصوص حل بيکاري اين استان يکي خواهد بود؟ آيا دولت برنامهاي براي جلوگيري از خروج نيروهاي متخصص کردستان دارد؟ آيا حل معضل بيکاري در کردستان مقطعي است و بازهم در دولتهاي آينده با بيکاري دست و پنجه نرم خواهد کرد؟