رويكرد نويني در توليد فيلم‌هاي مستند بر اساس موضوعاتي خاص كه كمتر كسي به سراغ آنها رفته و به‌رغم اهميتشان اطلاعات ناچيزي از آنها منتشر شده است، باعث شده تا برنامه ثريا شبكه اول سيما و مجموعه شبكه افق، جايگاه خاصي را در حوزه مستند به خود اختصاص دهند.
ديده‌باني به نام ثريابرنامه ثريا كه از شبكه اول سيما پخش مي‌شود با شعار ديده‌باني براي پيشرفت ايران از اسفند ماه سال 90 كار خود را آغاز كرد. نام اين برنامه تلويزيوني برگرفته از حديث نبوي «دانش اگر در ثريا باشد، مرداني از سرزمين پارس بدان دست خواهند يافت» است. علاوه بر مباحثي كه در اين برنامه مطرح مي‌شود، مستند‌هاي توليدي اين برنامه شهرت فراواني به دست آورده‌اند. اين برنامه روحيه پرسشگري را نه در حد حرف بلكه در عمل نشان داده است. اكتفا نكردن به بحث‌هاي ميزگردي و تلاش براي صحبت با زبان تصوير و توليد مستند از جمله شاخصه‌هايي است كه «ثريا» را از ديگر برنامه‌هاي تلويزيوني تا حد زيادي متمايز كرده است.
پيش از اين شبكه سوم سيما به صورت موردي اقدام به توليد مستند «شوك» مي‌نمود. موضوعات برنامه «شوك» بيشتر در حيطه معضلات اجتماعي بود و با آنكه مخاطبان زيادي را به خود جلب كرده بود، عدم برنامه‌ريزي براي توليد و پخش روتين آن باعث شد تا اثر گذاري اين برنامه كمتر از پتانسيل واقعي آن باشد. در عوض شبكه يك رويكرد متفاوتي را در «ثريا» دنبال مي‌كند. اين برنامه با پخش منظم خود جامعه مخاطبانش را حفظ مي‌كند و گسترش مي‌دهد.
آنچه در «ثريا» ديده مي‌شود به نمايش گذاشتن شعار ما مي‌توانيم است. اين شعار زماني در قالب مستند‌هاي «7دقيقه تا تل‌آويو» كه به بررسي توان موشكي كشورمان مي‌پردازد و گاهي هم در قالب «رو در رو با شيطان» ضمن بررسي تاريخچه رويارويي دريايي ايران و امريكا توانمندي‌هاي نيروي‌هاي دريايي كشورمان (نيروي درياي سپاه) را در مقابله با تهديدات دشمنان به تصوير مي‌كشد.
مستند‌هاي «رو در رو با شيطان» و «7 دقيقه تا تل‌آويو» به دليل درخواست‌هاي مكرر بينندگان از تلويزيون بازپخش و در اينترنت نيز بارها و بارها دانلود شده‌اند. پيش از اين نيز مستند «مردمي با آرزوهاي دور برد» كه به زندگي سردار شهيد طهراني مقدم و نقش وي در پيشرفت‌هاي موشكي كشورمان پرداخته بود، با استقبال فراواني روبه‌رو شد. مديريتي كه در پشت تهيه و توليد اين مستند‌ها است با شناختي كه از خواسته‌هاي افكار عمومي دارد، موضوعاتي را به تصوير مي‌كشد كه پيش از اين ردپايي از آنها در تلويزيون ديده نمي‌شد.
تقدير شوراي نظارت بر صدا و سيما از ثرياشوراي نظارت بر سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران طي نامه‌اي از عوامل برنامه ثريا و مديريت شبكه اول سيما به‌دليل تهيه و پخش مستند‌هاي سه‌گانه شكار روباه، رو در رو با شيطان و 7 دقيقه تا تل‌آويو تقدير كرد.
بر اساس گزارش كارشناسان شوراي نظارت، با توجه به «نمايش توانمندي‌هاي دفاعي كشور» و «طرح مسائل حساسي همچون مبارزه مسلحانه مستقيم عليه امريكا و رژيم‌صهيونيستي» در قالبي هنرمندانه و جذاب كه غرور و عزتمندي را در مخاطبان بر مي‌انگيزد و بر فضاي رسانه‌اي جهان اثر‌گذاري قدرت‌‌آفرين دارد و در بازدارندگي دشمنان نيز مؤثر واقع مي‌شود، اين مستند‌ها قابل تقدير بوده است.
افق پيش‌روي سيما شبكه افق از زمان راه‌اندازي و تا‌اكنون كه هنوز به صورت آزمايشي در حال پخش است، توجه زيادي به پخش مستند داشته است. اين شبكه اكنون در تهران قابل دريافت است و به گفته پور‌محمدي معاون سيما در آينده نزديك افق پخش سراسري خواهد گرفت.
مستند‌هاي شبكه افق به چند دليل خاص هستند؛ برخي از مستند‌هاي برگزيده جشنواره عمار در اين شبكه اكران شده‌اند كه يكي ازمهم‌ترين آنها «نبرد خاموش» با موضوع تحريم‌هاي اقتصادي كشورمان است. اين شبكه نگاه ويژه‌اي نيز به مسائل بين‌المللي دارد. افق كه اولين سريال تلويزيوني‌اش «رستاخيز تفنگ‌ها» درباره نفوذ انگلستان در تجزيه امپراتوري عثماني و پايه‌گذاري كشور جعلي يهود بود، با پخش مستند‌هايي مانند «قصه‌هاي قدس» و «آرامش شام» سعي در تبيين آنچه در حوزه بين‌الملل در حال وقوع است، داشته است. اين شبكه جريان‌هاي تكفيري را نيز مورد توجه قرار داده است.
مستند «ملاقات با داعش» يكي از محصولات شبكه افق است كه در‌مورد گروهك تروريستي داعش توليد شده است. پخش اين مستند بازتابهاي زيادي را به همراه داشت به طوري كه رئيس شوراي نظارت بر سازمان صدا و سيما طي نامه‌اي از اقدام شبكه افق در پخش اين مستند تقدير كرد.
رويكرد شبكه افق و برنامه ثريا در يك نگاه مي‌تواند مكمل هم باشد. ثريا به توانايي‌هاي داخلي اشاره دارد و مستند‌هايش قدرت خود باوري را در ميان جامعه افزايش مي‌دهد و از طرف ديگر مستند‌هاي شبكه افق به خصوص مستند‌هايي كه موضوعات بين‌المللي را دنبال مي‌كنند، به دشمن‌شناسي و جايگاه ما در عرصه بين‌المللي اشاره دارد. در هر دو نگاه ذائقه پرسشگر بيننده تلويزيوني شناسايي شده و گروه‌هاي مستند‌ساز تلاش دارند تا پاسخ‌هاي خوبي براي سؤالاتي كه معمولاً بي‌جواب باقي مانده بودند، بدهند.
تأثيرات اين مستند‌ها تنها محدود به مرزهاي كشورمان نيست به طوري كه مستند شهيد طهراني مقدم و بيان در تير‌رس بودن رژيم‌صهيونيستي، بازتابهاي بين‌المللي را به همراه داشته است. آنچه در برنامه ثريا و شبكه افق در حال رخ دادن است به شرط عدم تقليد و كپي برداري صرف مي‌تواند الگوي خوبي براي گروه‌هاي مستند‌ساز باشد.
