گونتر اوتینگر
کمیسیونر انرژی اتحادیه اروپا از توافق روسیه و اوکراین در مورد مسائل گازی به منظور
تامین گاز اروپا برای فصل زمستان خبر داد. اتحادیه اروپا، اوکراین و روسیه جمعه 4
مهر نشستی سه جانبه در سطح وزیران در برلین برگزار کردند. بنا بر اعلام کمیسیون اروپا،
این نشست با هدف جلوگیری از بحران گاز در اروپا برگزار شد. در این مذاکرات گونتر اوتینگر
کمیسیونر انرژی اتحادیه اروپا، الکساندر نوواک وزیر انرژی روسیه و یوری پرودان وزیر
انرژی اوکراین شرکت داشتند.
اوتینگر پس از این نشست اعلام کرد که روسیه و اوکراین در
مورد تامین گاز اروپا برای فصل زمستان به توافق دست یافته اند. وی تصریح کرد اوکراین
موافقت کرده است تا پایان امسال سه میلیارد و صد میلیون دلار به روسیه پرداخت کند و
در ازای آن روسیه نیز پنج میلیارد متر مکعب گاز در اختیار اوکراین قرار خواهد داد.اوتینگر
گفت این مذاکرات سه جانبه هفته آینده ادامه خواهد یافت.سخنگوی اتحادیه اروپا در این
باره گفت: محور این مذاکرات امنیت انرژی و صادرات گاز روسیه به اوکراین بوده و طرفها
تلاش کردند از قطع صادرات گاز روسیه به اوکراین و اتحادیه اروپا در فصل سرما جلوگیری
کنند.گفتنی است روسیه قبل از این یکی از شروط تأمین گاز اوکراین در زمستان را پیش پرداخت
پول گاز صادراتی به اوکراین اعلام کرده بود.
الکساندر
نواک وزیر انرژی روسیه نیز پس از برگزاری مذاکرات گازی با اوکراین در برلین گفت، توافقنامه
گازی زمانی به اجرا درخواهد آمد که پیش پرداخت خرید گاز انجام گرفته باشد.نواک تصریح
کرد مبلغ 2 میلیارد دلار تا پایان ماه اکتبر سال 2014 و مبلغ یک میلیارد و 100 میلیون
دلار دیگر تا آخر سال جاری میلادی باید از سوی اوکراین به روسیه پرداخت شود. از سوی
دیگر روسیه اعلام کرد طی شش ماه آینده قیمت هر هزار مترمکعب گاز صادراتی به اوکراین
با تخفیف 100 دلاری معادل 385 دلار خواهد بود.شرکت گاز پروم روسیه اعلام کرده است به
محض دریافت اولین بخش از بدهی گازی اوکراین صادرات گاز به این کشور را از سر خواهد
گرفت.بر همین اساس رئیس جمهور روسیه نامه ای به رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، خوزه مانوئل
باروسو، نسبت به توافق دو کشور ارسال کرده است.گفتنی است از زمان برکناری ویکتور یانوکوویچ
رییس جمهوری پیشین اوکراین و آغاز مخاصمه بین مسکو و کی یف، اوکراین تقریبا برای هر
یکهزار متر مکعب گاز، 485دلار پرداخته است که گران قیمت ترین نرخ گاز در کل اروپا به
شمار می آمد.این قرارداد تا ماه ژوئن برقرار بود، یعنی زمانی که گازپروم روسیه صادرات
گاز را به اوکراین به دلیل بدهی های پیشین کی یف متوقف کرد. نفتوگاز و شرکت گازپروم
چند ماه قبل متقابلا از یکدیگر در دادگاه داوری بین المللی استکهلم شکایت کرده اند.
نفتوگاز خواستار تعیین قیمت عادلانه ای برای صادرات گاز طبیعی به گازپروم شده است.
گفتنی است
اوکراین حدود 5 /4 میلیارد دلار بدهی گازی به روسیه دارد که به رغم اصرار مقامات روسی
تاکنون آن را نپرداخته است.مقامات اوکراینی اعلام کرده اند که بهای 485 دلار برای هر
هزار مترمکعب گاز روسیه غیرعادلانه و بیش از حد بالاست و با این شرایط کی یف بدهی خود
را نمی پردازد. اوکراین بر قیمت 268 دلار برای هر هزار مترمکعب گاز اصرار دارد
و مذاکرات شرکت های نفت وگاز اوکراین و گازپروم روسیه اواسط ماه ژوئن گذشته بی نتیجه
به پایان رسید. با تمام شدن مدت ضرب الاجل پرداخت و ناکامی مذاکره کنندگان برای دستیابی
به توافقی در خصوص قیمت‌های گاز و صورت حساب‌های پرداخت نشده، روسیه نیز دوشنبه 16
ژوئن اعلام کرد، انتقال گاز به اوکراین را متوقف کرده است.
با این همه
اتحادیه اروپا که کشورهای آن از 10 تا 100 درصد برای گاز مصرفی خود به گاز روسیه وابسته
هستند ، با توجه به وخامت روابط روسیه و اوکراین ،ظرف چند ماه گذشته مدام نگرانی خود
در باره پیامد تنش در روابط این دوکشور از جمله قطع صادرات گازی روسیه به اوکراین و
تاثیر منفی آن بر تامین نیاز های گازی اتحادیه اروپا را گوشزد کرده اند. از جمله "آنگلا
مرکل" روز سه شنبه در سخنانی با تاکید بر ضرورت انتقال گاز به اروپا از طریق اوکراین،
حل فوری مناقشه گازی میان این کشور و روسیه را خواستار شد.مرکل با اشاره به نزدیک شدن
فصل سرما و نیاز بیشتر اروپا به گاز گفت که در زمینه پایان یافتن مشاجره گازی بین روسیه
و اوکراین موفقیت کمی به دست آمده، و تاکنون راه حل بلند مدتی برای حل این موضوع مطرح
نشده است. این نگرانی
ها باعث شد تا مقامات اتحادیه اروپا بویژه اوتینگر کمیسیونر انرژی این اتحادیه در چندهفته
گذشته بر تلاش های خود برای حصول هر چه سریعتر توافقی بین روسیه و اوکراین بیافزایند
که ماحصل آن توافقنامه گازی بین این دو کشور است.
اوتینگر روزسه شنبه در یک نشست خبری
در این باره تصریح کرد که توافق در زمینه قیمت گاز بین روسیه و اوکراین باید قیمت موقت
گاز را برای دوره زمانی مشخصی تعیین کند. وی خاطرنشان کرد کاربردی ترین روش این است
که قرارداد اولیه برای واردات چند میلیارد مکعب گاز از شرکت روسی "گازپروم"
به شرکت اوکراینی "نفتوگاز" به دست آید که بر اساس قیمت موقت گاز باشد.
'با این همه باید به یاد داشت که روسیه دیگر حاضر به تساهل یا تسامح در قبال دولت غربگرای
اوکراین نیست و در این راستا ، شرط مهمی در صادرات گاز به این کشور نهاده که همانا
پیش پرداخت کامل گاز صادراتی به اوکراین است. تعیین این شرط هم برای اعمال فشار به
کی یف و هم نشاندهنده بی اعتمادی کامل مسکو به کی یف است.در عین حال اتحادیه اروپا
که خود اکنون یکی از طرفین ماجرای اوکراین است ، با توجه به اینکه بیش از یکسوم گاز
مصرفی خود را از روسیه وارد می کند ، چاره ای نمی بیند جز اینکه رضایت طرف روسی را
بدست آورد.
از سوی دیگر
مقامات ارشد اوکراین نیز با وجود اقداماتی مانند تصویب توافقنامه مشارکت اوکراین با
اتحادیه اروپا که روابط سیاسی و اقتصادی کی یف با اتحادیه اروپا را قویتر می سازد و
نشاندهنده واگرایی کامل اوکراین از شرق و همگرایی آن با غرب است ، بدلیل وابستگی اوکراین
به روسیه از جهات مختلف چاره ای جز تمکین به خواسته های روسیه ندارند.با توجه به این
ملاحظات امضای توافقنامه گازی روسیه و اوکراین را باید اقدامی از سر ناچاری و نه نشانه
ای برای بهبود روابط دو کشور تلقی کرد. این در حالی است که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور
روسیه چند روز قبل درنامه ای به پترو پوروشنکو
رئیس جمهوری اوکراین هشدار داد که اگر کی یف هربخشی از توافقنامه تجاری با اتحادیه
اروپا را اجرا کند مسکو دسترسی اوکراین به بازار روسیه را محدود خواهد کرد. پوتین در
عین حال به پوروشنکو هشدار داد که اگر اوکراین حتی با تغییر قوانین ملی خود برای اجرای
قرارداد تجاری با اتحادیه اروپا آماده شود این مساله با پاسخ و واکنش فوری مسکو روبرو
خواهد شد.
در واقع
امضای قرارداد تجارت آزاد بین اروپا و اوکراین به یکی از موارد مهم اختلاف بین کی یف
و مسکو تبدیل شده است. پوتین در این نامه افزود ما همچنان بر این باوریم که تنها با
تعدیل سیستمی توافقنامه تجاری که در آن همه خطرات و ریسک های مربوط به روابط اقتصادی
روسیه و اوکراین و کل اقتصاد روسیه لحاظ شود، امکان ادامه روابط تجاری و همکاری های
اقتصادی روسیه و اوکراین وجود دارد.پوتین اشاره ای به جزییات اقدامات احتمالی تلافی
جویانه روسیه نکرده است اما دمیتری مدودف، نخست وزیر روسیه هفته گذشته تاکید کرد که
وی دستوری را به منظور محدود کردن دستیابی صادرکنندگان اوکراینی به بازار روسیه امضا
کرده است. این تدابیر هنوز اجرایی نشده است.افزایش تعرفه ها از سوی روسیه به معنای
زیان و ضررسالانه 3 میلیارد یورویی کسب و کارها در اوکراین خواهد بود.
بايد به وزير نفت ايران تسليت گفت كه تيرش به سنگ خورد! بنده خدا چقدر تلاش كرد تا گاز ايران را به اروپا صادر كند و وقتي زمستان مشكل گاز پيدا كرديم، بروند و از دلالان گاز بخرند!! درست شبيه داستان بنزين!!! ولي نشد!! حيف شد!!! 
