مدتي كوتاه از پيروزي انقلاب گذشته بود كه از دل مساجد، شجره طيبه بسيج روييد و امروز نيز با استفاده از روشهاي بديع، خصوصاً در حوزه تربيتي و آموزشي و با تشكيل حلقههاي تربيتي صالحين در مساجد با كمك و هدايت ائمه جماعت، سرگروهها و مربيان، گامهاي مؤثري جهت رشد و ارتقاي معنوي بسيجيان و نزديكشدن مساجد به طراز اسلامي برداشته شده است. موتور محرك مساجد، جوانان انقلابي بودند كه با انس با قرآن صراط منير خود را برگزيده و در دوران انقلاب و جنگ هر آنچه در توان داشتند به منصه ظهور رساندند. آنچه در پي ميآيد گفتوگوي جوان با سرتيپ دوم حسين بهشتي به بهانه روز جهاني مساجد و روز بسيج مساجد و محلات است كه از نظرتان ميگذرد.
براي شروع يك معرفي اجمالي از خودتان داشته باشيد.
من سرتيپ دوم پاسدار حسين بهشتي كه در سالهاي دفاع مقدس و جنگ تحميلي به عنوان مسئول مخابرات لشكر 27محمد رسولالله(ص) به صورت مستمر توفيق خدمترساني داشتم و در اين دوران با توجه به مسئوليت محوله با فرماندهان زيادي مأنوس بوده و در كنارشان خاطرات زيادي دارم. از اين بزرگواران ميتوان به سرداران شهيدي چون همت، دستواره، نوري و... اشاره كرد. مدتي بعد از جنگ نيز در سپاه ثارالله فعاليت داشته و ناحيه مقاومت بسيج ابوذر را تأسيس نمودم و چند سالي در ناحيه جماران مشغول بوده و قبل از خدمت در اين سنگر مسئول سازمان فناوري و اطلاعات سپاه بودم كه به اصرار خودم جهت خدمترساني بيشتر به بسيجيان عزيز توفيق پيدا كردم كه در سازمان بسيج مساجد و محلات خدمت كنم.
چگونه ميتوانيم از مجموعه ظرفيتهاي مسجد در جهت تقويت و تحقق برنامههاي بسيج استفاده كنيم؟
مساجد ظرفيتهاي فراواني دارند: امام جماعت، هيئت امنا، نمازگزاران، مجموعههاي وابسته به مسجد، قداست خانه خدا و ارزشي بودن حضور در مسجد. بسيج ميتواند از اين ظرفيتها براي حضور خود، كيفي كردن برنامههايش و انجام مأموريتها به نحو احسن استفاده كند و در راستاي مسائل اعتقادي، تربيتي، فرهنگي، اجتماعي، سياسي و نظامي از آنها بهره ببرد و ما عملاً شاهديم در مساجدي كه يك پيوند عميق و ريشهداري بين آن مسجد وپايگاه بسيج وجود دارد، ارتقاي توانمنديهاي نظام درآن محله بيشتر است. يعني در عرصه مسائل اعتقادي وتربيتي بسيج ميتواند از امام جماعت كمك بگيرد. در عرصه تقويت ارزشها از فضاي ارزشي مسجد استفاده كند. همچنين بسيج ميتواند در عرصه مسائل اجتماعي از نهادهاي وابسته به مساجد مثل صندوق قرضالحسنه، كتابخانه و مجموعههايي كه در هر مسجدي وجود دارد بهره ببرد. در عرصه حضور مردم در صحنههاي مختلف نظام نيز ميتوان از وجود نمازگزاران مساجد استفاده كرد. هيئت امناء هم ميتواند پشتيبان بسيار خوبي براي بسيج در همه موارد باشد.
نقش بسيج مساجد و محلات در پيگيري مطالبات رهبري از جمله تحقق شعار سال جاري چيست؟
بسيج بازوي ولايت است و بسيج مساجد و محلات كه پيكره اصلي بسيج به شمار ميرود، پيشتاز تحقق فرامين و مطالبات ولايت است. البته اين مسئله متناسب با نوع موضوع و شرايط آن فرق ميكند. مثلاً در مورد شعار سال 93 كه حضرت آقا فرمودند: (اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملي و مديريت جهادي) مهمترين نقشي كه پايگاههاي بسيج مساجد و محلات دارند فرهنگسازي است.
بحمدالله امروز ما از شبكه گسترده حلقههاي صالحين در پايگاههاي مقاومت برخورداريم و بر اساس سياست كلي ابلاغي سازمان بسيج مستضعفين در سال 93 يكي از بحثهاي مستمر در طول سال براي حلقههاي صالحين بحث فرهنگسازي براي مصرف كالاهاي داخلي و پرهيز از كالاهاي خارجي است. همچنين در نشستهاي روشنگري كه در پايگاهها برگزار ميشود مهمترين مسائل روز از جمله مطالبات ولايت تبيين ميشود.
يك فرصتي كه مساجد دارند با اقامه سه وعده نماز جماعت در طول روز، انجام مراسم و مناسبتهاي مذهبي و ديني است كه اين فرصتها به عنوان يك تريبون مردمي و كمهزينه سنتي ولي اثرگذار مورد استفاده قرار ميگيرد.
از آنجا كه مردم خودشان با علاقه در اين برنامهها حضور بههم ميرسانند اين يك موقعيت و بستر فراهم شدهاي است كه ما بايد از اين ظرفيتها به نحو احسن استفاده كنيم. ما ميتوانيم دغدغههاي حضرت آقا را در اين فرصتها مطرح كنيم. اگرچه در بعضي مساجد اين كار انجام ميشود.
اما ما هر چقدر بتوانيم اين حضور را گستردهتر كنيم و دغدغههاي حضرت آقا را از ابعاد مختلف از جمله اقتصاد مقاومتي، فرهنگ كار و تلاش جهادي، مديريت مصرف، جلوگيري از اسراف، سبك زندگي، فعاليتهاي فرهنگي، تهاجمات فرهنگي دشمنان، و... مطرح سازيم. انشاءالله نتايج خوبي حاصل ميشود.
تأثير وجود پايگاههاي بسيج مساجد در رونق نمازهاي جماعت و خصوصاً حضور جوانان و نوجوانان در مساجد چيست؟
با توجه به اينكه اساساً مأموريت اصلي پايگاههاي بسيج مساجد جذب آحاد مردم خصوصاً جوانان و نوجوانان به بسيج با محوريت مسجد است و برنامههاي اصلي پايگاه از جمله برنامههاي تربيتي، آموزشي و فرهنگي در مسجد انجام ميگيرد بنابراين جذب به بسيج يعني جذب به مسجد و بحمدالله امروزه شاهد حضور با نشاط بسيجيان در برنامههاي مساجد از جمله نماز جماعت هستيم. بسياري از امور اجرايي مساجد را همين جوانان و نوجوانان انجام ميدهند. از طرف ديگر در برنامهريزيها طوري پيشبيني شده كه نماز جماعت محور قرار گيرد. مثلاً زمان تشكيل حلقههاي صالحين كه اصليترين كار پايگاههاي بسيج است به نحوي تنظيم شود كه شروع يا پايان آن با حضور در نماز جماعت باشد.
همچنين پايگاههاي مقاومت به دليل اينكه يك سازمان منسجم و سازمان يافته و هماهنگ كشوري است، هر روش و برنامهاي را اراده كنيم ميتوانيم به صورت سازمانيافته و فراگير در كشور پياده كنيم چراكه اين قابليت در ما هست. بنابراين اگر موضوع بحث ما حضور پررنگ و پررونق بچهها در نمازهاي جماعت باشد، اين اراده را بايد سازمانيافته انجام دهيم و بهوسيله تبليغ و تشويق و تلاش به جهت اينكه جوانها حضورشان در مسجد پررنگ شود شدني است و ما بايد تلفيقي از اراده و اعتقاد بچهها و اراده سازمانيافته داشته باشيم. شما ديديد كه در خيلي از برنامههاي فرهنگي و مسائل اجتماعي وقتي كه بسيج به صورت سازمانيافته وارد ميشود، دفعتاً در كل كشور در همه اقشار اين اتفاق قابل لمس است. خب حالا ميتواند يك برنامهاي باشد به عنوان پررونق كردن حضور جوانها در نماز جماعت در فعاليتهاي مسجد در كنار پيشكسوتان، بزرگترها و معتمدين محل كه اين مهم، هم جنبه تربيتي و جنبه آموزشي دارد و هم جنبه مكمل دارد چراكه جوانها سرشار از نشاط و سرزندگي و انرژي هستند. اگر ببينيم كه مسجد محل رسيدگي به امور محل با محوريت روحاني است جوانها ميتوانند موتور محرك اين حركت باشند. بنا بر اين حضور در نماز جماعت ميتواند مقدمهاي براي انجام رسالت مسجد محل باشد. اين چيزي است كه به نظر من زمينه و مقدمهاي است براي آن رسالت مسجد كه با حضور جوانها محقق ميشود. اگر ما بپذيريم كه مسجد ركن محله است براي امور فرهنگي، اجتماعي، ديني، مذهبي و رسيدگي به امور مردم و مسائل از اين دست، آنگاه روحاني مدير مسجد است. روحاني امين محله و محل رجوع مردم است. بازوي اجرايي و پيادهسازي سياستها و دغدغههاي روحاني بايد بسيج باشد حالا هر جا اين توافق، همفكري و هماهنگي است برآيند اثرات مثبت در محله بيشتر است. بنابراين يكي از زيرساختهاي كار در مسجد انجام اين تعاملات و توافقات است. ما نميتوانيم در مسجد كار بكنيم، ابزار اجراي بسيج را نداشته باشيم، كانون مسجد را نداشته باشيم و با هيئت امنا سر يك مسئله جزئي اختلاف داشته باشيم بنابراين مقدمه كار در مسجد و پايگاههاي مقاومت بسيج اين تعاملات و هماهنگي و دوستي محبت است.
به نظر شما مهمترين مشكلاتي كه در بحث مساجد وجود دارد، چيست؟
به نظر من يكي از مشكلات مهم مساجد عدم برخورداري از يك مديريت منسجم مردمي و حاكميتي مناسب است. لذا شاهديم برخي متوليان مساجد از توانايي لازم و شناخت كافي نسبت به ضرورتهاي فرهنگي و اجتماعي جامعه برخوردار نيستند و از محيط پيرامون خود كماطلاعند، به همين دليل بعضاً مشاهده ميشود اين نوع مسجد نه تنها براي فعاليتهاي فرهنگي و اجتماعي بسترسازي لازم را نميكنند بلكه بعضاً باعث دلسرد شدن جوانان پرشور نيز ميشود كه البته طي سالهاي اخير با توجه به رهنمودهاي مقام معظم رهبري (مدظله العالي) در خصوص توجه بيشتر ائمه محترم جماعات و امناي مساجد به اين مقوله، تا حدود زيادي وضعيت رو به بهبود است ولي هنوز تا رسيدن به يك وضعيت مطلوب فاصله داريم.