روزنامه هفت صبح: «ظرفیت بیشتر هتل های ایرانی تکمیل شده!» خبر شوکه کننده ای است، آن هم درست زمانی که از تعطیلات چهار روزه عید فطر کمتر از دو هفته می گذرد و خیلی ها سفر تابستانی شان را در همان تعطیلات رفته اند اما اگر بدانید که بیشتر مقیمان حال حاضر هتل های مان گردشگران خارجی هستند، بیشتر شوکه می شوید.
این یعنی پیش بینی روزنامه های معتبری مثل ایندیپندنت به وقوع پیوسته و امسال مقصد شماره یک مردم دنیا برای مسافرت ایران است؟ آیا در کشور ما سونامی گردشگری به راه افتاده؟ پس چرا خودمان را برای این سونامی آماده نکرده ایم و هتل هایمان با کمبود ظرفیت مواجه شده اند؟
دلایل زیادی برای تمایل گردشگران در انتخاب کشور مقصد وجود دارد. شاید مهم ترین دلیل ثبات سیاسی و اقتصادی کشور نسبت به سال گذشته باشد و مدیران آژانس های مختلف هم در گفتگویی به آن اشاره می کنند. آنچه از صحبت های مدیران آژانس ها در گفتگوها برمی آید، ظرفیت هتل ها از روزهای قبل از تعطیلات عید فطر پر شده؛ اتفاقی که با توجه به گفته های مسئولان سازمان گردشگری درباره رشد 250 درصدی ورود گردشگر به کشور در ماه های اخیر چندان هم غیرمنتظره نبوده. تا پایان تابستان هم وضعیت کماکان به همین منوال است؛ زیرا بعضی گردشگران خارجی تا مدت یک ماه در ایران اقامت می کنند.
مثلا مدیر یکی از آژانس ها می گوید مسافر عرب زبانی داشته که دو هفته در هتل قصر الماس مشهد یعنی یکی از گران ترین هتل های ایران اقامت داشته و نزدیک به شش میلیون تومان هزینه اقامتش شده یا مسافرهای عرب دیگری هستند که مدت زمان 20 روز به بالا را برای اقامت در شهرهای شمالی ترجیح می دهند اما مهمترین موضوع حال حاضر این است که آیا این موج ورود گردشگر خارجی مربوط به همین چند ماه اخیر است یا ادامه خواهد داشت؟ قبل از جواب دادن به این سوال بهتر است بدانیم این گردشگران از کدام کشورها آمده اند و چطور مجذوب کشورمان شده اند.
یک خبر خوب، یک خبر بددیروز شبکه هتل یار که اولین و بزرگترین شبکه رزرواسیون هتل های ایران است در ایمیلی به اعضای خود اعلام کرد در حال حاضر ظرفیت همه هتل ها تکمیل شده است. در متن این اطلاعیه آمده: «همانطور که در سایت مشاهده می فرمایید بسیاری از هتل ها برای هفته های آینده ظرفیت نخواهند داشت که این موضوع بیشتر به دلیل ورود بیش از حد مسافرین خارجی در سال جاری است؛ لذا اگر برنامه سفر در شهریور ماه دارید باید حداکثر ظرف همین هفته برای رزرو اقدام کنید زیرا اغلب هتل های داخلی برای شهریور نیز ظرف چند روز آینده کاملا پر خواهند شد.»
درست است که هجوم گردشگران به ایران خبر خوبی است اما در کنار آن نمی توانیم از این خبر بد هم بگذریم. همین که صنعت گردشگری مان نتوانسته خود را برای چنین فرصت ایده آلی آماده کند و آنقدر هتل و امکانات نداریم که نیازهای همه گردشگران داخلی و خارجی را پوشش دهیم؛ تا جایی که چندی پیش یک گردشگر ایتالیایی هم بعد از سفر به ایران در سفرنامه اش نسبت به کمبود هتل در ایران انتقاد کرد. همین موضوع باعث شده تا سرمایه گذاران فرانسوی و اماراتی به فکر ساخت هتل در ایران بیفتند؛ در حالی که این نقص می توانست توسط سرمایه گذاران خودمان پوشش داده شود اما گویا تکمیل ظرفیت هتل های ایران بیشتر از آنکه مربوط به کل هتل ها باشد، درباره هتل های پنج ستاره و چهار ستاره صدق می کند.
نجوان، مسئول روابط عمومی سازمان گردشگری در این رابطه می گوید: «بیشتر گردشگران خارجی هتل های پنج ستاره و چهار ستاره را انتخاب می کنند و برای همین این هتل ها دیگر جا ندارند و کمبود ظرفیت در واقع مربوط به همین هتل هاست.»
محسن واحدی، مدیر سایت هتل یار نیز در این رابطه می گوید: «هتل های پنج ستاره و چهار ستاره ایرانی محدود هستند. مثلا شمال ایران، تنها دو هتل پنج ستاره دارد. مشهد هتل پنج ستاره بیشتری دارد اما به همان نسبت توریست های این شهر هم بیشتر هستند. در یزد هم با اینکه هتل های سنتی خوبی داریم با مشکل ظرفیت در ایام خاص و «های سیزن» مواجهیم.»
واحدی می گوید شیراز در بین شهرها وضعیت بهتری دارد و چهار هتل پنج ستاره آن می توانند به خوبی نیازهای توریست های خارجی را برطرف کنند.او در پاسخ به این سوال که آیا ورود بیش از حد گردشگران خارجی تاثیری در افزایش قیمت ها داشته می گوید: «معمولا ضریب اشتغال هتل ها در بهترین حالت 50 درصد است که این رقم در حال حاضر به 75 درصد رسیده. از آن طرف هتل ها غیر از افزایش ثابت نرخ سالانه، بنا به افزایش قیمت دلار نرخ ها را برای گردشگران خارجی بالا می برند اما امسال، این ضریب اشتغال 75 درصدی آنقدر برای هتل ها منفعت داشته که ترجیح می دهند به جای محاسبه بُرد دلاری، با ثابت نگه داشتن قیمت ها، مشتری ها را بیشتر مشتاق کنند که در آن هتل اقامت داشته باشند.»
او همچنین درباره اینکه آیا امسال از افزایش قیمت ها در زمان «های سیزن» هم چشمپوشی شده یا نه، می گوید: «در زمان «های سیزن» شهرها، معمولا 20 درصد قیمت هتل ها افزایش پیدا می کند که در حال حاضر آن افزایش نرخ محاسبه می شود. برای مثال «هتل هایت شمال» (پارسیان خزر) که در زمستان شبی 300 تومان قیمت دارد، در تابستان (های سیزن شمال) به قیمت آن 90 هزار تومان اضافه می شود.»
اتحادیه هتلداران اصفهان: مشکل کمبود جا نداریم!در عین حال رییس اتحادیه هتلداران اصفهان مشکل کمبود ظرفیت هتل ها در این استان را رد می کند و می گوید: «اصفهان مشکل اقامتی ندارد. مسئله این است که همه می خواهند در هتل پنج ستاره تاریخی شهر اقامت کنند.»
نریمانی معتقد است در هر حال، صنعت گردشگری در ایران رو به رشد و تعداد درخواست ها برای سفر در حال افزایش است. باید این مراحل آزمون و خطا را پشت سر گذاشت و با بررسی نقاط ضعف به نتیجه دلخواه رسید. او با اشاره به اینکه هتل های اصفهان به هر سلیقه ای جواب می دهند، می گوید در اصفهان بیش از 83 هتل و نزدیک به 80 مهمانپذیر با بیش از 12 هزار تخت وجود دارد که افزایش این ظرفیت تا 20 هزار تخت نیز امکانپذیر است.
شهرهای مظلوم ایرانآمارهای آژانس های مسافرتی نشان می دهد سال گذشته نیز با هجوم مسافران کشورهای عربی مواجه بوده ایم اما اغلب آنها شهر مشهد و بعد شهرهای شمالی را برای اقامت انتخاب کرده اند. مدیر سایت هتل یار می گوید شهری مثل کرمان که اتفاقا هتل پنج ستاره خوبی مثل هتل پارس دارد، از نگاه گردشگران خارجی مغفول مانده و برایش تبلیغ نمی شود. شهر یزد هم طرفدار زیادی ندارد اما این شهر در مهرماه در کنار شیراز و اصفهان، مقصد اصلی گردشگران اروپایی است؛ گرچه به خاطر کمبود هتل در این زمان با مشکل خدمات رسانی به توریست ها مواجه می شود.
به گفته واحدی، کیش هم یکی از شهرهایی است که برای گردشگران خارجی جذابیتی ندارد چون ترجیح می دهند با جاذبه های مشابهی که این شهر دارد به شهرهایی مثل آنتالیا سفر کنند. همچنین به گفته او معمولا شرکت های بزرگ داخلی، تورهایشان را به آژانس های خارجی می فروشند و مسافران خارجی هم با همان آژانس های کشور خودشان تعامل دارند: «شرکت های بزرگ ایرانی معمولا از چند ماه قبل بروشورهای تبلیغاتی تورهایشان را برای آژانس های خارجی ارسال می کنند. این تورها معمولا برای مسافران اروپایی شامل یک پکیج هفت روزه ایرانگردی است. مثلا دو روز تهران، دو روز اصفهان و شیراز و سه روز شهرهای شمالی.»
عرب ها، بیشترین توریست های این روزهای ایراندر حال حاضر بیشتر گردشگران خارجی را مردم عرب تشکیل می دهند و محبوب ترین شهرها هم مشهد و شهرهای شمالی هستند. به گفته مدیر سایت هتل یار، از آن طرف، گردشگران اروپایی و آمریکایی در فصل بهار و پاییز، بیشتر گردشگر خارجی را شامل می شوند اما در فصل تابستان، وضعیت متفاوت است.
عرب ها کشور ایران و شهرهای خنک تر آن را انتخاب می کنند. مردم کشورهای عربی در واقع، به دلیل بی ثباتی در کشورشان به ایران سفر می کنند تا زمانی طولانی را استراحت کنند و بی دغدغه به گشت و گذار بپردازند اما نکته جالبی که مدیر سایت هتل یار به آن اشاره می کند این است که اغلب گردشگران عرب زبان از جاذبه های گردشگری شهرهایی مثل سرعین و اردبیل و تبریز بی اطلاع هستند. شهرهایی که به خاطر آب و هوای مناسب شان در این فصل اتفاقا بهترین گزینه برای مسافرت به حساب می آیند.
او درباره دلیل این موضوع می گوید: «بیشتر آژانس ها ترجیح می دهند با دردسر کمتر، بیشترین مشتری را داشته باشند. برای مثال شهر مشهد را که شهری زیارتی و برای مسافران شیعه جذاب است پیشنهاد می دهند و در بین راه آنها را به یک شهر شمالی هم می برند تا مشتری راضی باشد اما بردن مسافر به شهرهایی مثل تبریز و سرعین و اردبیل ممکن است با زحمت بیشتری برای آژانس ها همراه باشد.»
مشکوکه 
