1690 ششمين سامانه تلفني و گوياي ثبت تخلفات وزارت بهداشت و درمان و سي و هشتمين سامانه در نوع خود در كشور است كه روز گذشته با شعار «تكريم جامعه پزشكي؛ تضمين حقوق بيمار» و به منظور شكايت از تخلفات پزشكان آغاز به كار كرد. اين در حالي است كه 1690 ميراث‌دار حدود 37 سامانه مادر ثبت و رسيدگي به تخلفات در دستگاه‌هاي اجرايي است كه توقع جامعه در اين رابطه را به طور كامل تأمين نكرده‌اند.
سيد حسن هاشمي، وزير بهداشت در مراسم افتتاح مركز ملي پاسخگويي و رسيدگي به شكايات تعرفه (1690) گفت: با اعتقاد و باور مي‌گويم كه در طرح تحول نظام سلامت، خدا آن را مديريت كرد و به ما كمك‌هاي لازم شد. اين طرح در قدم اول در سيستم‌هاي درماني آغاز شد. وي افزود: در مورد بيماران صعب‌العلاج بدهكاريم و به زودي اين بسته را نيز اعلام مي‌كنيم اما در ساير بسته‌ها با قوت به پيش مي‌رود البته اشكالاتي وجود دارد كه به تدريج رفع خواهد شد. وي ادامه داد: بسته دوم بسته بهداشتي بود و دو هفته آينده اقدامات خوب آن اعلام مي‌شود كه با كمك بيمه‌ها ميسر شده است. وزير بهداشت افزود: بسته سوم توجه به نظام پرداخت و تعرفه‌هاست كه براي پزشكان و كاركنان حوزه سلامت به تدريج عملياتي خواهد شد، اين علاج سال‌هاي سال مغفول مانده و آسيب زيادي از اين راه وارد شده بود.
1690 گوشي براي شنيدن تخلفات يا رسيدگي به آنها؟
هاشمي گفت: همه علت اين آسيب، بداخلاقي ما نيست بلكه تصميم‌سازاني بودند كه فضا را به نحوي فراهم كردند كه امروز از آن تعبير به كار خلاف مي‌شود، در اين مرحله دنبال واقعي شدن پرداخت‌ها هستيم و ادعا نمي‌كنيم كارمان بي‌نقص است. وي تصريح كرد: گوش ما براي شنيدن نقد باز است و ما پذيرا هستيم و خوشحاليم كه واسطه‌اي باشيم براي ارائه خدمت به مردم البته منابع محدود است و اين طور نيست كه كلان باشد. هيئت دولت در اين زمينه فداكاري كرد و بخشي از منابع را براي اجراي اين مرحله اختصاص داده است. هاشمي گفت: امروز بيش از هر زماني به اخلاقمداري نياز است و اميدوارم مجلس در اين زمان كه در مورد بودجه بحث مي‌شود، مطالبات بهداشت و درمان را تأمين و از مردم رفع نگراني كند، هر چند كه در يكسال گذشته رضايتمندي نمايندگان مجلس، ائمه جماعات و دستگاه‌هاي نظارتي فراهم شد اما بايد كاري كنند تا اين اعتبارات پايدار شده و با آمد و رفت دولت تغيير نكند. وي افزود: ما مشكل اجتماعي قانون‌گريزي را داريم و نبايد اين را بهانه قرار دهيم و هر شخصي سلب مسئوليت كند بلكه بايد مراقبت بيشتري شود و اخلاق در همه بخش‌ها جاري باشد. وزير بهداشت ادامه داد: اميدواريم سازمان نظام پزشكي با قدرت كار نظارت را انجام دهد و شاهد آن نباشيم كه عده‌اي معدود راه ترقي و پيشرفت جامعه پزشكي و اعتماد مردم را سلب كنند، مسير مشخص شده و قانون مشخص است و مسئولان فني پاسخگو هستند.
وزير بهداشت افزود: بايد افرادي كه به شكايات مردم رسيدگي مي‌كنند به باور و اعتماد عمومي احترام بگذارند و اين طور نباشد كه فقط در حد حرف باقي بماند و اجرا نشود، در اين زمينه دستگاه‌هاي ديگر را صلاح ندانستيم وارد كنيم؛ چراكه اين موضوع به خانواده پزشكان مربوط است و به مردم نشان مي‌دهيم كه در جهت صيانت از حقوق آنها از هيچ تلاشي فروگذار نخواهيم بود.
رسيدگي به تخلفات سامانه‌اي يا شبكه‌اي؟
هاشمي گفت: جلوي زياده‌خواهي‌ها را بايد بگيريم و اين موضوع را مادر اصلي كارهاي وزارت بهداشت مي‌دانم كه از اين مسير گله‌ها به تدريج باز خواهد شد و بايد مراقب باشيم و آرزوي من اين است كه يك پرونده شكايت هم در اين سامانه وجود نداشته باشد. البته برآورده شدن آرزوي وزير بهداشت ارتباط مستقيم با بازدارندگي سامانه مزبور دارد. عدم ارتباط و پيوستگي شبكه‌اي با نهادهاي انتظامي و قضايي يكي از اشكالات سامانه‌هاي اينچنيني است. به عبارتي هر چند راه اندازي اين سامانه‌ها كمك بزرگي به دستگاه‌هاي انتظامي و قضايي كرد تا با مسائل كمتري از اين دست مواجه شوند با اين حال چون از درون سازمان‌ها و دستگاه‌هاي اجرايي مديريت شد به مسيري براي لاپوشاني تخلفات اين دستگاه‌ها نيز تبديل شدند. به عبارتي دستگاه‌هاي داراي سامانه پيگيري تخلفات قبل از هر نهاد نظارتي ديگري از تخلفات سازماني‌شان با خبر مي‌شدند و گاهي با پشت هم‌اندازي و زبان بازي بدون اينكه مشكل مربوط را برطرف كنند يا مسئله را به ناكجاهاي اداري‌شان پاس مي‌دادند يا اينقدر پيگيري را زمانبر مي‌كردند كه شاكي از پيگيري مسئله‌اش منصرف مي‌شد. به عبارتي هر يك از اين سامانه‌ها به محض راه اندازي با شيب تندي افزايش تماس و مخاطب دارند و بعد از گذشت مدتي و بدون اينكه آمار تخلفات كمتر شده باشد، شيب تماس گيرنده‌هايشان به سرعت نزولي مي‌شود و اعتماد عمومي را از دست مي‌دهند. در اين شرايط راه اندازي يك سامانه ثبت تخلف و رسيدگي به شكايت ديگر و موفقيت آن بستگي به اعاده اعتماد عمومي نسبت به خود و اسلافش دارد و اين كار تنها با ايجاد يك شبكه اجرايي مديريتي و انتظامي و قضايي هماهنگ و يك قانون پشتيبان كه براي هر كدام از اجزاي اين شبكه نقشي معين كرده باشد، امكان‌پذير است.
سامانه‌هاي ثبت تخلف نيازمند اعاده اعتماد عمومي
به عنوان مثال چنانچه چندين گزارش تخلف دريافتي در مورد يك پزشك به اين سامانه ارائه شود و وزارت بهداشت بخواهد طبق قوانين اخير به آنها رسيدگي كند و مثلاً سه ماه محروميت از طبابت براي پزشك متخلف تجويز كند، چند پزشك تنها در شهر تهران بايد براي سه ماه خانه‌نشين شوند و چه تعداد از مراكز درماني از وجود پزشك محروم مي‌شوند. از طرفي صحت اين گزارش‌ها چگونه بررسي خواهند شد؟ آيا بازرسين اين وزارتخانه افراد شناخته شده و با اتيكت بازرسي وارد مطب‌ها و مراكز درماني خواهند شد يا ناشناس خواهند بود؟ و از اين دست سؤالات كه در جريان موفقيت 1690 بايد بررسي شوند. به هر رو، اين سامانه در راستاي اجراي مرحله سوم طرح تحول نظام سلامت و به منظور اجراي بسته نظارتي كتاب ارزش نسبي خدمات سلامت، تكريم جامعه پزشكي و تضمين حقوق بيماران راه اندازي شده است. منتها صاحب‌نظران هشدار مي‌دهند كه اين شماره نبايد به سرنوشت ساير شماره‌هاي نظارتي دستگاه‌ها دچار شود. استقبال رسانه‌اي كه از آن صورت گرفته به اندازه كافي گوياي ترديدهاي موجود در مسير اجراي برنامه‌هاي اين سامانه است.
در مراسم افتتاحيه سامانه 1690 كه با حضور وزراي بهداشت و درمان و تعاون، كار و رفاه اجتماعي برگزار شد، از سوي محمد آقاجاني، معاون درمان وزير بهداشت از بيماران خواسته شد هزينه‌هاي بيمارستاني را فقط به صندوق پرداخت كنند و هر گونه پرداخت خارج از اين چارچوب را به سامانه ۱۶۹۰ گزارش كنند. وي گفت: براي كاهش پرداخت از جيب مردم در صندوق‌هاي بيمارستان‌ها پرداخت از 40 به 10 درصد رسيد و در روستاها از 6 به 3 درصد كاهش يافت و ارائه خدمات منحصر به بيمارستان‌ها شد تا بيماران به خارج از آن هدايت نشوند. معاون درمان وزير بهداشت گفت: انتظار داريم مردم در مراجعه به بيمارستان‌ها و مراكز جراحي محدود، خدماتي را كه مي‌‌گيرند هزينه‌اش را در قالب رسيد رسمي در بيمارستان‌ها پرداخت كنند و در مواردي كه دچار مشكل مي‌شوند به سامانه تلفني (1690) و سايت 1690.ir مراجعه كنند.
اینا همه نقشه بود که درامد پزشکها را بالا ببرند دوسه ماه بعد هم همه شرط وشروط ها ازیاد میره وهمان تخلفات وزیر میزی ها ازسر گرفته میشه 
