جوان‌آنلاين: از سرگرفتن فعالیت های هسته ای پیشرفته قبل از توافق ژنو، تعبیری برای
بیان اصلی ترین گزینه ایران در صورت ناکام ماندن توافق جامع است. در کنار مواضعی
که چند روز اخیر از نمایندگان مجلس به ویژه برخی اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست
خارجی در همین زمینه و با همین عنوان مطرح شده است، مقامات و مدیران صنایع هسته ای
کشور هم همین رویکرد را پیش از این و در خلال مذاکرات وین داشته اند.
در واقع، در کنار هشدار دکتر عراقچی به اینکه ایران در صورت شکست
مذاکرات، غنی سازی 20 درصد را از سرخواهد گرفت"، اشاره ای مختصر
به مواضع سازوکارهای راهبردی صنعت هسته ای کشور نیز نه تنها مفید است بلکه نشان می
دهد، در این زمینه نوعی گفتمان مشترک در سطح ملی و فارغ از گرایش های سیاسی شکل
گرفته است؛ گفتمانی که نشان می دهد ایران در قبال سرنوشت صنعت هسته ای خود منفعل
نبوده، دارای برنامه و خط مشی مشخص و آمادگی اقدام فعال در هر دو صحنه توافق (با
لحاظ نتیجه برد-برد) و شکست (مذاکرات در صورت استمرار زیاده خواهی امریکا) است.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در ابتدای مذاکرات وین 6 و
در مصاحبه با خبرگزاری نسیم، از جمله در مورد گزینه های ایران در صورت بی نتیجه
ماندن مذاکرات این دوره، نکات روشنی را بر پایه دستاوردهای صنعت هسته ای کشور و
نقش دانش هسته ای در تولید قدرت دیپلماسی، اظهار داشت از جمله اینکه:
"نهایتا
اگر مذاکرات به نتیجه نرسید، سود این مذاکرات این است که اولاً در سطح دنیا ثابت می
شود ما کشور اهل مذاکره و منطقی هستیم، از طرف دیگر زیاده خواهی طرف مقابل معلوم می
شود، اما اگر آنها خواسته ما را قبول کنند که دیگر مشکلی وجود ندارد، اما اگر زیاده
خواهی باشد، زیاده خواهی هایشان مشخص می شود و معلوم می شود ما در حال طی کردن راه
خود هستیم".
دوی در ادامه افزود: "در صورت
عدم همکاری طرف مقابل ما ثابت کرده ایم که به همکای آنها نیازی نداریم و نه تنها تمام برنامه ای را که داشته ایم، ادامه می دهیم بلکه شتاب
برنامه خود را نیز بیشتر خواهیم کرد و مثلا اگر 20 درصدی را که اکنون تولید
کرده ایم، نیاز 4 سال ما را تامین می کند، به سمت تامین نیاز 10 سال بعد خود می رویم
و به این شکل خیال خود را راحت خواهیم کرد و
یک گوشه انبار می کنیم و یا ممکن است مقدار بیشتری از آن را برای نیروگاه بوشهر
اختصاص دهیم، اما همه این تصمیمات موضوعاتی است که باید در بلند مدت در مورد آن تصمیم
گیری شود".
موضع گیری سخنگوی سازمان انرژی اتمی، خیلی شفاف و واضح بود: "با وجود همه مسائل
ما الان هم در سوخت راکتور تهران که 20 درصد است و هم نیروگاه های مشابه بوشهر و هم
اراک کار کرده ایم و از تخصص لازم برخورداریم، منتها برای اینکه این راه پیش رو طی
شود، دو تا مسیر وجود دارد، یکی اینکه هر دو طرف این راه را با هم بروند و دیگر این
است که آنها می آیند و نگرانی آنها را هم برطرف می کنیم، حالا ممکن است یک جاهایی یه
ذره کندتر حرکت کنند ولی جاهای دیگری که نگرانی ندارند تندتر می روند، یا حتی ممکن
است در جاهایی آنها نیایند باز ما به تنهایی میرویم منتها دیگر شتابمان دست خودمان
است تا جایی که می توانیم با شتاب این مسیر را می رویم".
بازگشت به وضعیت قبل از توافق ژنو، مقوله ای بود که برخی مقامات روابط
خارجی هم پیش از این، با طرح آن به طرفهای غربی در مورد در پیش گرفتن مواضع منطقی،
هشدار داده بودند. مواضع مذکور در آستانه مذاکرات که بر پایه اقتدار و لزوم حفظ آن
در مذاکرات متکی است، پیام روشنی به طرفهای غربی دارد که اگر زیاده خواهی را کنار
نگذارند، آنها عامل شکست مذاکرات وین خواهند بود و نه ایران. زیرا ایران هر آنچه
از نظر حسن نیت و با لحاظ معیارهای فنی و همچنین تمایل سیاسی به حل این مساله
ساختگی لازم بوده را به عمل آورده است. البته همین موضع که "برپایه گفتمان
ملی کنونی" در
ایران است، برای اینکه محاسبات نادرست غرب را به صورت جدی به هم بزند، باید در
روزهای پایانی مذاکرات هم حفظ شود.
