ايران و 1+5 از امروز فقط 33 روز فرصت دارند كه به توافق هسته‌اي دست پيدا كنند. يك هيئت كارشناسي ايراني به سرپرستي بعيدي‌نژاد از امروز در وين دور جديدي از مذاكرات كارشناسي را شروع مي‌كند تا آن طور كه عباس عراقچي گفته اختلافات موجود بر سر «موضوعات بسيار مهم باقي مانده» را حل و فصل كند ولي هرچه به مهلت تعيين شده نزديك مي‌شويم، اميد‌ها براي دستيابي به توافق در مهلت تعيين شده كمتر مي‌شود. كاترين اشتون مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا روز دوشنبه گفت كه «كار زيادي براي انجام دادن وجود دارد» و «هنوز درباره دستيابي به توافق تا 24 نوامبر» مطمئن نيست. حالا هم مقام‌هاي ايراني و امريكايي مي‌گويند كه ايران در مذاكرات وين پيشنهاد جديدي ارائه كرده كه طرف غربي آن را تأييد نكرده است.
به گزارش «جوان»، ديپلمات‌هاي اروپايي ديروز در گفت و گو با رويترز گفتند كه ايران در مذاكرات وين، طرح جديدي براي توافق با طرف غربي ارائه كرده ولي مذاكره‌كنندگان غربي طرح ايران را قبول نكرده‌اند. ديپلمات‌هاي اروپايي مي‌گويند كه هرچند ايران همچنان بر لغو كامل تحريم‌هاي اقتصادي اصرار دارد ولي در مذاكرات وين گفته كه حاضر است پاي توافقي را كه گام اول آن برداشته شدن آخرين تحريم هايي است كه غربي عليه ايران اعمال كرده، امضا كند، تحريم هايي كه مقام‌هاي ايران گفته‌اند در مقايسه با تحريم‌هاي قبلي، بسيار مخرب‌تر هستند.
مقام‌هاي ايراني در گفتوگو با رويترز گفته‌اند كه منظورشان از تحريم‌هاي اخير، همان تحريم‌هاي بعد از سال 2012 امريكا و اتحاديه اروپا عليه بخش بانكي و انرژي ايران است. مقام‌هاي ايراني مي‌گويند در حالي كه ايران همواره روي لغو كامل تحريم‌ها تأكيد داشته، پذيرش لغو بخشي از تحريم‌ها يك انعطاف از سوي ايران به شمار مي‌رود. يك مقام ايراني در توضيح پيشنهاد ارائه شده از طرف ايران مي‌گويد: «ايران خواستار بازگشت به وضعيت قبل از تحريم‌ها (تحريم‌هاي سال 2012) است. اگر اين پيشنهاد را قبول كنند، اين به رسيدن به يك مصالحه قبل از 24 نوامبر كمك خواهد كرد.» البته رويترز از قول مقام‌هاي غربي ادعا كرده كه اين پيشنهاد جديد، از حمايت رهبري ايران نيز برخوردار است ولي مقام‌هاي اروپايي غربي مي‌گويند پيشنهادي كه ارائه شده، چيز جديدي نيست و ايراني‌ها نيز همواره اين را مي‌دانسته‌اند كه تحريم‌ها فقط به صورت تدريجي قابل لغو شدن است. آنها در توضيح منظورشان از لغو تدريجي تحريم‌ها گفته‌اند كه هر تحريمي، ابتدا فقط تعليق و بعد از اثبات تعهد ايران، لغو خواهد شد.
مقام‌هاي غربي مي‌گويند كه آنها نيز در وين، به ايران پيشنهاد كرده‌اند كه برنامه هسته‌اي خود را محدود كند و ايران نيز پيشنهاد آنها را قبول نكرده است، موضوعي كه به تعبير رويترز نشان مي‌دهد «دوطرف در حالي كه به مهلت زماني 23 نوامبر نزديك مي‌شوند، چقدر از همديگر دورهستند.» جزئيات پيشنهادي كه طرف غربي پيشنهاد كرده، مشخص نيست ولي آسوشيتد پرس جمعه قبل به نقل از ديپلمات‌هاي امريكايي فاش كرد كه امريكا در وين پيشنهاد جديدي ارائه كرده و گفته كه حاضر است قبول كند ايران تعداد بيشتري از سانتريفيوژهاي خود را حفظ كند به شرط اينكه ايران ظرفيت انباشت مواد غني‌سازي شده خود را كاهش بدهد.
آسوشيتدپرس در خبر خود عدد و رقمي بيان نكرده بود ولي منابع غيررسمي مي‌گويند كه تعداد سانتريفيوژهاي ايران در اين پيشنهاد حدود 4 تا 5 هزار است. روزنامه لس آنجلس تايمز نوشت: «دولت باراك اوباما پيشنهاد خود را براي ايران تلطيف كرده است و احتمال دارد با فعاليت ۴ هزار سانتريفيوژ در ايران موافقت كند.» ايران در حال حاضر 9 تا 10 هزار سانتريفيوژ نصب شده در حال كار دارد و 10 هزار سانتريفيوژ نيز كار نمي‌كنند. البته برخي منابع ايراني از پيشنهاد حفظ 7 هزار سانتريفيوژ نيز خبر داده‌اند ولي عدد و رقم‌ها قابل تأييد نيستند و نه تنها هيچ منبع غربي (حتي غيررسمي) تاكنون عدد 7 هزار را تأييد نكرده، بلكه طرف غربي پيشنهاد ايران براي لغو تحريم‌هاي سال 2012 را نيز نپذيرفته است. نكته قابل توجه اينكه، به نظر مي‌رسد به رغم توافق ژنو با دولت امريكا، برخي جناح‌هاي تندرو در داخل امريكا به دنبال اين هستند كه روند تحريم‌ها عليه ايران را در سطوحي ديگر دنبال كنند.
ديروز گزارش شد كه يهوديان امريكايي ايالت پنسيلوانيا با همكاري نمايندگان دموكرات و جمهوري‌خواه، تحريم‌هاي جديدي عليه بخش انرژي ايران به تصويب رساندند. بر اساس گزارش خبرگزاري يهوديان فيلادلفيا، «تام‌كوربرت» فرماندار ايالت پنسيلوانيا لايحه ايالتي را تصويب كرد كه طي آن روز سه‌شنبه هرگونه سرمايه‌گذاري در بخش انرژي ايران را براي شركت‌هاي اين ايالت محدود مي‌كند.
راس: احتمال توافق كم است
تحت چنين شرايطي، چشم انداز مذاكرات در فاصله حدودا يك ماهه تا پايان مهلت تعيين شده در ژنو در حال كمرنگ شدن است و برخي منابع از همين حالا احتمال تمديد مذاكرات را بيش از گذشته مي‌دانند.
مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا روز دوشنبه در نشست وزراي خارجه اروپايي گفت: «اميدوارم تا 24 نوامبر به توافق برسيم اما هنوز مطمئن نيستم تا اين روز به توافق برسيم؛ كار زيادي براي انجام دادن داريم.» دنيس راس، مشاور سابق اوباما در امور خاورميانه امريكا نيز در گفت و گو با فارين افرز گفت: « امريكا برنامه غني‌سازي اورانيوم صنعتي را نخواهد پذيرفت و تنها با قابليت غني‌سازي محدود موافقت خواهد كرد. بنابراين توافق جامع تا ۲۴ نوامبر به نظر بسيار بعيد مي‌رسد.»
به گفته دنيس راس، منطق بازگشت به عقب برنامه هسته‌اي ايران، در ازاي بازگشت به عقب تحريم‌ها، بيش از پيش دور از دسترس به نظر مي‌رسد چراكه ايران در ازاي بازگشت به عقب تحريم‌ها، تنها حاضر به انجام اقدامات شفاف‌ساز محدودي است در حالي كه واشنگتن اين اقدامات را كافي نمي‌داند و تأكيد كرده كه امريكا برنامه غني‌سازي اورانيوم صنعتي را نخواهد پذيرفت و تنها با قابليت غني‌سازي محدود توافق خواهد كرد. بنابراين توافق جامع تا 24 نوامبر به نظر بسيار بعيد مي‌رسد.
راس مي‌گويد: «يك عضو مذاكره‌كننده گروه 1+5 به من گفت كه او انتظار دارد ايران در صورت عدم توافق، محدوديت‌ها بر سر برنامه هسته‌اي خود را برداشته و برنامه غني‌سازي اورانيوم خود را به سرعت افزايش دهد و تهران غني‌سازي 20درصدي را ازسرگيرد؛ موضوعي كه زمان «گريز هسته‌اي» را كاهش خواهد داد.»
كاخ سفيد نقش كنگره را نفي نمي‌كند
سخنگوي كاخ سفيد گزارش‌ها مبني بر تلاش دولت امريكا براي جلوگيري از مداخله كنگره در هرگونه توافق نهايي ايران و 1+5 را رد كرد. به گزارش خبرگزاري فارس، «اريك شولتز» سخنگوي كاخ سفيد گزارش‌ها مبني بر تلاش دولت «باراك اوباما» رئيس‌جمهور امريكا براي ناديده گرفتن نقش كنگره در هرگونه توافق نهايي ايران و 1+5 را رد كرد. پايگاه اطلاع‌رساني كنگره گزارش كرد كه شولتز روز دوشنبه در اين باره گفت: «اين ايده كه ما تلاش مي‌كنيم تا از رايزني با كنگره خودداري كنيم و هرگونه انرژي گذاشتن روي اين ايده، مضحك است. »
وي در خصوص نقش كنگره در توافق نهايي با ايران گفت: «اين موضوعي است كه ما به شدت درباره آن با كنگره گفتوگو مي‌كنيم. ما به شدت به رايزني با كنگره در اين باره ادامه مي‌دهيم.» پيش از اين، سناتور «مارك كرك» يكي از سناتورهاي جمهوري‌خواه كنگره امريكا هشدار داده بود كه دولت «باراك اوباما» رئيس‌جمهور امريكا با امتناع از دادن اجازه به كنگره براي تأييد هرگونه توافق نهايي هسته‌اي بين ايران و 1+5 در واقع راه تقابل با كنگره را در پيش گرفته است.
كرك در بيانيه‌اي براي پايگاه اينترنتي «آلگماينر» نوشت: «دولت اوباما با تهديد به قطع نقش كنگره در توافق هسته‌اي ايران، در واقع كنگره را متحد مي‌كند. ما از توافق اوباما و خامنه‌اي كه كودكان ما را محتوم به داشتن آينده‌اي كه در آن خاورميانه پر از سلاح‌هاي هسته‌اي باشد، حمايت نمي‌كنيم.»
