بخش صحنهاي سوگواره خمسه با نمايش «يك شاخه گل سرخ» نوشته سيروس همتي و كارگرداني فريد يوسفپور از 21 آذر ماه ساعت 18:30 به مدت شش روز در تماشاخانه مهر حوزه هنري آغاز ميشود، به همين بهانه گفتوگويي با فريد يوسفپور كارگردان جوان اين نمايش داشتهايم.
آقاي يوسفپور! از پيشينه فعاليتتان در عرصه نمايش بگوييد؟من پيش از اين دستيار آقاي سيروس همتي بودم و امسال به عنوان اولين فعاليت كارگرداني، نمايش هيچكس نوشته خانم رؤيا افشار را كارگرداني كردم كه در سالن اصلي محراب اجرا رفت و «يك شاخه گل سرخ» هم كار دوم حرفهايام به عنوان كارگردان است.
چه شد كه موضوع عاشورا را براي اجرا انتخاب كرديد؟به دليل زمينههاي مذهبي كه در تربيت همه ما ريشه دارد، اين موضوع را انتخاب كردم تا به قولي دينم را به سالار شهيدان ادا كنم، نمايشنامه «يك شاخه گل سرخ» هم اثري مدرن است كه پرداختي بديع به موضوع عاشورا دارد.
از داستان نمايش بگوييد؟اين نمايش در سه اپيزود جداگانه به موضوع رفتن يا نرفتن شخصيتهاي مختلف در صورت تكرار حادثه كربلا ميپردازد، شمر به تخيل چند شخصيت ميرود و از آنها ميخواهد كه به صحنه كربلا بيايند و در راه امامحسين(ع) كشته شوند. در اپيزود اول شخصيت قصه، يك خانم جلسهاي است كه در ميانههاي راه جا ميزند، در اپيزود دوم آدمهايي را ميبينيم كه خودشان را جايگزين آدمهاي فهرست شمر ميكنند تا در كربلا در ركاب آقا امام حسين(ع) شهيد شوند و اپيزود سوم هم در خصوص محقق و نويسنده تاريخي است كه زمان روبهرو شدن با شمر، از شك به يقين ميرسد و حاضر به فدا كردن جانش در راه امامحسين(ع) ميشود.
قصه «يك شاخه گل سرخ» به روز است با اينكه بر پايه سوررئال و تخيل آدمها شكل گرفته اما اجرايي كاملاً رئال دارد و به آنچه از كار مذهبي مانند تعزيه در ياد آدمها است، شباهتي ندارد و بيشتر به روايت زندگي آدمها در تخيلاتشان ميپردازد و به عبارت ديگر آزمودن آدمها است، زماني كه در مرحله عمل قرار ميگيرند.
بازيگران نمايش چه كساني هستند؟بازيگراني چون روحالله كماني، آرزو نبوت، ميرنادر مظلومي، لادن قناد، مبينا سادات آتشي و علي يعقوبزاده ايفاي نقش ميكنند.
متأسفانه اجراهاي ديني در برخي از موارد درگير ضعفهاي معمول آثار مناسبتي ميشوند، چطور سعي كرديد از اين مسائل دور بمانيد؟سعي من اين بود كه از بيان شعارگونه پرهيز كنم و آنچه بيشتر به دل مردم مينشيند را نشان بدهم. قصه ما علاوه بر ايام محرم و صفر، در ساير زمانهاي سال هم قابليت محتوايي اجرا دارد، به نظر من حسن كار ما سادگي اجرا است، ما از يك آوازهخوان سنتي براي اجرا استفاده كردهايم، خوانندهاي كه در ابتدا و انتهاي اپيزودها شعرهاي حافظ را اجرا ميكند و به طور كلي سعي كرديم از فضاهاي تكراري آثار مذهبي و عاشورايي فاصله بگيريم.
به نظر شما چرا اجراي نمايشنامههاي مناسبتي گاهي با بيمهري از سوي برخي از كارگردانان روبهرو ميشود؟به دليل اينكه كارها سفارشي ميشوند دست هنرمند زمان توليد اثر نمايش بسته است و ديگر خلاقيت لازم را ندارد به همين دليل با اين سبك از اجرا مقابله ميكنند از همه مهمتر اين روزها سليقه جامعه ما بيشتر به سمت طنز و كمدي رفته است و آثار عاشورايي و مذهبي، مخاطب چنداني ندارند. واقعيت اين است كه تئاتر با تماشاگر زنده است و بدون تماشاگر معنايي ندارد اما اجراي نمايشهاي مذهبي و عاشورايي در مناسبتهايي مانند محرم و صفر ميتواند مخاطب خاص خودش را هم جذب كند.
برگزاري نخستين سوگواره خمسه را در افزايش و ارتقاي توليدات عاشورايي چطور ارزيابي ميكنيد؟قطعاً كمك بسياري ميكند، با توجه به اينكه حضور جوانان اين سوگواره بسيار مشهود است. من گفتوگويي از آقاي همتي كه از بازخوانهاي متون اين سوگواره بودند، خواندم كه در آن نمايشنامههاي ارائه شده به اين سوگواره را بسيار خوب ارزيابي كرده بودند كه در آنها ميتوان نويسندههايي جديد كشف كرد. به باور من چنين سوگواره هايي با رويكرد ديني ميتوانند فرصتي براي بروز استعدادهاي جوان در اين حوزه شوند.
برنامهاي براي اجراهاي عمومي آثار سوگواره در نظر گرفته نشده است؟اميدوارم خود حوزه هنري كه حامي توليدات مذهبي و ارزشي هست از اجراي عمومي نمايشهاي اين سوگواره حمايت كند و مسئولان اين را هم در نظر بگيرند كه اجراي عموم بدون حمايت مالي سودي براي گروههاي اين گونه اجراها ندارد.
سالن و زمان اجراهايتان در سوگواره خمسه به چه صورت است؟ نمايش «يك شاخه گل سرخ» از جمعه21 تا 26 آذر هر روز ساعت 18:30 سالن مهر حوزه هنري اجرا دارد.