مهرشاد كارخاني جزو آن دسته از فيلمسازان جوان سينماي ايران است كه طي يك دههاي كه به عنوان كارگردان در سينماست بهرغم پيشنهادات خوبي كه براي پيوستن به سينماي گيشهاي و پروژههاي سفارشي داشته اما ترجيح داده همچنان مشي مستقل خود را پي گرفته و ايدههاي ذهنياش را از طريق آثاري كم هزينه به مخاطبان ارائه كند. «دربست آزادي» تازهترين فيلم كارخاني است كه به مانند اغلب آثار مستقل سينماي ايران اكراني نصفه و نيمه نصيبش شد و در يكي از بدترين دورههاي اكران همزمان با جام جهاني و با تعداد محدودي سينما روي پرده رفت.
همواره فيلمهاي مستقل در اكران مهجور واقع ميشوندكارخاني درباره وضعيتي كه در اكران نصيب فيلمهاي جواناني چون خودش شده است، ميگويد:«اكران هيچگاه به فيلمهاي مستقل روي خوش نشان نداده و همواره فيلمهاي مستقل در اكران مهجور واقع ميشوند. يعني يا زماني مناسب براي اكران به ما تخصيص داده نميشود يا اينكه تعداد سينماها كم است و محدوديتهاي اكران در شهرستان وجود دارد. با اين حال بهرغم همه اين موانع باز هم آدمهاي مستقل اين سينما نفس ميكشند و فيلمهاي خود را ميسازند.»
سيستم سينمايي ما اجازه برگزاري يك جشنواره مستقل را به علاقهمندان نميدهداين كارگردان درباره اينكه چرا بهرغم اين محدوديتها، آدمهاي مستقل كنار هم جمع نشده و تلاشي نميكنند براي دفاع از اكران آثار خويش اظهار ميدارد: «امكانش نيست كه دور هم جمع شويم. سيستم سينمايي ما كاملاً دولتي است و حتي اجازه برگزاري يك جشنواره مستقل را به علاقهمندان نميدهند. هرگاه فقط سالي يك فستيوال مستقل در كشور ما برگزار شد، آنگاه ميشود به فكر اين بود كه تشكل فيلمسازان مستقل را هم راهاندازي كرد.»
بخش منسوب به بخش خصوصي فقط فيلمهاي خودش را حمايت ميكندمهرشاد كارخاني درباره اينكه آيا چهرههاي مستقل نميتوانند از بخش خصوصي براي كمك به توزيع آثارشان بهره گيرند، ميگويد: «ببينيد آن بخشي كه در سينماي ما به بخش خصوصي معروف شده، بخشي است شبه دولتي كه با اين در و آن در زدن و رانتهايي كه از دولت ميگيرد، فيلم ميسازد. اين بخش ارتباطات خوبي هم با سيستم توزيع فيلم دارد و البته از فيلمهايي كه در زيرمجموعه خودش توليد شود، حمايت ميكند اما مشكل اينجاست كه آثار مستقل در زيرمجموعه اين بخش هم جا نميگيرد.»
خانه سينما خودش هم شريك مافياست!بسياري فكر ميكنند خانه سينما نهادي است كه به منظور احقاق حق فيلمسازان در مواقعي كه با آثارشان عادلانه رفتار نميشود، تشكيل شده است. وقتي از كارخاني ميپرسيم كه چرا خانه سينما براي حمايت از چهرههاي مستقل كاري نميكند، ميگويد:«خانه سينما خودش هم شريك مافيايي است كه همه چيز سينما از توليد گرفته تا اكران را مال خود ميخواهد. متأسفانه با تغيير و تحولاتي كه در اين نهاد رخ ميدهد نيز تنها جاي آدمها با هم عوض ميشود و در خطمشي تغييري حاصل نميشود و كمتر ديدهام كه اين نهاد به فكر حمايت از آدمهاي مستقل باشد.» وي ادامه ميدهد:«در هر دورهاي يك گروه خاص رانتخوار بر اين نهاد مسلط ميشوند و طبيعي است كه آدمهايي مثل من آزادهتر از اين هستند كه خود را وابسته به اين گروهها كنند.»
تكليف سينماي مستقل در كشور ما مشخص نيست كارگردان آثاري نظير «ريسمان باز»، «كوچه ملي» و «اكباتان» درباره اينكه آيا چنين وضعيتي به نوميدياش از فعاليت فيلمسازي منجر نميشود، ميگويد:«يا در جوي آب ميافتيم و ميميريم يا اينكه معجزهاي رخ خواهد داد اما مشكل اين است كه تكليف سينما و به خصوص سينماي مستقل در كشور ما مشخص نيست. از يك طرف مديران سينمايي مرتب از حمايت از اين سينما دم ميزنند و از آن طرف حتي فضايي مناسب براي اكران فيلمهاي مستقل فراهم نميشود.»
بدون پيوستن به بخشهاي دولتي يا شبهدولتي همين مسير را ادامه ميدهم
مهرشاد كارخاني در پاسخ به اين سؤال كه چرا بهرغم اين همه كمبود در بخش مستقل سينما قيد مسيرش را نميزند و مثلاً به سمت سينماهاي دولتي و شبهدولتي نميرود، اظهار ميدارد:«هر كسي از سينما انتظاري دارد و هر كس از فعاليت سينمايي، هدفي را دنبال ميكند. شخصاً آدمي نيستم كه براي خلق اثر سينمايي زيربار توصيه و سفارش بروم. پس بدون پيوستن به بخشهاي دولتي يا شبهدولتي همين مسير را ادامه ميدهم و هيچ افسوسي هم نميخورم چون قادرم از تكتك آثارم دفاع كنم.»