داس توفیقی و فرجی دانا با دانشگاه‌ها چه کرد؟

از زمانی که رضا فرجی دانا به عنوان وزیر علوم رای اعتماد اکثریت مجلس را کسب کرده است، حدود سه ماه می‌گذرد، و تاکنون ۲۳ دانشگاه و پژوهشگاه شاهد تغییر در بالا‌ترین مسند اجرایی خود بوده‌اند.

 به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، کار‌شناسان می‌گویند تغییر روسای دانشگاه‌ها حق طبیعی دولت‌های جدید است اما آنچه برخی تحلیل‌گران نسبت به آن ابراز نگرانی می‌کنند نادیده گرفتن صلاحیت‌های علمی و غلبه گرایش‌های جناحی بر انتخاب روسای دانشگاه‌هاست. از سویی کارنامه علمی روسای برکنار شده نیز کارنامه مردودی نبوده است به طوری که تنها با افزایش تعداد مقالات پژوهشگران ایرانی، رتبه علمی ایران از سه کشور سوئد، روسیه و ترکیه پیشی گرفته است. در حالی که ایران رتبه اول منطقه و 16 تولید کننده علم جهان را در دست دارد، کشورهایی مانند روسیه، ترکیه و سوئد هرکدام به ترتیب با تولید 31 هزار و 425 مدرک، 30 هزار و 384 مدرک، 29 هزار و 396 مدرک و رتبه‌های 19، 20و 18 تولید علم جهان را در اختیار دارند.
 
دکتر مهرداد، رئیس مرکز منطقه‌ای علوم و فناوری ISC در این باره گفته است: در همین بازه زمانی یعنی 2013 میلادی از کشورهای در حال توسعه علمی تنها هندوستان، کره‌جنوبی، برزیل و تایوان نسبت به جمهوری اسلامی ایران پیشی دارند. مهراد گفت: میزان تولیدات علمی هندوستان 81 هزار و 908 مدرک رتبه هفت جهان، کره‌جنوبی 56 هزار و 178 مدرک رتبه 12 جهان، برزیل 43 هزار و 851 مدرک رتبه 13 جهان و تایوان 32 هزار و 770 مدرک رتبه 15 جهان را کسب کرده‌اند. در این گزارش قصد داریم چند دانشگاه که تغییر روسایشان پر سر و صدا بوده است را بررسی کنیم.
 
خواجه نصیر و آینده‌ای با 10 هزار دانشجو
دانشگاه خواجه نصیر 7400 دانشجو به ویژه در مقطع کار‌شناسی ارشد دارد و تا کنون 91 عضو هیات علمی تحت نظارت کمیته علمی استخدام شده که هیچ کدام از آن‌ها به جز چهار نفر که معدل بالای 17 داشتند، بدون نظارت کمیته علمی وارد کارگروه علمی نشدند. رشد استخدام اعضای هیات علمی در برنامه سند بالادستی، طبق جلسات متعدد با هیات امنا تنظیم شده و در این سند آمده است در آینده نزدیک تعداد دانشجویان این دانشگاه بیش از 10 هزار و کادر اعضای هیات علمی به 500 نفر برسد. در حال حاضر 17 استاد تمام و 32 دانشیار در این دانشگاه فعالیت دارند و گفته می‌شود اساتید دانشگاه خواجه نصیر بسیار مجرب و شایسته هستند.
 
مجید قاسمی در مراسم تودیع رئیس سابق و معارفه رئیس جدید با بیان اینکه دانشگاه موظف است بهترین‌ها را وارد کادر هیات علمی خود کند، تصریح کرد: تلاش کردیم دانشگاه را با همکاری جامعه دانشگاهی خواجه نصیر به سمتی ببریم که آیندگان بتوانند از آن استفاده کنند. تا کنون هیچگونه استخدام فامیلی در این دانشگاه صورت نگرفته است، و تمام تلاش بنده در طول ریاست در این دانشگاه این بوده که از بهترین اساتید برای اداره دانشگاه استفاده کنم.
 
رئیس سابق دانشگاه خواجه نصیر با بیان اینکه دانشگاه خواجه نصیر جایگاه علمی بالایی دارد با اشاره به وضعیت بودجه دانشگاه، اظهار کرد: بودجه دانشگاه در سه سال گذشته با تلاش‌هایی که انجام شده تقریبا دو برابر شد و دانشگاه توانست بالای 53 میلیارد تومان را اخذ کند.
 
گفتنی است دانشگاه خواجه نصیر چهار طرح کلان ملی را توانسته است به مرحله قرارداد برساند. نخستین طرح کلان ملی پروژه ملی پلت فرم خودرو است که مشترکا بین دانشگاه‌های خواجه نصیرالدین طوسی، علم و صنعت، امیرکبیر و صنعت اجرایی خواهد شد ضمن اینکه بودجه این طرح بالای 50 میلیارد تومان است و بودجه فاز یک پرداخت شده و این پروژه در حال انجام است. طرح ملی دوم ساخت هلی‌کوپترهشت نفره است که این طرح مشترکا میان دانشگاه خواجه نصیر و صنعت پن‌ها اجرایی خواهد شد؛ قرار داد فاز ابتدایی ساخت هلی‌کوپ‌تر هشت نفره (مطالعات و طراحی) بسته شده است ضمن اینکه بودجه فاز بعدی این طرح باید 20 میلیارد تومان باشد.
 
طرح سوم کلان ملی که در مرحله قرار داد بوده، طرح ماهواره سار است؛ ماهواره سار از ماهواره‌های نسل جدید است که این ماهواره‌ها زمین را به صورت راداری تحت پوشش قرار می‌دهد. فاز ابتدایی طراحی ماهواره سار به امضا رسیده و در این فاز قرار است که صنعت (سازمان فضایی) و دانشگاه خواجه نصیر در خصوص مبلغ پروژه به توافق برسند.
 
 از نمونه مهندسی سامانه ستاره‌یاب ملی نصیر یک نیز رونمایی شده ضمن اینکه این طرح مشترکی میان سازمان فضایی، دانشگاه خواجه نصیر و صنعت هوافضای کشور است. نخستین سامانه ستاره یاب ملی به عنوان ابزار ناوبری و کمک ناوبری برای تعیین موقعیت‌ها و ماهواره بر‌ها ساخته شده و این سامانه، قادر است تا با تصویربرداری از ستارگان آسمان و تطبیق اطلاعات آن‌ها با حافظه پردازشگر خود، وضعیت ماهواره‌ها را با دقت بالایی محاسبه کند.
 
علم و صنعت و رتبه پنجم تولید علم
 این دانشگاه با بیش از 50 درصد دانشجوی تحصیلات تکمیلی نسبت هیات علمی نزدیک به 20 دارد. در حوزه آموزشی نیز راه‌اندازی مجدد دانشکده فیزیک و ریاضی، تاسیس دانشکده فناوری نوین و مهندسی پیشرفت، تاسیس پردیس دانشگاهی و لغو قرارداد آموزشی با بخش خصوصی از اقدامات انجام شده است. محققان دانشگاه علم و صنعت در سه سال اخیر بیش از 40 درصد از مقالاتشان در پایگاه علمی ISI ثبت شده و استنادهای دریافت شده محققان دانشگاه علم و صنعت نیز بیشتر از کشورهای آمریکای شمالی و اروپای غربی بوده است.
 
دانشگاه علم و صنعت در حال حاضر رتبه پنجم دانشگاه‌های کشور از نظر تولید علم در پایگاه استنادی جهان اسلام را دارد. طراحی پلت‌فرم خودرو در کلاس B، سامانه سریع حمل و نقل ریلی، ساخت پروتز عصبی زیر جلدی، راه‌اندازی مرکز سایبری، طراحی و ساخت هواپیما در حوزه موتور و همچنین ساخت ماهواره‌های نوید 1 و نوید 2 که با نام تدبیر به زودی به فضا پرتاب می‌شوند از اقدامات دانشگاه علم و صنعت بوده است.
 
طراحی و مهندسی ماهواره ظفر و حضور جدی در ماهواره ژئو جمهوری اسلامی نیز از دیگر فعالیت‌های محققان این دانشگاه بوده است. تاسیس پژوهشگاه و 12 پژوهشکده جدید و ارتقای مرکز رشد دانشگاه، ارتقای سطح گرنت، ارتقای زیرساخت پژوهشی از فعالیت‌های این دانشگاه بوده است.
 
گفتنی است سرانه وصولی قراردادهای صنعتی دانشگاه علم و صنعت از شاخص برنامه دانشگاه فرا‌تر رفته و به مرز 50 میلیون تومان به ازای هر عضو هیات علمی نزدیک است.
 
به گفته جبل‌عاملی در مدت 2697 روزه خود در پست ریاست دانشگاه علم و صنعت، دانشکده مهندسی برق با زیربنای 10 هزار و 500 مترمربع، دانشکده مهندسی صنایع با زیربنای 10 هزار مترمربع، دانشکده ریاضی و علوم پایه با زیربنای 11 هزار مترمربع، دانشکده مهندسی کامپیو‌تر با زیربنای هشت هزار مترمربع و دانشکده مهندسی عمران با زیربنای 9 هزار مترمربع تاسیس شد و همچنین یادمان شهدای دانشگاه و طراحی گنبد مسجد دانشگاه از اقدامات دیگر بوده است. در این مدت مجتمع رفاهی گل یاس ویژه خواهران، بوستان حضرت معصومه (س)، زمین چمن مصنوعی، سالن‌های مطالعه خوابگاهی و سلف و کتابخانه خوابگاهی نیز ساخته شد.
 
وی پرداخت تمام مطالبات اعضای هیات علمی و کارکنان را از دیگر اقدامات خود در مدت زمان ریاستش در دانشگاه علم و صنعت عنوان کرد.
 
فردوسی مشهد؛ رتبه سوم در بین دانشگاه‌های جامع
رتبه دانشگاه فردوسی مشهد در دو سال اخیر ارتقا یافته و جایگاه هفتم دانشگاه‌های بر‌تر کشور را کسب کرده است. دانشگاه فردوسی مشهد امسال شصت و چهارمین سال فعالیت خودش را آغاز می‌کند. در بین دانشگاه‌های کشور، 10 دانشگاه جزو بهترین‌ها هستند، در سال 64 رتبه دانشگاه فردوسی مشهد در بین دانشگاه‌های کشور، 12 بود و این رتبه درچند سال گذشته به 9 ارتقا یافت و در دو سال اخیر به رتبه بالاتری صعود پیدا کرده است.
 
علیرضا عاشوری در مراسم تودیع و معارفه رئیس دانشگاه فردوسی مشهد اظهار داشت: چند اصل مهم را در شیوه کاری خود در این فعالیت بیش از هشت سال مدیریت در نظر گرفتم که مهم‌ترین آن‌ها اولویت‌ دانشگاه فردوسی در تصمیم‌گیری‌ها و دوم اجتناب از روزمرگی‌ها و برخورداری از نگاه دراز‌مدت و اصرار در بکارگیری پتانسیل‌های دانشگاهی بود.
 
وی تبیین و ارائه برنامه استراتژیک در دانشگاه در طول مدیریت خود را مهم دانست و افزود: این برنامه نه تنها الگوی سایر دانشگاه‌ها شد بلکه باعث شد جایگاه دانشگاه فردوسی از رتبه 12 به 6 یا 7 برسد.
 
عاشوری ادامه داد: از دولت‌های قبل قرار بر این بود دولت کوچک شود؛ اما در برخی مواقع خلاف این امر عمل شد اما دانشگاه فردوسی توانست به این وظیفه عمل کند و از 1800 فرد فعال دانشگاه به 1300 رساندیم که البته باید به 800 نفر برسد.
 
روند طی شده دانشگاه ارومیه در 8 سال گذشته
 تجمیع دانشگاه ارومیه با صرف 110 میلیارد تومان اعتبار، افزایش تعداد رشته‌های دکترای تخصصی از 15 به 80 و کار‌شناسی ارشد از 34 به 110 رشته، افزایش تعداد دانشجو از 11000 به 20000 نفر، افزایش تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی از هزارنفر به 6500 نفر که سالانه حداقل با چاپ 500 مقاله به تولید علم استان می‌افزایند، افزایش تعداد دانشکده‌ها از 6 به 16 دانشکده، راه اندازی پردیس بین الملل و جذب 450 نفر دانشجو از خارج و داخل کشورر طی مدت شش ماه فعالیت، ارتقای سطح علمی کارکنان، ارتقای هرم علمی اساتید با ارتقای رتبه‌های علمی به طورکه تعداد اساتید در مرتبه علمی استاد از 9 نفر به 30 نفر رسیده است، افزایش تعداد قراردادهای منعقده دانشگاه با بخش صنعت از 13 مورد به 35 مورد، افزایش پهنای باند اینترنت دانشگاه از 2 mb به 100 mb، افزایش فضاهای فیزیکی از 156 هزار مترمربع به 300هزار مترمربع تکمیل یافته و مورد بهره برداری قرار گرفته و 48 هزار مترمربع در دست احداث، افزایش فضاهای خوابگاهی و آموزشی از 100 هزار متر مربع به 250 هزار متر مربع، افزایش قابل توجه بودجه‌های پژوهشی و فرهنگی دانشگاه، افزایش بودجه عواید اختصاصی دانشگاه و جذب بودجه‌های مختلف از محل اعتبارات وزارتی و استانی از اهم تلاش‌های دانشگاهیان ارومیه‌ای در طول 8 سال اخیر است.
 
دکتر حسن صدقی، رئیس سابق دانشگاه ارومیه در مراسم تودیع خود گفت: تیم جدید مدیریت دانشگاه، همچنان حمایت و تلاش دانشگاهیان را پشتوانه فعالیتش خواهد داشت و من مانند دیگر همکارانم نیز به عنوان عضو کوچکی از جامعه بزرگ دانشگاهی دانشگاه ارومیه از تداوم این توسعه حمایت خواهیم کرد تا سیر صعودی خود را ادامه دهد.

 

منبع: هفته‌نامه خط خبر