بررسی تحلیل های اخیر تئوریسین ها و صاحبنظران برجسته جریان اصلاحات نشان می دهد که آنان تحلیل ها، پیش بینی ها و آینده پژوهی خود را در مقطع کنونی، در سه محور خلاصه کرده اند.
به گزارش سراج24 این سه محور که دربردارنده محیط های شرایط انتخاباتی، شرایط فعلی و شرایط آینده می باشد در برآیند نهایی خود خلق استراتژی «بهره برداری از شرایط»را هدف خود قرار داده است.
این سه محور عبارتند از:
۱- تحلیل سربرآوردن دولت یازدهم:
به گزارش سراج24 در این محور اصلاح طلبان تاکید و تصریح دارند که رای رای به روحانی تابع سردشدن فضای گفتمانی بوده و با وجود یأس فراوان سیاسی در کشور، مردم عقب عقب پای صندوق رای رفتند و کار را تمام کردند.
تئوریسین های این جریان بر این باورند که از حیث گفتمانی، خالی‌شدن مفاهیم از وجوه نمادین و استیلای وجه نشانه‌ای، مهمترین وجه بارز انتخابات ۹۲ بوده است.
اصلاح طلبان همچنین با تصریح بر این که در انتخابات ۹۲ «نمادها» به «نشانه ها» تبدیل شده و کثرت معنایی خود را تا حد زیادی از دست دادند، باور دارند که چون حرکت جمعی جامعه ایران طی سال های گذشته از سنخ پوپولیستی بوده لذا معناها وجه نمادین پیدا کرده بودند.به تعبیر غلامرضاکاشی«وقتی سال‌ها و دهه‌های متمادی فضای سیاسی شما بمباران نمادهاست، مردم به تدریج احساس می‌کنند این مفاهیم جز الفاظ چیز دیگری نیستند. واژه‌ها همه پشت سرهم ردیف می‌شوند و مخاطب کم‌کم احساس می‌کند اینها هیچ معنای محصلی ندارند. گوشش پر می‌شود از مفاهیمی که به هیچ‌کجا ارجاعی ندارند. چنین شرایطی منتهی به خالی‌شدن فضا از نقش نمادها می‌شود.»
لذا بر اساس همین نقطه نظر بخش عمده تئوریسین های اصلاح طلب تصریح می کنند در انتخابات ۹۲ سوژه سیاسی در چنین وضعیتی دچار فضای، لخت و از حال رفته شدند و به دنبال فردی رفتند که به هر دلیل کارآمدی او را بیشتر باور کردند.
۲- گفتمان جریان پیروز انتخابات:
تئوریسین های جریان اصلاحات ضمن تاکید بر وام دار ساختن دولت یازدهم و تصریح بر تعریف کردن «جهت» دولت یازدهم به عنوان تابعی از گفتمان اصلاحات ، جریان مبنایی این دولت را «راست مدرن» عنوان کرده و با تاکید بر این که منش و نظام اندیشگی این جریان ،«راست لیبرال با رویکرد ابزاری به مدرنیته» می باشد چند نکته را به لحاظی گفتمانی طرح و منتشر می کنند.نکاتی همچون:
- جریان حاکم بر دولت، همان کارگزاران بوده و بر پیکره گفتمان آن تنها آستری از اعتدال کشیده شده است
- این جریان فاقد پایگاه اجتماعی است
- گفتمان این جریان هژمونیک نیست
- از ایجاد رسوخ عناصر گفتمانی خود به ریز بدنه های اجتماعی ناتوان است
- این جریان عقبه روشنفکری و مدنی ندارد
- با پایان دوره ریاست جمهوری دوران این جریان نیز به پایان می رسد
۳- آینده دولت یازدهم:
اصلاح طلبان گرچه در حال بهره برداری از روزنه های ایجاد شده از طریق دولت یازدهم برای ادامه فعالیت های اجتماعی- سیاسی خود هستند اما یک راهبرد دیگر را نیز مورد توجه خود دارند که فحوای آن مبتنی بر این است که اولا- باید ضمن ایجاد هراس از بازگشت پوپولیسم، مسیر رسیدن دوباره به بن بست احمدی نژاد را فراروی روحانی قرار دهند و دوما- دور برگردان سیاسی ای را از طریق عدم موفقیت همه جانبه روحانی برای اصلاح طلبان فراهم آورند.
در همین راستا برخی از تئوریسین های اصلاح طلب تصریح می کنند که اگر اقدامات روحانی اساسا به نتیجه نرسد امکان فراهم آمدن شرایط دوباره «نشانه» ها به «نماد» ها فراهم آمده و احمدی نژادی دیگر سر بر بیاورد.
همچنین این بخش از اصلاح طلبان معتقدند در صورت موفقیت روحانی وی قطعا امکان ایجاد موفقیت همه جانبه را نداشته و ما شاهد بروز و ظهور شکاف‌های طبقاتی و اجتماعی خواهیم بود.
بی شک این وضعیت از آنچنان مطلوبیتی برای اصلاح طلبان برخوردار است که این شکاف های اجتماعی را به عنوان یک موهبت برای خود ارزیابی کنند چرا که آنان خود را استاد بلامنازعه در تبدیل کردن شکاف اجتماعی به پروژه سیاسی می دانند.
