ظريف ملاقات با اشتون را «خوب» توصيف كرد و گفت كه بعد از مرور نهايي موضوعات، دو طرف از ارديبهشت ماه 1393، نگارش متن توافق جامع را شروع خواهند كرد. نكته مهم دور جديد مذاكرات اين است كه طرفين تأكيد دارند هيچ «پيش‌نويسي» وجود ندارد و مذاكره كنندگان به طور همزمان نگارش متن را شروع خواهند كرد. گفته مي‌شود پيش نويس توافق قبلي در ژنو را طرف امريكايي تهيه كرده بود. اما ميز شام كاري ظريف و اشتون براي توافق در نگارش متن نهايي با جملات وزير خارجه امريكا به‌هم ريخته شد. كري ديروز گفت «امريكا براي حمايت از تحريم‌هاي بيشتر عليه ايران نه فقط در موضوع هسته‌اي بلكه درباره حقوق‌بشر و حمايت از تروريسم آمادگي دارد». اين موضع‌گيري كري، راهبردي نيست كه بتوان با آن به نگارش توافق نهايي براساس حقوق ملت ايران خوش‌بين بود.
به گزارش «جوان»، تيم مذاكره كننده ايراني بعد از دو دور مذاكره نوروزي (روزهاي پاياني اسفند و روزهاي مياني فروردين)، روند مذاكرات با
1+5 را با سرعتي كمتر قابل پيش‌بيني پيش مي‌برد. ظريف رئيس تيم مذاكره كننده ايراني كه از روز دوشنبه براي مذاكره با زوج كاري خود به وين رفته، دوشنبه شب با كاترين اشتون شام كاري داشت و بعد از ملاقات با او، درباره روند آتي مذاكرات توضيح داد و گفت كه «نشانه‌هايي از تفاهمي كه حقوق ملت ايران را محترم بشمارد وجود دارد».
دو نكته در سخنان وزير امور خارجه بيش از همه خودنمايي كرد. اول اينكه او تأكيد كرد كه «هيچ پيش نويسي وجود ندارد» و بعد از مذاكرات سه شنبه و چهارشنبه «با هم شروع كنيم به نگارش متن». نكته دوم اينكه ظريف براي اولين بار از حضور «يك گروه مشورتي حقوقي از اساتيد بسيار معتبر و شناخته شده حقوق بين‌الملل» خبر داد، موضوعي كه منابع نزديك به مذاكرات هسته‌اي، از عدم توجه به آن در دور قبلي مذاكرات كه به توافق ژنو منجر شد، انتقاد كرده بودند.
شروع نگارش بدون پيش نويس
وزير امور خارجه ملاقات خود با اشتون را خوب توصيف كرد و گفت كه قصد دارد روزهاي سه شنبه (ديروز) و چهارشنبه (امروز) درباره موضوعات باقي مانده از مذاكرات قبلي با او گرفت و گو كند تا نهايتا طرفين در ماه ارديبهشت نگارش متن را شروع كنند. برخي منابع مطلع از جمله يك ديپلمات سابق كه در ويژه نامه نوروزي با روزنامه جوان گفت‌‌و‌گو كرده، مي‌گويد:«پيش‌نويس متن توافق ژنو را امريكايي‌ها تهيه كرده بودند.» اين در حالي است كه ظريف مي‌گويد كه در مذاكرات جاري پيش نويسي وجود ندارد و طرفين به طور همزمان از ارديبهشت ماه 1393، كار نوشتن پيش نويس را شروع مي‌كنند. به گزارش فارس، وزير خارجه گفته: « اميدوارم همكاران ما موضوعات باقيمانده را يك دور بحث كنند و بعد من و خانم اشتون از ماه ارديبهشت شروع كنيم به نگارش متن پيش نويس توافقنامه جامع. » به گفته نفر اول تيم مذاكره كننده، قرار است طرفين باهم نوشتن متن را شروع كنند: « قسمت دشوار كار همان زمان است كه ما شروع به نگارش متن مي‌كنيم. احتمالا در ابتداي نگارش موارد اختلاف زياد خواهد بود و موضوعاتي كه در پرانتز قرار مي‌گيرند كه موضوعات اختلافي هستند زياد خواهد بود و اين هم امري طبيعي است.» ظريف گفت: «ما مي‌خواهيم درباره يك سند بسيار مهم مذاكره كنيم. هيچ پيش‌نويسي وجود ندارد و هيچ پيش‌نويسي وجود نخواهد داشت. طرفين همزمان شروع مي‌كنند و برداشت‌هايشان را روي كاغذ مي‌آورند.»
رئيس دستگاه ديپلماسي در پاسخ به سؤال ديگري خاطرنشان كرد: «الان در مرحله‌اي وارد نشده‌ايم كه موضوعي را به نگارش دربياوريم. طرفين بايد ديدگاه‌هاي همديگر را بدانند بعد شروع كنند به نگارش.»
اين موضوع را كه در مرحله كنوني پيش‌نويسي وجود ندارد، طرف امريكايي هم تأييد كرده است. بر اساس گزارش بي‌بي سي، يكي از مقامات ارشد دولت امريكا كه در گفت‌وگوهاي كارشناسي شركت داشته تأييد كرد كه «دو طرف نوشتن پيش‌نويس توافقنامه نهايي را ارديبهشت (مي) آغاز مي‌كنند.»
اين مقام امريكايي هم درباره چشم انداز مذاكرات ابراز خوش بيني كرد و گفت «كاملاً متقاعد شده» كه اين توافق حاصل خواهد شد. او در عين حال گفت: « مسئله اصلي اين نيست كه آيا مي‌توان كلمات را روي كاغذ آورد و پيش نويس را آماده كرد، مسئله اصلي تصميم‌هاي مهمي است كه ايران بايد بگيرد و بعضي از آنها بسيار دشوار هستند. »
البته كري نيز به سبك خود سخن گفته و تأكيد كرده است كه مذاكرات جدي، اگر چه نمي‌خواهد به هيچ‌وجه ابراز خوش‌بيني كند!
نگارش متن بدون توافق؟!
هنوز مشخص نيست كه طرفين بدون يك پيش‌نويس اوليه، چگونه موضوعات را مورد بحث قرار خواهند داد. يك سناريو اين است كه طرفين در دورهاي قبلي مذاكره درباره موضوعات توافق كرده باشند و كارنوشتن متن به صورت محور به محور انجام شود. شواهد و قرائن چنين توافق را تأييد نمي‌كند و ظريف هم دوشنبه شب گفته: «مي‌خواهيم همه موضوعات را يك دور مرور كنيم. بعضي موضوعات هنوز يك دور هم بحث نشده، مثل نحوه نظارت. به بعضي موضوعات مقداري رسيدگي شده و هنوز ريز نشده يا اينكه نياز است دوباره به آن برگردند. » سناريوي ديگر نيز اين است كه طرفين با وجود برخي اختلافات اساسي، نگارش متن را شروع كنند. اين سناريو با توجه به اين سخنان ظريف احتمال بيشتر دارد. او مي‌گويد: « قسمت دشوار كار همان زمان نگارش متن است و احتمالا در ابتداي نگارش موارد اختلاف زياد خواهد بود و موضوعاتي كه در پرانتز قرار مي‌گيرند و موضوعات اختلافي هستند زياد خواهد بود و اين هم امري طبيعي است. »با اين حال، سايت ايران هسته‌اي ديروز از قول يك كارشناس در تهران نوشت: «برآورد ما اين است كه مذاكرات درباره صورت بندي گام نهايي همان زماني كه مذاكرات درباره گام اول انجام مي‌شده تا حدود زيادي صورت گرفته و جزئيات مكتوبي هم وجود دارد كه تا‌كنون پنهان نگه داشته شده است».
پاي حقوقدانان به تيم هسته‌اي باز شد
تيم هسته‌اي تحت تاثير انتقادهاي فراواني كه در جريان مذاكرات منتهي به توافق ژنو (برنامه مشترك اقدام) انجام شد، در حال تغيير برخي روش‌ها است. ظريف ديروز در صفحه فيس‌بوك خود براي اولين بار از حضور حقوقدانان در تيم هسته‌اي سخن گفت و نوشت: « از دور بعد نگارش مشترك توافق نهايي را آغاز خواهيم كرد كه كاري پيچيده، دشوار و كم سرعت خواهد بود. به همين دليل يك گروه مشورتي حقوقي از اساتيد بسيار معتبر و شناخته شده حقوق بين‌الملل كه افتخار همكاري با آنها را در دانشگاه داشته‌ام و نيز از فارغ التحصيلان برجسته دكتراي حقوق بين‌الملل دانشگاه‌هاي معتبر داخل و خارج تشكيل داده‌ام كه در اين امر مهم هيئت مذاكره كننده را ياري كنند.» پيش‌تر، منابع نزديك به تيم مذاكره كننده درجريان مذاكرات منتهي به توافق ژنو از حضور پرشمار تيم‌هاي تخصصي غربي در مذاكرات خبر داده بودند، موضوعي كه به گفته برخي، پيچيدگي‌هايي براي تيم ايراني ايجاد كرده بود. البته ظريف در فيس بوك خود اين را هم نوشت: « هر يك از دوستان و هموطنان هم كه نظر مشورتي، نكته حقوقي يا پيشنهادي در اين زمينه دارند مي‌توانند به آدرس ايميل من ارسال كنند.»
اتحادیه اروپا علیه ایران قطعنامه صادر می کنه اونوقت ما میریم می شینیم باهاشون مذاکره می کنیم.
